Sayıştay Başkanlığı Ulusal Eğitim Bakanlığına ilişkin incelemelerine ilişkin raporunu yayımladı. Raporlarda Bakanlığa ilişkin mali hesaplarda birçok yanlışın yapılması eleştirildi. Avrupa Birliği projeleri için ayrılan 3.4 milyar liralık paranın özel hesaplara aktarıldığı açıklandı.
Yapılan incelemelerde 2020 yılı içerisinde kullanılmadığı için 2021 yılına devreden kaideli bağış ve yardım meblağının 271 milyon liranın olduğu ve bu fiyatın bütçeye gelir kaydedildiği 2020 mali yılında ilgili hesaplarda kullanılmadığı aktarıldı.
Bir başka tespitte de Sayıştay, Bakanlık 2021 Yılı Faaliyet Sonuçları Tablosunun ilgili hesabından 194 milyon TL meblağında yanlışlı bilgi buldu.
Söz konusu paranın nerede olduğu açıklanmadı.
Ayrıca “duran varlıklar” ana hesap kümesi içerisinde yer alan hesaplarda kayıtlı meblağlardan, “dönen varlıklar” ana hesap kümesindeki ilgili hesaplara aktarılması gereken fiyatlarda rastgele bir transferde bulunulmadığı anlaşıldı.
Dahası “bütçe emanetleri” hesabında kayıtlı meblağlardan, bu hesabın ilgili alt kısmına aktarılması gereken meblağların aktarılmadığı da anlaşıldı.
Bakanlığa, mevzuat gereği yapılması gereken kelam konusu devir sonu süreçlerinin yapılmamış olduğu tenkidinde bulunan Sayıştay, milyonlarca liranın yer aldığı hesaplardaki bilgilerin kusurlu olduğunu açıkladı.
AVRUPA BİRLİĞİ PROJELERİNDE NELER OLUYOR
Milli Eğitim Bakanlığına yönelik bir tenkit de Avrupa Birliği projelerine yönelik oldu.
Bakanlığın taşra ünitelerinde Avrupa Birliği’nden sağlanan kaynaklarla finanse edilen projelerin yürütülmesinde mevzuata uygun olmayan uygulamalar olduğu anlaşıldı.
Bu kapsamda, Bakanlığın vilayet, ilçe ulusal eğitim müdürlükleri ile bünyesindeki eğitim kurumlarında Avrupa Birliği’nden sağlanan kaynaklarla finanse edilen projelerin incelenmesi sonucunda; muhasebe sistemi dışında direkt özel hesap açmak suretiyle yürütülen projeler bulunduğu ortaya çıktı.
Muhasebe ünitelerinde açılan projelere ilişkin özel hesaplardaki meblağların avans niteliğine uygun olmayacak formda kurumlar ismine açılan özel hesaplara topluca aktarılarak kullanıldığı, kullanılan proje avanslarının kapatılmasında gecikmeler yaşandığı ve sunulan kanıtlayıcı evraklarda eksiklikler olduğu belirlendi.
Proje kapsamında temin edilen mal ve hizmet alımlarının ise rastgele bir satın alma unsuru gözetilmeden yapıldığı görüldü.
Özel hesapların açıldığı, evrakların eksik olduğu ve rastgele bir satın alma unsuru gözetilmeden yapıldığı projeler için ödenen ölçünün ise 190 milyon Euro (3.4 milyar TL) olduğu aktarıldı.
Tam da burada milyarca liranın döndüğü Avrupa Birliği projelerine ait Sayıştay şu tespiti yapıyor:
“Avrupa Birliği kaynaklarıyla yürütülen kelam konusu projelerin muhasebe ünitelerinde açılan özel hesaplardaki bütçesinin satın alınacak mal yahut hizmetin içeriği belirlenmeksizin avans ismi altında vilayet, ilçe ulusal eğitim müdürlüğü yahut okul ismine açılan özel hesaplara aktarılmak suretiyle kullanıldığı tespit edilmiştir.”
ERDOĞAN’IN ÖVÜNDÜĞÜ PROJEYE ELEŞTİRİ
Sayıştay, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın her fırsatta övündüğü öğrencilere fiyatsız kitap dağıtımı projesini de eleştirdi.
Bakanlığın bu proje kapsamında bir denetim sisteminin bulunmadığını aktaran kurum, birtakım okulların gereğinden fazla kitap talep ettiğini bunun da ziyana yol açtığını aktardı.
Ayrıca okulların hangi prosedürle internete erişim sağladığına ve okullarda bulunan teknik altyapıya ait sağlıklı işleyen bir data sistemi bulunmamasının, ihale ve ihale konusu işlerin imal süreçlerini olumsuz etkilediği görüldü.
TAŞRA TEŞKİLATLARI KARIŞTI
Raporda Ulusal Eğitim Bakanlığına bağlı vilayet ve ilçe teşkilatları ortasında büyük bir uyumsuzluk olduğuna dair tespitlerin yer aldığı görüldü.
Buna nazaran ilçeler için gönderilen ödeneklerin vilayet ulusal eğitim müdürlüğü tarafından vilayetteki okullar için harcandığı, ilçelere gönderilen bilgisayarların bile vilayetteki okullara verildiği belirtildi.
İlde gereksinim olmaması halinde de ilçeye gönderilmesi için verilen ekipmanların ilçe okullarına tespit edilmeyerek depolarda bekletildiği aktarıldı.
Raporda husus unsur şu sözler yer aldı:
“İl bünyesindeki ilkokul, ortaokul ve liselerin gereksinimlerinde kullanılmak üzere satın alınan donatım materyallerinin vilayet ambarlarında bekletildiği, ilgili gereçlerin okullara periyodunun geciktirildiği,
Genel Müdürlükler tarafından gönderilen icmallerin göz gerisi edildiği; icmalde yer alan birtakım okullara ya hiç dönem yapılmadığı ya eksik bölüm yapıldığı yahut dönemin vilayet bünyesindeki diğer okullara gerçekleştirildiği,
Alınan donatım materyallerinin, bilhassa dizüstü bilgisayarların, okullara dönemi sağlanmak yerine ilin kendi gereksinimlerinde kullanıldığı,
Temel eğitim ya da ortaöğretim taşra bütçesinden ödenek talep edilip kelam konusu ödeneğin ilin kendi donatım gereksinimleri için harcandığı tespit edilmiştir.”