İnsan Hakları Derneği (İHD), Özgürlük İçin Hukukçular Derneği (ÖHD), Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD) ve Hafıza Merkezi temsilcileri, 20 Eylül 1992’de Diyarbakır’da katledilen Kürt muharrir ve gazeteci Musa Anter’in vakit aşımına girecek belgesine ait İHD Ankara Şubesi’nde basın toplantısı düzenledi.
Toplantıya Anter’in oğlu Dicle Anter ve gazeteci Hüseyin Aykol’un yanı sıra siyasi parti ile sivil toplum kuruluşlarının yöneticileri katıldı.
TÜRKDOĞAN: ADALET GAYRETİMİZ SÜRECEK
Mezopotamya Ajansı’nın haberine nazaran toplantıda konuşan İHD Eş Genel Lideri Öztürk Türkdoğan, davadaki vakit aşımını tanımadıklarını tabir ederek, “Bizler hakikati ve adaleti aramaya devam edeceğiz. Adalet gayretimiz sürecek” dedi.
DİCLE ANTER: VAKİT AŞIMI İNSANLIK SUÇUDUR
Dicle Anter de davada aktif bir soruşturma süreci yürütülmediğine dikkati çekti. Davanın başından beri sözü alınmayan Abdülkadir Aygan’ın İsveç’te olduğunu tabir eden Anter, şimdiye kadar alınacak bir tabirin davanın seyrini çok değiştirebileceğini söyledi. Vakit aşımının bu davada kelam konusu olamayacağını kaydeden Anter, “Bu çeşit davalarda vakit aşımı insanlık suçudur” dedi.
AİHM KARARI HATIRLATILDI
Hafıza Merkezi’nden Faili Belirli İzlem Gözlemcisi avukat Esra Kılıç, Anter’in katledilmesinin akabinde 2000 yılına gelene kadar sorumluların tespit edilmesini sağlayacak tesirli bir soruşturmanın olmadığını hatırlattı. Anter ailesinin 22 Şubat 2000’de Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne (AİHM) müracaatta bulunduğunu anımsatan Kılıç, “AİHM, 2007 yılında ömür hakkının hem maddi hem de yol açısından ihlal edildiğine karar verdi. AİHM kararında olayın akabinde ortaya çıkan ve Anter’in öldürülmesiyle direkt ilgisi olan, TBMM’nin 1998 tarihli Susurluk Raporu üzere kimi değerli kanıtların yetkililer tarafından kullanılmadığını tespit etti” diye konuştu.
‘AYGAN’IN İTİRAFLARI YİNE SORUŞTURMA SAĞLADI’
AİHM kararından yıllar sonra, eski JİTEM tetikçisi Abdulkadir Aygan’ın itiraflarının, katliamdan 17 yıl sonra soruşturmanın yine açılmasını sağladığına dikkati çeken Kılıç, “Abdulkadir Aygan (Aziz Turan) bir hatıratında Anter cinayetinin JİTEM’in önde gelen takımı tarafından planlandığını itiraf etti. Bunun üzerine PKK itirafçıları Cemil Işık, Ali Ozansoy, Abdülkadir Aygan, Hamit Yıldırım ve Yeşil kod ismiyle tanınan Mahmut Yıldırım hakkında tutuklama kararı verildi ve Hamit Yıldırım 29 Haziran 2012’de 20 yıllık zamanaşımı müddetinin dolmasına çok kısa bir müddet kala tutuklandı ve zamanaşımı sorunu 10 yıl daha ertelenmiş oldu” diye belirtti.
21 YIL SONRA AÇILAN DAVA
Anter’in katledilmesinden 21 yıl sonra Hamit Yıldırım, “Yeşil” kod isimli Mahmut Yıldırım, Abdülkadir Aygan ve emekli Albay Savaş Gevrekçi hakkında “kasten insan öldürmek ve halkı silahlı isyana teşvik etmek” cürümlerinden yargılanmak üzere dava açıldığını tabir eden Kılıç, “Dava açıldıktan bir müddet sonra 2015 yılında Ankara’ya nakledildi. Musa Anter Davası, 90’lı yıllarda Kürt vilayetlerinde JİTEM mensupları tarafından işlenen zorla kaybetme ve hukuk dışı infazlarla ilgili yürüyen ve JİTEM Ana Davası olarak anılan davayla; 2019 yılında ise Mahmut Yıldırım tarafından azap edilerek öldürülen Ayten Öztürk Davası ile birleştirildi” diye konuştu.
‘ÖNCELİKLER ORTASINDA YER ALMADI’
Sanık Aygan’ın itiraflarının soruşturmanın yine açılmasını sağladığını kaydeden Kılıç, lakin bugüne kadar kovuşturma evresinde bu itirafların kamu otoriteleri tarafından hakikati ortaya çıkarmak ve cezalandırmak üzere değerlendirilmediğini vurguladı. Kılıç, “Davaların birleştirilmesi; yargı makamlarının kovuşturmanın temelini, ağır insan hakları ihlallerini mümkün kılan örtülü ve sistematik yapıyı ortaya çıkaracak ya da hesap verebilirliği sağlayacak formda genişletmelerini sağlayamadı. Münasebetiyle Musa Anter cinayetinin faillerinin ortaya çıkarılması, yargılama makamlarının öncelikleri ortasında yer almadı” tabirlerini kullandı.
Kılıç, Anter davasında eylül itibariyle 30 yıllık zamanaşımı müddetinin dolmasıyla Musa Anter’in öldürülmesine ait sanıklara yöneltilen suçlamaların düşmesinin ön görüldüğünün altını çizdi.
‘CEZASIZ BIRAKILAN HER HATA BİR YENİSİNİ ÇAĞIRIYOR’
Kılıç devamında şunları söyledi: “Bu davanın da belirtilen halde sonuçlanması Türkiye’de kolluk kuvvetleri tarafından işlenen cürümlerin cezasız kalması geleneğini devam ettirmesi manasına geliyor. Cezasız bırakılan her kabahat bir yenisini çağırırken, 1990’lı yıllardaki ağır insan hakları ihlalleri ile yüzleşmedikçe ve katliamların faillerini yargı önüne çıkarıp adil bir formda yargılamadıkça, aslında faili aşikâr olan faili meçhul kalmaya devam edecek. Tıpkı akıbetin Musa Anter cinayeti bakımından da gerçekleşmemesi için yargı makamlarını davada tesirli soruşturma yürütmeye ve hakikati ortaya çıkarma yükümlülüğünü yerine getirmeye davet ediyoruz. Böylesi bir resmi aklama süreci karşısında bizler sorumluların cezalandırılmasını, mağdur ziyanlarının giderilmesini ve hakikatin ortaya çıkarılmasını daima birlikte ısrarlı olarak talep ediyoruz.”
Gazeteci Hüseyin Aykol ise Musa Anter’in özgür basın geleneğinde bir simge olduğuna dikkati çekerek, gazeteciler olarak bu davanın takipçisi olmaya devam edeceklerini aktardı. Aykol, Diyarbakır’da 16 gazetecinin tutuklanmasını hatırlatarak, Anter’den bu yana özgür basın üzerindeki baskıların sürdüğünü tabir etti ve buna rağmen çaba edilmesi gerektiğine vurgu yaptı. (HABER MERKEZİ)