Yükseköğretim Konseyi YÖK Lideri Erol Özvar, rapor için yazdığı önsözde, dataya ve delile dayalı siyaset geliştirme süreçlerinin kıymetini vurguladı. Açıklanan raporda her bir ile yönelik hareketliliği anlamak için toplam 486 Türkiye haritası oluşturuldu. Ayrıyeten, vilayetler ve bölgeler ortası hareketliliği göstermek için 10 kordon diyagramı, 10 çubuk grafiği, 1 güneş ışığı grafiği ve 22 tablo hazırlandı.
YÖK Lideri Erol Özvar, rapor için yazdığı önsözde, “Üniversitelere yerleşen adayların hareketliliği, bölge ve vilayet seviyesinde ileri görselleştirme araçları kullanılarak birinci kere tahlil edilmiştir.” diye konuştu.
Erol Özvar, siyaset süreçlerinde karar alma noktasında, kamuoyundaki data temelli olmayan yaygın kanaatlerin yerine, bilgiye dayalı olarak yapılacak çalışmaların yükseköğretim kurumlarına, bilim beşerlerine ve ilgili okuyuculara yararlı olacağının altını çizdi.
Erol Özvar, Yükseköğretime Geçişte Öğrenci Hareketliliği raporunda 2021 yılında YKS’ye başvuran 2 milyon 592 bin 390 aday ortasından bir yükseköğretim programına yerleşen 815 bin 365 adayın, ikamet ettikleri yer ile tercih ve yerleştirme datalarının kullanıldığını belirtti.
YÖK Lideri Özvar, yükseköğretim kurumlarına yerleşen öğrencilerin geldikleri vilayetler göz önünde bulundurulduğunda, bölgeselleşme ya da mahallileşme dinamiklerinin boyutlarının raporda ortaya konulduğunun altı çizildi.
ÖĞRENCİ HAREKETLİLİĞİ
Açıklanan raporda öne çıkan bulgular ortasında, öğrenci hareketliliği açısından ülke genelinde, vilayet seviyesinde hem öğrenci çekme hem de öğrenci gönderme açısından değerli bir hareketlilik olduğu belirlendi.
Türkiye genelinde 24 ilin tüm vilayetlere öğrenci gönderdiği, geldikleri vilayetler bakımından değerlendirildiğinde ise 26 ilin Türkiye’nin 81 vilayetinden öğrenci çekebildiği ortaya çıktı. Açıköğretim hariç tüm yerleşenlerin yarısı, Marmara (yüzde 31,1) ve İç Anadolu (yüzde 20,6) bölgelerindeki bir yükseköğretim kurumuna yerleştiği kaydedildi.
MARMARA BİRİNCİ SIRADA
Türkiye nüfusunun yaklaşık yüzde 10’u Güneydoğu Anadolu Bölgesinde ikamet ederken bir yükseköğretim kurumuna yerleşenlerin sırf yüzde 4,9’u Güneydoğu Anadolu Bölgesine yerleşti. Ayrıyeten, İç Anadolu Bölgesi, Türkiye nüfusunun yaklaşık yüzde 15’ine konut sahipliği yaparken, bir yükseköğretim kurumuna yerleşenlerin yüzde 20,6’sı İç Anadolu Bölgesini tercih etti.
Rastgele bir yükseköğretim kurumuna yerleşenlerin ikametgâh bölgesinde kalma oranları açısından bulgular, Marmara Bölgesinin ikametgâh bölgesinde kalma açısından en yüksek, Güneydoğu Anadolu Bölgesinin ise en düşük orana sahip olduğunu gösterdi. Marmara Bölgesindeki her dört öğrenciden üçünün (yüzde 73,8’i) Marmara Bölgesinde kalmayı tercih ettiği kaydedildi. Bu ortan vilayet seviyesinde değerlendirildiğinde ise İstanbul’un yüzde 67,5 oran ile ülke genelinde kendi ikamet ettiği vilayette kalma açısından en yüksek orana sahip olduğu kaydedildi.
SİYASET OLUŞTURMADA TAKVİYE SAĞLAYACAK
YÖK Lideri Erol Özvar, raporu hazırlayan Bekir S. Gür ve Nuri Ayaz’a teşekkür ederek, çalışmanın yükseköğretim siyasetlerini oluşturma sürecine dayanak sağlayacağının altını çizdi. Özvar bundan ötürü, bu tıp delile dayalı raporlamaların daha çok hazırlanılacağı, kullanılacağı ve kamuoyuyla paylaşılacağının haberini de kelamlarına ekledi.
BÖLGELER NAZARAN YERLEŞMELER ŞU HALDE
Adayların ikamet ettiği ilin bulunduğu bölge ile yerleştirildiği yükseköğretim kurumunun bulunduğu bölge incelendiğinde, Marmara Bölgesinde ikamet eden yaklaşık 205 bin adayın 151 bini Marmara Bölgesine, 54 bini diğer bölgelere yerleşmiştir.
Akdeniz Bölgesinde ikamet eden yaklaşık 94 bin adayın 41 bini Akdeniz Bölgesine, 53 bini diğer Bölgelere yerleşmiştir.
Doğu Anadolu Bölgesinde ikamet eden yaklaşık 55 bin adayın 30 bini Doğu Anadolu Bölgesine, 25 bini diğer bölgelere yerleşmiştir.
Ege Bölgesinde ikamet eden yaklaşık 76 bin adayın 43 bini Ege Bölgesine, 33 bini diğer bölgelere yerleşmiştir.
Güneydoğu Anadolu Bölgesinde ikamet eden yaklaşık 73 bin adayın 28 bini Günedoğu Anadolu Bölgesine, 45 bini diğer bölgelere yerleşmiştir.
İç Anadolu Bölgesinde ikamet eden yaklaşık 119 bin adayın 80 bini İç Anadolu Bölgesine, 39 bini diğer bölgelere yerleşmiştir.
Karadeniz Bölgesinde ikamet eden yaklaşık 67 bin adayın 36 bini Karadeniz Bölgesine, 31 bini diğer bölgelere yerleşmiştir.