Merkez Bankası Lideri Şahap Kavcıoğlu, Türkiye Odalar Ve Borsalar Birliği’nde (TOBB) iş dünyasının temsilcileriyle bir ortaya geldi. TOBB Lideri Rifat Hisarcıklıoğlu finansmana erişimin zorlaştığı açıklamasını tekrarlarken, Merkez Bankası Lideri Kavcıoğlu, “2022 yılının birinci yarısında sağlanan krediler, 2021 yılının tümünün 4 katından fazla” dedi. Kavcıoğlu, ‘hem kaynakların gerçek dalla buluşturulmasını hem de cari istikrar maksadına katkı verecek biçimde kullandırılmasını sağlamaya kararlı oldukları’ iletisini verdi.
‘BAZILARI HİÇ KREDİ VERMİYOR’
Kavcıoğlu, TOBB kesim meclisi temsilcileriyle buluştu. Basına kapalı yapılan toplantı öncesi açılışı yapan TOBB Lideri Hisarcıklıoğlu finansmana ulaşımla ilgili şikâyetlerin arttığını belirtti. Hisarcıklıoğlu, “En büyük ezayı da en fazla gözetilmesi gereken KOBİ’lerimiz yaşamaktadır. Kredi faizlerindeki yükselişin yanı sıra, kredi limitlerinin gerçek olarak daraltıldığı ve kullanımda kahırlar yaşandığı iletilmektedir. Merkez Bankası fonlama faizi yüzde 14, mevduata verilen ortalama faizler yüzde 20 civarındayken, kimi bankaların ticari kredilere yüzde 30 ila 50 ortasında faiz uyguladıkları görülmektedir. Kimileri da hiç kredi vermemektedir” dedi. Uzun vadeli ve sabit faizli kredi bulmanın da giderek güç hale geldiğini belirten Hisarcıklıoğlu şöyle devam etti:
‘İHTİYAÇ ARTTI’
“Yatırımlar için gerekli olan uzun vadeli ve sabit faizli kredi bulmak da, giderek daha güç hale gelmektedir. Öte yandan, ihracatçılarımız için çok kıymetli bir imkân olan, Merkez Bankası reeskont kredisi kullandırımlarının azaldığına ait şikâyetler de artmaktadır. Gerçek kesimin dileği, kredi piyasalarında istikrarın hakim olmasıdır. Yaşanan yüksek enflasyon ve maliyet artışları nedeniyle yatırım ve işletme sermayesi için kredi gereksinimi, geçmiş periyotlara nazaran artmıştır. İşletme sermayesi kredileri, bilhassa KOBİ’lerin faaliyetlerini sürdürebilmesi için kritik hale gelmiştir. Artan işletme sermayesi muhtaçlığı da dikkate alınarak, alınan önlemlerin yan tesirleri konusunda hassas olunması, bankacılık sisteminin de krediye erişimi kolaylaştırması gerekmektedir.”
CARİ FAZLA VERİLDİ
Hisarcıklıoğlu’ndan sonra konuşan Kavcıoğlu ise, çevrimsel tesirlerden arındırıldığında 2004 yılından bu yana Türkiye’nin iki çeyrek boyunca cari fazla verdiğini belirterek, “Uyguladığımız siyasetlerle, güç fiyat artışları tarafından gölgelenen ve bilgilerle tespit ettiğimiz bu tarihi fırsatın kalıcı olmasını sağlamaya kararlıyız” dedi. MB’nin yatırım, istihdam ve ihracatı desteklemede oynadığı rolün kredilerde görüldüğünü belirten Kavcıoğlu kelamlarına şöyle devam etti:
“2021 yılının birinci altı ayında TL firma kredi net kullandırımı 75.6 milyar TL’den 2022’nin birebir periyodunda 11 katına çıkarak, 820 milyar TL olmuştur. YP dahil tüm kredilerin 2021-2022 birinci yarısındaki kullandırım büyüme oranı kur tesirinden arındırılmış olarak yüzde 531 olmuştur. 2022 yılının birinci yarısında sağlanan krediler, 2021 yılının tümünün 4 katından fazladır. KOBİ kredileri ise yılın birinci altı ayında 372.8 milyar TL ile 2021 yılının birebir devrindeki 27.3 milyar kullandırıma nazaran 14 katına yükselmiştir. Aralık 2021-Haziran 2022 ortasında kredi verilen firma sayısı toplamda 1 milyon 878 binden 1 milyon 960’a çıkarak 82 bin adet artarken, kredi kullanan KOBİ’lerin sayısı 195 bin adet yükselerek, 2 milyon 56 bin olmuştur.
‘KREDİYİ TABANA YAYDIK’
Ben 30 yılı aşkın bir bankacı olarak gerçek dalla iç içe olarak gerçek kesime hizmet ettim. Merkez Bankası Lideri olduktan sonra 20 milyar dolarlık reeskont limitini 30 milyar dolara çıkardık. Vadeyi 1 yıla yaydık, faizleri düşürdük, tabana yaygın bir biçimde kullanımını sağladık. Size ve bize hepimize düşen vazife, bu kredinin maksatlı olarak, en sağlıklı bir formda yanlışsız firmalara ulaşmasıdır. Bizim uğraşımız budur. Bunda da kısmen başarılı olduk. Geçen yılın birinci yedi ayına kıyasla 2022 yılının tıpkı devrinde reeskont kredisi kullanan firma sayısı 2 bin 363’den 4 bin 812’ye, kredi kullanım fiyatı da 11.04 milyar dolardan 11.95 milyar dolara yükselmiştir. Ocak ayı sonunda reeskont kredisi kullanımları içerisinde yüzde 6 olan KOBİ hissesi, Temmuz ayı prestijiyle yüzde 20’nin de üzerine çıkmıştır.”
KARARLILIK VURGUSU
Hürriyet’ten Hacer Boyacıoğlu’nun haberine nazaran, hem kaynakların gerçek kesimde tabana yaygın olarak buluşturulmasında hem de bu kaynakların Döviz Kuru ve enflasyonda istikrarsızlık oluşturmayacak, cari istikrar maksadına katkı verecek formda kullanılmasının sağlanmasında “son derece kararlı” olduklarını belirten Kavcıoğlu, “Uygun maliyetli kaynakların yatırım, istihdam, üretim ve ihracata maksatlı olarak, cari dengeyi güçlendirmesine ve tıpkı vakitte bu kaynakların iktisadi faaliyet ile uyumsuz kullanımını engellemeye kararlıyız. Bankacılık kesimimiz güçlü, gerçek kesimimiz güçlü, hamdolsun Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası çok güçlüdür. Dünyadaki bu kadar olumsuz gelişmelere ve bölgemizdeki sıkıntılara karşın rezervlerimiz 2020 ve 2021 tıpkı devrinin üzerindedir. Bu hoş havayı istismar edecek her türlü teşebbüsü daima birlikte engellemeliyiz” sözlerini kullandı.
‘STOKÇULUKLA SUÇLAMADIM’
Toplantıda iş insanlarının stokçulukla ilgili açıklamalardan duydukları rahatsızlığı ilettiği, MB Lideri Kavcıoğlu’nun ise düşük faizle kredi alıp döviz alanları kastettiğini belirterek “Sanayiciyi stokçulukla suçlamadım” dediği öğrenildi. Toplantının sonunda da Kavcıoğlu’nun finansmanla ilgili notları aldıklarını ve inceleyeceklerini söylediği belirtildi.