Society For Risk Analysis*
Ölümcül bir salgın ya da farklı bir global felaket yaşandığında insanlığı kurtarmak için önerilen yollardan biri, insan nüfusunun bir kısmının hayatta kalabileceği bir adada, Ay üzere uzak yerlerde ya da su altında inançlı bir sığınak kurmak.
‘Risk Analysis’ isimli mecmuada yayınlanan yeni bir makale, Covid-19 salgınının, bir sığınağın hayata geçirilebilir bir kavram olduğunu ve coğrafik açıdan tecrit edilmesinin yahut egzotik bir yerde olmasının gerekmeyebileceğini ortaya koyduğunu savunuyor. Müellifler, yaptıkları tahlilde, pandeminin birinci iki yılında hem Çin hem de Batı Avustralya’nın nasıl ve neden başarılı sığınaklar olarak hizmet ettiklerini ele alıyorlar.
SALGIN ESNASINDAKİ EN İNANÇLI BÖLGELER
ABD’nin Washington kentinde bulunan Küresel Catastrophic Risk Institute’te coğrafyacı ve icra yöneticisi olan Seth Baum ve Tazmanya Üniversitesi’nde coğrafyacı olarak misyon yapan Vanessa Adams, her ikisi de hudutlarını diğerleriyle paylaşan siyasi nüfuz alanlarına sahip olan ve Covid-19 enfeksiyonlarını düşük tutmayı başaran Çin ve Batı Avustralya’yla ilgili bir olay araştırması yürüttü. Mart 2020’den Ocak 2022’ye dek Amerika Birleşik Devletleri’ndeki 98 bin 556 ve Hindistan’daki 142 bin 365 olaya kıyasla, Çin’de görülen 100 bin kişi başına kestirimi hadise sayısı 1358 idi. Batı Avustralya’nın resmi hadise sayısı 48.8 olarak kaydedildi.
Daha evvelki araştırmalar, İzlanda, Avustralya ve Yeni Zelanda üzere ada ülkelerinin, salgının birinci dokuz ayında Covid-19 enfeksiyonlarını düşük tutma konusundaki başarılarına dayanarak, sığınak kurmak için hakikat adaylar olduğunu ortaya koymuştu. (Bir salgın sığınağı, bir patojenin büyük oranda yayılmadığı, tıbbi riskin düşük olduğu bir yerdir.) Salgının yaklaşık iki yılını kapsayan yeni araştırma, coğrafik izolasyonun (ya da bir adada olmanın) bir salgın sığınağı için ön şart olmadığını gözler önüne seriyor. Baum, “Çin, bu noktada çok bariz bir örnek” diyor: “Dünyadaki en uzun kara hudutlarına sahip olmasına rağmen muvaffakiyete ulaştı.”
Araştırma makalelerinde Baum ve Adams, Çin ile Batı Avustralya ortasındaki farklılık ve benzerlikleri de gözden geçiriyorlar. Çin otoriter, kolektivist ve dünyanın en kalabalık bölgesinde ağır nüfus barındıran bir ülke. Batı Avustralya ise demokratik, bireyci ve dünyanın en uzak bölgelerinden birinde bulunan düşük nüfuslu bir ülke.
ZIT ÜZERE GÖRÜNSELER DE BENZİYORLAR
Bununla birlikte, iki nüfuz bölgesi, öbür değerli açılardan birbirine emsal. Her ikisi de yüksek derecede merkezileşme ve kendi kendini tecrit etme kapasitesine sahip: Çin otoriter hükümeti aracılığıyla, Batı Avustralya ise toplumsal izolasyonu ve gelişen madencilik sanayisinin istikamet verdiği güçlü iktisadı aracılığıyla bunu yapabilir. Her ikisi de güçlü toplum içi kaynaşmaya ve patojenlerin yayılmasını engellemek kelam konusu olduğunda yüksek bir motivasyona sahip. Hem Çin hem de Batı Avustralya, salgın boyunca dış bölgelerle de kapsamlı bir ticaret alakasına devam etti.
Baum, “Bu yürek verici; çünkü salgın sığınaklarının, sığınakların global maksadına -yani medeniyetin sürekliliğine- ulaşmak için değerli bir etken haline gelerek salgınlar esnasında dışardaki nüfusa yüksek seviyede ekonomik dayanak sağlayabileceğini gösteriyor” diyor. Adams, “Salgın sığınakları, aşılar ve fizikî uzaklık üzere başka halk sıhhati önlemleriyle birlikte önemli biçimde dikkate alınmaya bedel bir risk idaresi siyaseti kavramı” diye ekliyor.
* Society For Risk Analysis [Risk Tahlili Derneği], risk tahliliyle ilgilenen herkese açık bir forum sağlayan çok-disiplinli, disiplinlerarası, bilimsel, memleketler arası bir dernektir.
Yazının yepyenisi EurekAlert sitesinden alınmıştır. (Çeviren: Tarkan Tufan)