Bir vakitler okuduğum kitap sayfalarının ortasına yaprak, çiçek ya da ot modülü koyduğumu, bunları ayraç olarak kullandığımı hatırlıyorum. Lakin ihtimamlı olmadığımı, bu işi rastgele yaptığımı da hatırlıyorum. Bir müddet sonra tekrar elime aldığım kitabın sayfaları ortasından kurumuş bir yaprak düştüğünde şaşırıp sevindiğim de olmuştur. Bu yaprakları ve çiçekleri çerçeveletip duvara asmak için bir uğraşım olmadı, hatta hiç aklıma bile gelmedi. Çiçekleri nerden buluyordum? Parklar ve bahçesi olan yerler, kitap okumak için de en ülkü yerlerdir benim için.
Biraz rastgele olsa da birçoğumuz üzere kitap sayfaları ortasında kuruttum çiçekleri. Lakin çiçek kurutmanın birçok yolu var. Mikrodalga fırında bile çiçek kurutuluyor. Meraklısı biliyordur elbette, tekniği ne olursa olsun çiçek kurutmak da incelik ve ihtimam istiyor.
HER ŞEY BİR HEVESLE BAŞLADI
Kelamı, yakın vakitte Hewş Kafe’nin avlusunda açılan standa getireceğim. Bahoz Damlayıcı ve Ayşe Suna, kurutup çerçevelettikleri çiçekleri burada sergilediler. Çerçeve içindeki kurutulmuş çiçeklerle karşılaşınca, uzun vakittir kitaplar ortasında çiçek kurutmadığımı da hatırlamış oldum.
Bahoz Damlayıcı, neredeyse çocukluk yıllarında merak sarmış çiçek kurutmaya. Sık sık azar işitse de evvel annesinin balkonda yetiştirdiği çiçekleri kurutmuş. Çok sonra çiçek kurutma işini biraz daha profesyonelce yapmaya başlamış. Kurutulmuş bir çiçeği çerçeveletmek fikrinin doğuşuna ise parasızlık neden olmuş. Arkadaşına hoş bir ikram almak istemiş lakin vakitlerden parasızlık vaktiymiş. Kuruttuğu çiçeklerden birini çerçeve yapmış ve tablo üzere sunmuş armağanını. İkram beğenilince bir tutkuya dönüşmüş çiçek kurutmak, kurutulmuş çiçekleri tablo haline getirmek.
DAR Û PEL AÇILDI
Dar û Pel (Yaprak ve Ağaç) atölyesi de bu tutkunun yapıtı. Bir odada başlayan çiçek kurutmak, kurutulmuş çiçekler için çerçeve hazırlamak ve bunları yakınlarına göstermek hevesi Bahoz Damlayıcı ile Ayşe Suna’nın yolunun kesişmesine de imkan sağlamış.
Ayşe Suna, Damlayıcı’nın yaptığı işlere yerinde müdahalelerde bulununca, “Gel bir arada yapalım bu işi” teklifi almış. Suna, evvel metal çerçeveleri bir kenara bırakmış, “Ahşap, çiçeğe daha çok yakışır” diyerek. Damlayıcı ve Suna, tabir yerindeyse işi büyütünce, Suriçi’nde eski bir mesken kiralayarak Dar û Pel atölyesini açmışlar. Aşikâr aralıklarla düzenledikleri çiçek kurutma ve bunları tablo haline getirme süreciyle ilgili atölyeler düzenliyorlar. İştirakçiler işin inceliklerini öğreniyor ve atölyenin sonuna kendi imzalarıyla hazırladıkları tablolarla ayrılıyorlar Dar û Pel’den. Damlayıcı ve Suna’nın verdiği bilgiye nazaran kimi iştirakçiler, atölyeden sonra da bu işi kendi imkanlarıyla sürdürmeye devam ediyorlar.
