Hürriyet müellif Orkun Ün ve Fulya Soybaş bu haftaki köşe yazılarında müzikçi Demet Akalın’ın garsona karşı yaptığı hareketi ‘Bu gerçek değil’ ve ‘Şov mu görgüsüzlük mü’ başlıkları ile kaleme aldılar.
Fulya Soybaş’ın köşe yazısı şu formda:
“Sahneye gönderilen içkiyi beğenmeyip bir çalışanın başından aşağı dökmesi sebebi ile günlerdir gündemde Demet Akalın. Gerçi ne vakit değil ki? Gerek üslubu gerek toplumsal medyada kendine has lisanıyla bir halde daima hayatımızda kendisi. Neyse! Akalın’ın bu hareketine ‘Şov’ diyenler olduğu kadar onu görgüsüzlük ile suçlayanlar ve ‘Bir işçiye bu türlü davranamazsın’ diyenler de var ve çoğunluktalar. Ben daima şuna inandım; ‘Magazin, hasebiyle da magazin figürleri toplumun yansımasıdır.’ Demem şu ki Akalın’ı garsonu aşağıladığı için eleştiriyoruz ancak kaçımız gittiğimiz yerden bize hizmet veren kişiyi azarlamadan ve hatta teşekkürle kalkıyoruz? Hizmet kesiminde çalışanları ‘kölesi’ üzere görmeyen kaç kişi var? Hem bu durumu hem de Akalın’ın hareketini sorguladım.
BÖYLE BİR REZALET NE GÖRDÜM NE DE DUYDUM
Eğlence dünyasının canlı şahidi, ‘Gazinocular Kralı’nın oğlu Sacit Aslan ise çok daha sert. Hayatının 35 yılını cümbüş bölümüne verdiğinin altını çizerek diyor ki: “Bak, Fulya! Bu denli yıldır bu işteyim, bu türlü bir kolaylık, bu türlü bir görgüsüzlük, bu türlü bir avamlık ne yaşadım ne gördüm ne de işittim. Hem de yalnızca Maksim değil, Maksim’e rakip; Lunapark, Çakıl, Gar Gazinoları ve öbürleri de dahil hiçbirinde bu türlü bir rezillik yaşanmamıştır.
ZEKİ MÜREN ÖRNEĞİ
O tarihlerde prömiyer gecelerinde gelen çiçekler sahneye çıkarılmazdı. Bu kuralı da Zeki Müren Beyefendi koymuştu. Birinci gece gelen çiçeklerin kartını da okumazdı sahnede Zeki Beyefendi. Çok merak ettim, bir gün sordum; ‘Neden?’ diye. Şöyle dedi merhum: “İlk gece gelip beni sahnede izleyen izleyici sonraki gün çiçek yollarsa bu o geceki sahnemi beğendiği manasına gelir. Fakat daha beni sahnede izlemeden, birinci gece çiçek ya da armağan gönderen adamın hedefi beni takdir etmek değil, isminin okunması isteğidir.” Bizler bu türlü bir gece hayatından geliyoruz, bunun üzere inceliklere şahit olduk.
AYIPLANANLAR ALKIŞLANIYOR ARTIK
Ama olağan o zamankiler sanatçı idi, assolist idi, seyirci de gerçek sanatsever idi, adap bilirdi. Bugün artık Türkiye bu çeşit rezilliklere müsait. Toplumun tüm yapıları değiştiği üzere cümbüş adabı ve anlayışı da değişti. Bir vakitler ayıplanan şeyler artık ayakta alkışlanıyor. Canlı okumayıp sahnede playback yapan kelamda müzikçiler astronomik sayılar ile o sahnelere çıkabiliyor ve izleyici de bunu bildiği halde astronomik sayılar ödeyerek onları dinlemeye gidiyor, eğleniyorsa diyecek bir kelam yok.
İNSANLAR BİRBİRİNİN AYNASIDIR
‘Sen kendini ne sanıyorsun?’, ‘Bu yaptığın insan aşağılamak.’ Bunlar olayın akabinde Demet Akalın’a yazılan ‘masum’ tenkitlerden. Haklılar. Lakin diğer bir pencereden bakmak istiyorum. Sanki bizler bu tenkitleri yaparken kendimize dönüp bakıyor muyuz? Çünkü yüksek egoların karar sürdüğü bir çağdayız. Kahve sıcak değil diye kalayı bastığınız baristayı, buyruk kipi ile ‘Buraları topla çabuk’, ‘Bana şunu getir’ gibisine terslediğiniz servis elemanını düşünün. Elbette birinin başına içki dökmek kadar ağır değil saydıklarım ancak bu sıkıntılı davranış modeli bir gün bunu yapabilme ihtimalinin de kapısını açmıyor mu?”
Hürriyet müellifi Orkun Ün’ün ise köşe yazısındaki ilgili kısım şu biçimde:
“BÖYLE BİR GELENEK YOK
Demet Akalın’ın garsonun başından şampanya dökmesi olay oldu. Bazen konuşuyoruz işte bu türlü şeyleri…
E bir de Akalın açıklama yapıp “Gurbetçi müşteriler şampanyaları garsonların başına dökülmesi için gönderiyor. 10 yıldır dökülüyor bu şampanyalar artık mi battı” dedi.
“Gelenek bu” demek istiyor yani Demet Hanım.
Ben şampanyayla elini yıkayanı gördüm, yere dökeni gördüm, şişeyi kadehi kıranı gördüm lakin başa dökeni hiç görmedim. Bir tek ben mi görmedim diye sordum sağa sola da.
Mesela işletmeci arkadaşım Abdullah Olçay’ı aradım.
Abdullah daha evvel birçok plajda, canlı müzik yerinde ve restoranda çalışmış. Artık Nişantaşı’nda kendi yerini işletiyor.
Olayı nasıl yorumlayacak diye aradım. “Böyle bir gelenek yok” diye girdi kelama:
“Ben Demet Akalın sahnesinde de çok çalıştım. Ancak hiç bu türlü bir hareketini görmedim. Sanatkara şampanya gönderilirse sanatçı ister içer, isterse içmez. Teşekkür edip sahnesine devam eder. Türk kültüründe bu türlü şey yok, Orta Doğulular yapıyor bunu. Benzeri olay happy hour’larda oluyor, o da şöyle: Ucuz şampanyalar elde kalırsa, sahne sonunda müşterilerin üzerine püskürtülür. Ancak dahası olmaz!”
İsmini vermek istemeyen, bu işe yıllarını vermiş birkaç işletmeciyle görüştükten sonra anladım ki birden fazla işletmeci yansılı Demet Hanım’a.
“Bir yol kazası yaşadık” demesi lazım Demet’in, garson arkadaştan da bir özür dilemesi…
DUBAİ’DE GÖRDÜM…
Olçay, “Türkiye’de yok ancak Orta Doğu cümbüş kültüründe emsal aksiyonlar var” diyor:
“Mesela paranın umursanmadan harcandığı yerlerden olan Dubai’de şampanyalar çalışanların üzerine dökülebiliyor. Kimi işletmelerde işi yalnızca bu olan çalışanlar var. Şampanya içmeyen ya da ‘Yetti bu kadarı bana’ diyen biri, locasının yanına bir eleman istiyor. O ‘eleman’ da orada bekliyor ve müşteri canı istediği vakit ister şişeden ister kadehten şampanyayı boşaltıveriyor başından aşağıya.”