Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla Resmi Gazete’de yayımlanan bir kararla Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) şirket sözleşmesinde değişikliğe gidildi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Anonim Şirketi Temel Sözleşmesinin 40. unsurunun (III) numaralı fıkrasında “Banka nezdinde bulunan yabancı ülke merkez bankalarına ilişkin para, alacak, mal, hak ve varlık haczedilemez, üzerlerine ihtiyati önlem ve ihtiyati haciz konulamaz” denilerek yeni bir bent eklendi.
Bu değişikliği yorumlayan uzmanlar Batılı ülkelerden ağır yaptırımlara maruz kalan Rusya’nın elindeki parayı Türkiye’ye getirmesi için yapıldığını tez etti.
Değişikliği Odatv’ye kıymetlendiren ekonomist İhtilal Cihan Zelyut, “Bu değişiklikle Türkiye Rus sermayesi ve malları için bir atlama tahtası haline gelirken, hükümet de muhtaç olduğu döviz muhtaçlığına kavuşmayı hedefliyor. Epey sessiz sedasız yapılan bu değişiklik önümüzdeki günlerde çok ses getirecektir” dedi.
İhtilal Cihan Zelyut değişikliğin bir başka boyutunu da “Her an kur krizine girmeye hazır Türkiye’nin bağda olduğu öteki merkez bankalarının Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası ile yaptığı borç alacakları süreçlerinin inançta olduğu bildirisi vermek için yapılmış olduğunu gösteriyor” kelamlarıyla anlattı.
RUSYA’YI İŞARET EDİYOR
Odatv’ye konuşan Gökmen Başpınar da değişikliğin Rusya ile ilgili olabileceğine işaret ederek şöyle konuştu:
“Yeni çıkartılan hususun, bilhassa artık çıkartılmış olması, halihazırda 45 milyar dolar karşılığı T.C.M.B. nezdinde var olan yabancı merkez bankalarına ilişkin rezervleri değil, kanaatimizce yeni gelmesi beklenen bir rezervi temin etmek maksadıyla bu değişikliğin yapıldığını gösteriyor. Bilhassa, Rusya’yı SWIFT dahil memleketler arası finans sisteminden çıkartılması, bu istikametteki yaptırımların genişletilmesi konularının Dünya gündeminde olduğu şu sıralarda, Rusya ile Türkiye ortasında gerçekleşecek turizm, ihracat ve ithalat faaliyetlerinin hem ölçüsünün artması, hem de Rusya’nın finansal sisteme entegrasyonunun yitirilmemesi ismine, Rusya ve Türkiye ortasında karşılıklı bir rezerv oluşturulacağı düşünülmektedir.”
TÜRKİYE-RUSYA TİCARETİNİ OLUMLU TESİRLER
Gökmen Başpınar bu değişikliğin Türkiye ile Rusya ortasındaki ticari alakaları de olumlu etkileyeceğini vurgulayarak şu tabirleri kullandı:
“Bu durum, Türkiye ve Rusya ortasındaki Ruble ve Türk Lirası kur paritesinin, Amerikan Dolarına endeksli olmaksızın belirlenebilmesi, makul bir kur düzeyi ile turizm, ihracat ve ithalat faaliyetlerinde artışa gidilmesi sonucunu doğurabilir. Bilhassa Türk Lirası’nın pahasının son yıllardaki düşüşü de göz önüne alındığında, ihracat ve ithalat faaliyetlerinin Rusya ile gerçekleştirilmesi, ticaret hacminin artırılması ve bu süreçlerin uygun bir kur ile gerçekleştirilmesi Türkiye’nin cari açığının azalması, temel ihracat kalemlerine uygun bir bedel ile ulaşması sonucunu doğuracaktır. “