Emlakçıların verdiği bilgiye nazaran son aylarda yapılan süreçlerin büyük kısmında ‘Taahhüt olmazsa kiraya vermem’ kaidesi koşuluyor.
Hürriyet’ten Gülistan Alagöz’ün haberine nazaran mülk sahipleri tahliye müddetlerinin 2-2.5 yılı bulması nedeniyle bu yolu seçerken, kiracılar da mesken bulmakta zorlandığı için mecbur kalıyor ve imzayı atıyor. Pekala tahliye taahhüdü hangi durumlarda geçerli olur, bu taahhüdün verilmesi sonrasında neler yaşanır?
TARİHİ BOŞ BIRAKMAYIN
1- Tahliye taahhüdü ile ilgili en çok merak edilen husus bu dokümanın ne vakit imzalanacağı. Mevcutta kira mukavelesi ile eşzamanlı olarak imzalanması talep edilse de bu kusurlu. Tahliye taahhüdü kira kontratıyla tıpkı gün imzalanmaz, imzalanırsa da geçersiz olur. Emsal davalarda bu durumda kiracının baskı altında olduğu, mukavele yapmak için mecburen imzaladığı görüşü kabul görür. Hukukçulara nazaran kontrattan 1-2 ay sonra imzalanması uygun olur.
2- Birebir gün imzalanmasının gerçek olmadığını bilenler kimi vakit kiracıya ‘boş belge’ imzalatıyor. Lakin bu kiracı için çok riskli. Hem Taahhüt kontratı tarihi, hem de konutun tahliye tarihi yazıldıktan sonra imza atılmalı. Aksi halde Konut Sahibi istediği tarihleri ekleyerek süreç başlatabilir. Bu formda düzenlenen tahliye taahhütleri altındaki imza kiracıya ilişkin ise geçerli oluyor. Kiracı bu türlü bir taahhütname vermiş ise tarihinin sonra doldurulmuş olmasının hukuken belgeyi geçersiz kılma durumu yok. Yani mülk sahibi tahliye isteyebilir.
3- Tahliye taahhüdünün noterde hazırlanması kural değil. İsmi yazılı olarak yapılanlar da geçerli.
4- Tahliye taahhüdü mukaveleyi imzalayan kişi tarafından imzalanmalı. Kelam gelimi Üniversite öğrencisi bir kira kontratı yaptıysa taahhüdü ailesi imzalayamaz.
5- Şayet bir aile konutu kelam konusu ise taahhüdü eşlerin ikisi de imzalamalı. Ya da 2-3 arkadaş ortak kiralama yaptı ve mukavele ortak hazırlandıysa, taahhüt de ortak imzalanmalı.
KİRACI PİŞMAN OLURSA…
6- Tahliye taahhüdünde bir cezai koşul olup olmadığı denetim edilmeli. Şayet dokümanda ‘belirtilen tarihte tahliye edilmezse para cezası ödemeyi kabul ediyorum’ unsuru varsa ve kontrat kurallara uygun yapıldıysa kiracı bu cezayı ödemek zorunda kalır.
7- Pekala kiracı mukavele günü tahliye taahhüdü imzalanmaya zorlandıysa ya da boş bir evraka imza attığını sonradan anladıysa ne yapacak? Bu durumda kiracı noterden yapacağı ihtarla durumu anlatıp, konut sahibinin elindeki tahliye taahhüdünü boşa çıkarabilir.
8- Elinde tarzına uygun tahliye taahhüdü olan bir mesken sahibi icra yoluyla tahliye sağlayabilir. Taahhüt edilen tahliye tarihinden itibaren 1 ay içinde icra dairesine başvurulur ve kiracıya bir tebligat masraf.
9- Kiracı bu durumda meskeni yahut işyerini tahliye eder ya da haklı bir münasebeti varsa itiraz eder. Dava sonucunda münasebetler incelenir ve haklı taraf tespit edilir.
10- Tahliye kararı alınırsa icra dairesince daire boşaltılır. Burada taşınma masrafları da evraka işlenir ve kiracı ödemek durumunda kalır. Bu nedenle katılaşan tahliye kararı varsa kiracının kendi imkânları ile daireyi boşaltması daha avantajlı olur.
HANGİ DURUMDA KİRACI MESKENDEN ÇIKAR?
Fahiş kira artışları nedeniyle çok sayıda konut sahibi kiracısını tahliye etmek istiyor. Eski kiracıların ödedikleri sayı düşük kaldığı için, konutun daha yüksek fiyatla diğerine kiralanması hedefleniyor. 1 yıl mühletle kira artışına yüzde 25 sonu gelmesinin de tahliye davalarında artışa yol açacağı belirtiliyor. Pekala konut sahibi her istediğinde kiracısına ‘evimi boşalt’ diyebilir mi? Keyfi nedenlerle meskenin tahliyesini istemek mümkün değil. Konut sahibi kendisinin ya da bakmakla yükümlü olduğu birinin gereksinimi varsa kiracının tahliyesini isteyebilir. Fakat gereksinimim var dedikten sonra, meskeni bir diğerine 3 yıl mühletle kiralayamaz. Kiralarsa eski kiracına tazminat öder. 10 yıl mukavele uzama mühleti dolan kiracı için rastgele bir münasebet göstermeden tahliye istenebilir. Bunun yanında konutun satılması durumunda, mülkü alan kişi şayet kendi yaşayacaksa kiracının tahliyesini talep eder. Bu durumda ya 6 ay, ya da bir sonraki kontrat devrine kadar vakit verilir. Tarafların anlaşamaması halinde tahliye davaları ortalama 2-2.5 yıl sürüyor. Tahliye taahhüdü olması durumunda ise kiracı itiraz etmezse 2-3 ay içerisinde tahliye gerçekleşiyor. İtiraz halinde toplam mühlet 1-1.5 yılı bulabiliyor.