Torba kanun ile Meclis’e gelecek yeni düzenleme ile bugüne kadar uygulanan yemek bedeli istisnası değişecek ve çalışanlara nakden ödenen yemek bedeli meblağları vergi istisnası kapsamına girecek. Hürriyet müellifi Noyan Doğan, düzenlemeyle ilgili merak edilen soruları yanıtladı:
1- Günlük yemek meblağı ne kadar?
Aslında patronun, çalışana ödeyeceği günlük yemek fiyatının bir üst limiti yok. Fakat vergiden muaf tutulacak günlük yemek fiyatı meblağını devlet her yıl belirleyip, açıklıyor. Bu meblağ 2022 yılı temmuz ayından yıl sonuna kadarki müddette 51 lira, KDV ile birlikte 55 lira olarak belirlendi. Patron, günlük bu fiyatı, fiyattan istisna edebiliyor. İşte buna da ‘yemek bedeli istisnası’ deniyor.
2- Yemek parası kaç işgünü üzerinden hesaplanır?
Yemek paraları çalışanın iş günü sayısına nazaran hesaplanıp, ödenir. Haftanın 6 günü çalışan bir emekçiye yıl sonuna kadar ödenecek yemek parası meblağı 1.224 lira. Yemek kartı ya da çeki kullanıldığı durumlarda ise tekrar yemek fiyatı günlük hesaplanır ve yemek bedeli istisnası günlük olarak yansıtılır. Şayet patron, işyerinde yemek veriyorsa, bu hizmet patronun masrafı olarak görünür ve emekçinin bordrosuna yansımaz ve vergisel de bir durum yaratmaz.
3- Patron, yemek bedelini nakit yerine, yemek kartı ile öderse ne oluyor?
SGK primi hesaplanmıyor, prime temel çıkara dahil edilmiyor. Fakat gelir vergisi uygulanıyor. Yani, yemek kartı ile yapılan ödemelerde bugünkü kaidelere nazaran patrona 51 lira vergi muafiyeti uygulanıyor. Daha açık bir anlatımla yemek kartı yahut kuponu ile yapılan ödemeler, çalışana yardım üzere görülüyor 51 liraya kadar olan fiyat için de vergi muafiyeti sağlanıyor.
4- Yeni uygulama ne getirecek?
Getirilmek istenen yeni uygulama ile restoran, lokanta, yemek kartı kullanım mecburiliği ortada kalkacak. Bu durumda çalışanlara ödenen yemek bedeli vergi istisnası kapsamına girecek. Bugün yemek parasının çalışana nakit olarak ödenmesi durumunda ek gelir olarak nitelendirildiğinden ödenen meblağ SGK ve gelir vergisine tabiyken, yeni uygulamada ödenen meblağa vergi istisnası getirilecek, vergi alınmayacak. Ödenen meblağın ne kadarının vergiden muaf tutulacağı yahut uygulamanın nasıl olacağı önümüzdeki günlerde Meclis gündemine gelecek Torba Kanun tasarısı ile netleşecek.
5- Çalışanı nasıl etkileyecek?
Çalışanın yemek fiyatında azalma ya da artma üzere bir tesiri olmayacak. Yani, yeni düzenlemenin çalışana olumlu ya da olumsuz bir tesiri olmayacak. Bugüne kadar kartla ya da çekle yemek fiyatını alan çalışanın yeni düzenleme sonrası cebine nakit para girecek. Yemek bedelini kartla alan çalışan, online alışveriş üzere kartların sunduğu birtakım imkanlardan yararlanıyordu, patronun nakit ödemeye geçmesi ile bu imkanlar ortadan kalkacaktır.
6- Patrona yararı olacak mı?
Olacak, patronlar nakdi yemek bedeli istisnası uygulaması ile önemli oranda vergi yükünden kurtulacak. Asıl yeni düzenlemenin patrona vergi avantajı olacak.
7- Uygulama zarurî mu olacak?
Uygulamanın nasıl olacağı şimdi net değil lakin isteyen patron çalışanına yemek fiyatının nakit ödeyip vergi avantajından yararlanacak isteyen bugün olduğu üzere kartla ödemeye devam edecek. Tahminen, işyerinde yemek veren patronlar, yeni düzenleme ile yemek fiyatını nakit olarak çalışana verip, yemekhanesini kapatmayı düşünebilir.
