Türkiye ile Yunanistan ortasındaki gerginlik, her iki tarafın yaptığı açıklamalarla daha da artarken, Yunanistan’ın eski Başbakanı, şimdiki ana muhalefet partisi “solcu” SYRIZA partisinin genel lideri Aleksis Çipras, Avrupa Birliği’nden yardım istedi.
Çipras, AB Dış Siyaset ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Josep Borell ile bir ortaya geldi. Yunanistan merkezli Ta Nea gazetesine konuşan Çipras, savlara nazaran Borell’e Türkiye konusunda AB’nin tavrının yetersiz kaldığını söyledi.
Ta Nea, Çipras’ın Borell’e son olarak Libya’da Türkiye ile varılan muahedeyi hatırlattığı belirtilirken, AB’den derhal Türkiye zıddı bir yaptırım paketini devreye sokmasını istediği bildirildi. Tıpkı vakitte Çipras’ın iki ülke ortasındaki münasebetlerin diplomasi yoluna dönmesi için AB’den yardım istediği tez edildi.
Geçtiğimiz günlerde, Almanya’da hükümet ortağı Yeşiller Partisi Dış Siyaset Sorumlusu Jürgen Trittin, AB’ye Türkiye’ye yönelik ‘yaptırım uygulanması’ davetinde bulunmuştu.
Bununla birlikte Yunanistan Başbakanı Kiriakos Miçotakis de bugün Prag’da düzenlenen Avrupa Birliği Siyasi Topluluk Zirvesi’ne katıldı. Dorukta bir konuşma yapan Miçotakis, Türkiye’yi kastederek ” Memleketler arası hukuka hürmet, insan haklarının temel korunması bu yeni çabayı destekleyen mihenk taşı olmalıdır” diye konuştu.
Son olarak, Yunanistan hükümet sözcüsü İoannis Oikonomou, Başbakan Kiriakos Miçotakis’in Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile bu hafta Prag’da düzenlenecek Avrupa Siyasi Topluluğu toplantısında görüşmeye sıcak baktığını söyledi. Yunan sözcü, “Açıklamalarıyla tansiyonu artıran taraf olan Türk önder Yunan başbakanla görüşmek isterse Yunanistan buna olumlu karşılık verir” demişti.
VAROUFAKİS HAKLI ÇIKTI
Çipras hükümetinde Maliye Bakanı olan Yanis Varoufakis, iktidardaki periyodunda Çipras’ın AB’nin istediği özelleştirme ve kamu borcuna ait neo-liberal siyasetlere karşı çıkmıştı.
O periyot herkesin solcu olmasıyla övdüğü Çipras’ın iktisat siyasetlerine karşı çıkan Varoufak istifa etmişti.
Gazeteci müellif Soner Yalçın Çipras hükümetinde Maliye Bakanı olan Yanis Varoufakis ile Başbakan Aleksis Çipras ortasındaki uyuşmazlığı ve Varoufakis’in istifasını ayrıntılarıyla kaleme almıştı.
O yazı şöyleydi:
Adı, Yorgos Varoufakis….
Kimbilir tahminen bizim Mihri Belli‘nin silah arkadaşıydı! İkisi de komünistti; ve ikisi de Yunan iç savaşında faşistlere karşı savaştı. Yenildiler.
Yorgos Varoufakis komünizmi reddeden bir dokümana imza atsa mahpusa atılmayacaktı. Reddetti. Dört yıl mahpus yattı. Sonra sürgüne gönderildi. Ve…
Peşine, paramiliter faşist bir bayan gönderildi; ne yapsa merkeze rapor ediyordu.
Bir komünist ile bir faşistin aşkı bu türlü doğdu; ve 24 Mart 1961‘de Yanis doğdu!..
Adı, Yanis Varoufakis…
Atina’nın kuzey banliyösünde doğdu ve burada okula gitti.
Üniversiteyi İngiltere’de Essex‘te okudu. Mastırını Birmingham Üniversitesi’nde ve doktorasını yeniden Essex’te yaptı.
Marksist idi. Bir beyaz olarak, tarihinde birinci kere Essex üniversitesinde siyah öğrenciler birliğinin lideri oldu! “Siyah olmak bir niyet biçimidir” diyordu.
İngiltere/Britanya komünist partisine üye oldu.
Doktora tezi; emekçi grevlerinin dinamikleri üzerineydi.
Cambridge Üniversitesi ve Avustralya Sydney Üniversitesi’nde öğretim üyesi olarak çalıştı.
Aşık oldu, evlendi. Eşi, Yunan asıllı Avustralyalı tarihçi idi.
2000’de Atina Üniversitesi’nde profesör oldu.
Hiç oy vermediği Yorgo Papandreu’nun iktisat danışmanlığını yaptı. Papandreu’nun ekonomik algısının, 5 yaşındaki çocuk kadar olduğunu söyledi.
Sol’un ortak partisi Syriza 2004’te kurulduğunda kendini onlara yakın hissetmedi.
2005’te boşandı. Kızı ve eşi Avustralya’ya döndü.
İkinci eşi fotoğraf sanatkarı Danae Stratou idi. Karısının ailesi zengindi.
Eşiyle dünyayı gezdi. Eşi -Kıbrıs/Kaşmir gibi- sonların fotoğraflarını çekiyordu. O da fotoğraf altı yazıyordu. Yazıları felsefeci Slavoj Zizek’e benzetiliyordu…
TV’de el işareti çekince…
Yanis Varoufakis iktisat teorisi profesörü idi.
