Yeşilova ve Karamanlı ilçeleri ortasında, Salda Gölü Özel Etraf Müdafaa Bölgesi’nin hududunda bulunan Niyazlar köyündeki krom madeninin kapasite artışı için verilen ‘ÇED gerekli değildir’ kararına karşı iki başka dava açıldı.
Bölgedeki Eşeler Yaylası’nda krom madeninin kapasite artışına itiraz eden 13 kişi ve Karamanlı Belediyesi mevzuyu yargıya taşıdı. 28 Nisan’da uzmanlar, Burdur Barosu’ndan avukatlar, davacılar ve maden şirketi yöneticileri eşliğinde bir keşif yapılacak. İncelemeden sonra hazırlanacak rapor, davanın seyrinde belirleyici olacak.
GÜNDE 163 METREKÜP SU TÜKETİLECEK
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Salda Gölü Özel Etraf Müdafaa Bölgesi hudutlarında yer alan krom madeninin kapasite artışıyla ilgili hazırladığı projeye, 29 Aralık 2022’de ‘ÇED gerekli değildir’ kararı verdi. Alanda 2014 yılından beri faaliyet gösteren Zontaş Zonguldak Taşkömürü Mad. San. ve Tic. A.Ş ismine verilen krom madeni ruhsatı, devlet ormanı vasfındaki toprakta bulunuyor. Ruhsat sahibi şirket, madeni 2021’in ekim ayında, İstanbul merkezli Manolya Madencilik A.Ş.’ye kiralayarak, işletmeyi bu şirkete devretti. Ruhsat alanının 22 hektarlık kısmında kapalı ve açık krom madeni işletmeciliği yapan firma, daha fazla üretim yapmak için kapasite artışı talebinde bulundu. Kırma, yıkama ve eleme tesisinin de bulunduğu projeye nazaran maden işletmesi, mevcut üretim kapasitesini yaklaşık 10 kat artırmak istiyor. Krom madeninin kapasite artırımı için sunduğu müracaat belgesinde, günde 163 metreküp su tüketimi taahhüt ediliyor.
‘SU KAYNAKLARI SALDA’YI BESLİYOR’
Krom madeninin bulunduğu alan, dünyadaki nadir biyolojik özelliklere sahip Salda Gölü’ne 11 bin 500 metre uzaklıkta. Salda Gölü Müdafaa Derneği, krom madeninin etrafındaki su kaynaklarının Salda Gölü’nü beslediği gerekçesiyle şu açıklamayı yaptı: “Bu dereler, ekosistemin can damarı ve su kaynağı olarak fonksiyon görüyor. Eşeler Yaylası’na hududu olan ilçelerin içme suyu, buradan temin ediliyor. Madende yapılacak kapasite artışı ile ekolojik istikrardaki bozulma hızlanacak, suların kirlenmesi insan sıhhatini tehdit edecek, endemik cinsler ve yabani ömür yok olma tehlikesi altına girecek.”
‘ÇOK GEÇ OLMADAN BİLİME KULAK VERİLSİN’
Sadece Salda Gölü’ne uygulanan muhafaza statüsünün bölgeyi canlı ömrüyle geleceğe taşımak için kâfi olmadığını belirten Türkiye Tabiatını Muhafaza Derneği Lideri Doç. Dr. Erol Kesici, faal müdafaa için etraf çizgisinde ve bölgenin su kaynaklarında denetimin sağlanmasının değerine vurgu yaptı. Salda’daki kirlenmeyi durdurmak için Eşeler Dağı’ndan göle akan su kaynaklarının korunması gerektiğine işaret eden Kesici, “Salda Gölü yıllardır insan kaynaklı kirletici faaliyetlerin baskısı altında. Kapalı havza gölü olan bu gölde, kirlilik süratle etrafa yayılır. Şimdiye kadar oluşan kirlilik nedeniyle Salda Gölü’nün kumları kararma tehlikesi ile karşı karşıya. Göl sularında çekilme ve vakit zaman salyalaşma kelam konusu. Çok geç olmadan, göller büsbütün kaybedilmeden bilime kulak verilsin” diye konuştu.
BİLİRKİŞİ RAPORU BELİRLEYİCİ OLACAK
Mahkemenin Burdur Barosu’nun müdahillik talebini kabul ettiğini, Baro Etraf Komisyonu’nun da keşif sırasında izleyici olacağını belirten dava avukatı Nazlı Oral, “Krom madenine karşı bizim davamızın yanı sıra, AK Parti’den seçilen Fatih Selimoğlu’nun lider olduğu Karamanlı Belediyesi de bir dava açtı. Onlar da yüksek su tüketimi gerekçesiyle davacı olma yoluna gittiler. Türkiye Ormancılar Derneği de davaya müdahil oldu. Prof. Dr. Doğan Kantarcı’nın alanla ilgi kıymetli çalışmaları var. Eksper heyetinin bölgenin geleceği için vicdanlı bir karar vereceğini düşünüyoruz” dedi.
