Zafer Partisi Genel Lideri Ümit Özdağ, geçtiğimiz hafta katıldığı bir Youtube yayınında Yılmaz Güney hakkında “Tam bir lümpen serseri” sözünü kullandı.
Bunun üzerine, Güney Ailesi de (Mirasçıları) “Kişinin anısına hakaret, halkı kin ve düşmanlığa tahrik yahut aşağılama kabahatlerini işlendiği kuşkuya yer vermeyecek biçimde açıktır” diyerek, savcılığa hata duyurusunda bulundular.
T24 müellifi Adnan Ekinci “Yılmaz Güney lümpen miydi?” başlıklı yazısında Yılmaz Güney’e yapılan ‘lümpen’ etiketlemesinin yeni olmadığını söz ederek, “Şikâyet dilekçesinde kin ve düşmanlığa tahrik edildiği belirtilen halkın, sevdikleri ve hürmet duydukları bir sanatkara karşı yıllardır sürdürülmeye çalışılan bu tıp karalamalara alışık olduğu ve çok fazla tınlamadığı, herkes tarafından bilinir.” dedi.
Adnan Ekinci şunları yazdı:
‘Lümpen’ konusuna gelince, epeyce soyut bir sözdür. Birinci olarak Karl Marx’ın “ Lümpen Proletarya” diye kelamını ettiği ve ‘Sınıf şuurundan uzak, Sosyalist ihtilale ziyanlı olabilecek kişi’ manasında kullanıldığı biliniyor.
Eskiden olsa, Ümit Özdağ’ın bu benzetmesinin Marx’a gönderme yaptığı argümanıyla, bir savcı tarafından “Demek Türkiye’de sınıfların varlığından kelam ettin ha!” diyerek, hakkında TCK 141-142’den dava bile açılabilirdi.
Ümit Özdağ’ın ‘lümpen’ sözünü kullanmaktaki asıl muradı farklıdır. Bu yakıştırmanın, Türkiye’deki karşılığı olan, “Ortalama bir kültürden mahrum, siyaset ve toplumsal mevzulara karşı ilgisiz, hayatı lay lay lom olarak algılayan kişi, şahıs” manasında kullandığını varsayım ediyoruz.
Bu haliyle, Yılmaz Güney’i genel olarak tanımlayan bir söz değildir. Tahminen, 1970 öncesindeki ömrü ve neden olduğu birtakım olaylara ait hatırlatmalar taşıyabilir, ancak tek başına yetersiz kalır.
Bu nedenle mahkeme, muğlak bir söz olan ‘lümpen’ yerine, ‘serseri’ sözüne yüklenebilir.
Çünkü mahkemeler, “ Karaktersiz, dinsiz imansız, sen bir zavallısın, ikiyüzlüsün, sen insan mısın, karı üzere adamsınız, seni paramla satın alırım, palavra söylüyorsun, tombaladan müdür” tipi soyut sözlerin hakaret olmadığına dair, Yargıtay kararları olduğunu bilirler.
Davayı kim kazanır?
Eğer mahkeme, Yılmaz Güney’in hem serseri, hem de lümpen olduğuna karar verirse, Güney Ailesi davayı kaybetmiş olacak, birtakım çevrelerin ekmeğinin üzerine hiç yoktan kaymaklı bal sürülmüş olacaktır.
Asıl merak konusu, mahkeme lümpen olduğuna kanaat getirirse, bu tespitin Marx’ın kelam ettiği formuyla mi, yoksa yerli standartlar ölçeğinde mi olacağı üzerine olacaktır.
Yok, Ümit Özdağ davayı kaybeder ve katılaşırsa, mahkemenin belirleyeceği mahpus cezası ve para cezasına mahkûm olacak, yarattığı sansasyonla gündemde kalmış olmayı, kâr sayacaktır.
Konuyla ilgili soru/cevap
Güney Ailesi neden şikâyette bulundu?
Güney Ailesi’nin bu türlü bir teşebbüste bulunması, kamuoyu önünde Ümit Özdağ’ın ithamlarını kabul ediyormuş konumuna düşmüş olmamak için, düşünülmüş olabilir.
Mirasçılar ölen kişi ismine neden dava açabiliyor?
Ölmüş de olsa kişilik haklarına yapılmış taarruz yahut hakaret, mirasçıların kişilik haklarına da yapılmış sayılıyor. Örnek olayda olduğu üzere, Yılmaz Güney’in ailesinin kabahat duyurusunda bulunma hakları var. Hatta, karşı tarafa tazminat davası bile açabilirler.
Şikâyet bulunmak koşul mı?
Bir hakaret hatasından bahsedebilmek için, evvel bir şikâyetin olması gerekir. Fakat, bir kamu görevlisine, yaptığı misyon nedeniyle hakaret edildiği hallerde, şikâyete tabi değildir, savcılık zaten soruşturma başlatabilir.
(Sisi’nin savcılığa başvurarak, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a hakaret ettiği gerekçesiyle, sanatçı Yeşim Salkım hakkında hata duyurusunda bulunmuş olması, öbür bir bahistir)
Şikâyetçi ile davalı ortasında uzlaştırma mümkün mü?
Vatandaş seviyesinde, hakaret cürmünün kovuşturulması için evvel uzlaştırma prosedürünün uygulanması gerekir. Taraflar ortasında uzlaşma sağlanamazsa soruşturma açılır.
Ancak, kamu görevlisine yahut Cumhurbaşkanına yapılan hakaret cürmü uzlaştırma kapsamında da değildir, direkt yargılamaya geçilir.
Odatv.com