Küresel ve Avrupa kriziyle ilgili tartışmalara katıldı.
Dünyanın tanınmış ekranlarına çıkmaya başladı.
Ekonomi dünyasındaki halini şuna benzetiyordu; ortaçağ manastırına yerleşmiş bir ateist din adamı! Neler demiyordu ki…
“Borsanın ne kadar düştüğüyle ilgili değilim; istedikleri kadar düşebilir. Benim için tek değerli olan bilançodur.”
“Benim pek çok ekonomist meslektaşım; krizlerin engellenebilir kazalar olduğunu düşünüyor. Bana nazaran, bunlar kaza değildir, bunlar kapitalizmin sonucudur.”
Yunan iktisadının zayıflıklarının farkında idi. Yunanistan’ın 2001’de Euro’ya katılmasına karşı çıktı.
Küresel iktisadın ABD’nin keyfi siyasetlerine nazaran belirlenmesinden çok rahatsızlık duyuyordu.
Büyük ekonomik krizden evvel krizin geldiğini söyleyen birinci ekonomistti.
Genel olarak borç krizi değil banka krizi vardı; sorunu halka yüklemek için bu çeşit palavralar söyleniyordu! Evet…
Yunanistan krizi yoktu, Avrupa krizi vardı…
Borçların ödenmemesinden yanaydı. “Biz batmış durumdayız ve batmış olduğumuzu kabul edelim” diyordu. Amacında Almanya vardı:
“Almanya’yı çökerten Versay Antlaşması’nın tam aykırısı bir durum var bugün; Almanya kurban değil, kesici! 2010’dan itibaren Yunan iktisadının bahtını Almanya belirliyor. Ve bizim Almanya’ya el işareti yapmamız gerekir” dedi ve tv’de bunu yapıp ekledi:
“Şimdi kendi sorununu kendin çöz!”
Sonra ne oldu dersiniz?
2011 yılında ölüm tehditleri almaya başladı.
Eşini kıramadı, Teksas Üniversitesi‘nde çalışmaya gitti.
Makam aracı motosiklet
Syriza başkanı Aleksis Çipras ona hayrandı ve milletvekili adayı olmasını istedi.
Yanis Varoufakis üniversiteden müsaade alıp Yunanistan’a döndü.
10 günlük seçim kampanyasını motosiklet üzerinde yaptı. Tek bütçesi motorunun mazot gideriydi. Herkesten çok oy aldı.
Tarih: 27 Ocak 2015.
Syriza hükümeti kurdu.
Yanis Varoufakis Maliye Bakanı oldu.
Hemen takımını belirledi. Parasız danışmanlık yapanlar ortasında; Jeffrey Sachs üzere ünlü iktisatçılar vardı. Yabanî kapitalizme karşı bayrak açtılar.
Makam aracı Hyundai idi; motosikletini kullanmaya devam etti.
Bakanlık koltuğuna oturmadı; odasındaki toplantı masanın bir ucunda çalışmayı tercih etti.
Gerek bakanlar şurasına, gerekse Avrupa’daki toplantılara motosiklet ceketiyle giren bir siyasetçiydi o.
Beyaz Saray‘a punkçuların/ rockçıların moda ettiği, “Dr. Martens” ayakkabılarla gitti.
AB bakanlarıyla saatler süren yemekli toplantılardan sıkıldı; saatlerce bir sıfat üzerinde tartışıyorlardı; “büyük” diyelim mi, demeyelim mi? Ona nazaran bu siyasetçiler hayattan kopuktu; şekilciydi ve en dramatiği yalancıydı.
O, samimiyete inanıyordu.
Sonra…
Çipras’la yollar ayrıldı.
Çipras “kemer sıkayım siz de borcu indirin” diyordu.
Varoufakis “kemer sıkmam borcu indirin” diyordu. Keza…
Özelleştirme yapmaya karşıydı. Taban fiyat ve emekli maaşlarını artırmak istiyordu.
Obama devreye girdi; “Ben de enkaz devraldım; Wall Street bankalarını kurtarmayı hiç istemedim ancak acı şeyleri yutmasını sen de öğren” dedi. Ekledi; “Yunanistan’a borç verenler senin başını yemek istiyor.”
Varoufakis geri adım atmadı; “Bize yardımcı olmazsanız ülkeyi faşistler ele geçirecek” dedi.
Atina’da dünyanın önde gelen ekonomistleriyle yeni bir “Yunanistan Planı” hazırladı.
Kabul görmedi. Başta Almanya olmak üzere AB daha da sertleşti.
AB’ye karşın referanduma gittiler. Kazandılar. Ama…
O gece Çipras’la buluştu, “bana tam yetki ver” dedi.
Çipras, AB ile anlaşmak istiyordu. 50 milyar Euro’luk özelleştirmeye karar verdi. Varoufakis’e maliye bakanlığı yerine gemicilik-turizm bakanlıklarını önerdi; Varoufakis reddederek istifa etti. İlk yaptığı Almanya maliye bakanının telefonunu cepten silmek oldu!
Diyeceksiniz ki…
Bu portreyi niçin yazdın?
Çin’in dolara karşı ihtilal niteliğinde bir hareket yapmasıyla aklıma Yannis Varoufakis geldi…
Biz de yapabiliriz…