ÇİÇEKLER DİYARBAKIR’DA TOPLANIYOR
Damlayıcı ve Suna ortasında iş kısmı de yapılmış vakitle. Çiçekleri Damlayıcı toplarken, bunların kurutma sürecini ve kurutulmuş çiçeklere uygun tabanı ve çerçeveyi Suna hazırlıyor.
Damlayıcı, “Diyarbakır’da yetişen bütün çiçekleri öğrendim. Hangisi hangi mevsimde çıkar, nerede görülür biliyorum. Çiçekleri toplamak için onları tanımak, bilmek gerek. Gece mi toplanmalı, gündüz mü bunlar çok önemli” diyor.
Surların kıyısında, Hevsel Bahçeleri’nde ve biraz daha dışarıda yetişen çiçekleri topluyor Damlayıcı. Yaptığı işten haberdar olup takdir edenler, Damlayıcı için yaşadıkları ilçelerden çiçekler toplayıp getiriyorlar. Bu sayede Damlayıcı, Diyarbakır’da yetişen birçok çiçeğe ulaşma imkanını buluyor.
ÇİÇEĞE ESTETİK DOKUNUŞ
Damlayıcı’nın topladığı çiçekler kurutulmak üzere Ayşe Suna’ya teslim ediliyor. “Bazı çiçekler 3 ayda lakin kuruyor” diyen Suna, doğallıklarını kaybetmesinler diye hiçbir süreçten geçirmeden, çiçekleri kitap ortasında kuruttuklarına dikkat çekiyor. Görsel sanatlara ilgi duyan ve fotoğrafçılık yapan Suna, kurutulmuş bir çiçeğin bir tablo olarak ortaya çıkışının sanıldığı üzere hiç de kolay olmadığını anlatıyor. Bir tablonun hazırlanması, çiçeğin toplanma ve kurutma sürecinden başlayarak 3-6 ay üzere bir vakte muhtaçlık duyuyor.
Emek, ihtimam ve estetik bir duyguya da gereksinim duyuyor Suna’nın yaptığı dizaynlar. Kurutulmuş çiçeği masaya koyduğunda, bunu nasıl bir yere oturtacağını, hangi rengin uygun düşeceğini ve çerçevenin ebatlarını düşünmeye başlıyor Suna. Sonunda ortaya bir sanat çıkacak, Suna da bu halde yaklaşıyor kurutulmuş çiçeğe.
DİYARBAKIR TABİATININ HAFIZASI
Damlayıcı, yaptıkları işin yaygınlaşmasını istiyor. Zira bu şeklide Diyarbakır’da yetişen çiçekler kayıt altına alınmış, tanıtılmış olacak. Diyarbakır tabiatının hafızası bu halde de oluşturulabilir. Haksız da sayılmaz. Dicle Irmağı’nın ve Hevsel Bahçeleri’nin ileride ne olacağı belirli değil maalesef. HES’ler, kum ocakları, para hırsı derken Dicle Irmağı ve etrafı, bütün ihtarlara karşın tehlike altında.
İşte bu hafızayı kayıt altına almak için topladıkları çiçeklerin görüntüsünü ve fotoğraflarını da çekiyor Suna ile Damlayıcı. İleride bu çiçekleri anlatan bir kitaba da imza atmak istiyorlar. Lakin bunun için ekonomik dayanağa gereksinimleri var. Hazırladıkları bir proje var ve bunu sivil toplum örgütleriyle paylaşmak istiyorlar. Takviye alabilirlerse Diyarbakır ve etrafında yetişen yüzden fazla çiçeği daha geniş bölümlere tanıtma imkanı bulacaklar.
Hewş Kafe’de açılan stant sona erdi. Lakin insanı heyecanlandıran çiçekler Dar û Pel’de görülebilir. Aslında yalnızca çiçekler sergilenmiyor Dar û Pel’de, burada 10 yıldır dağ zirve gezerek çiçek toplayan Damlayıcı’nın emeği, Suna’nın estetik dokunuşları ve Diyarbakır’ın tabiatını da görmek mümkün…