Doğan Kasadolu
24 Haziran 2018 seçiminde CHP’den Cumhurbaşkanı adayı olan Muharrem İnce, 16 Ağustos’taki Twitter paylaşımlarıyla isim kullanmadan hükümete yönelik tenkitlerini sıraladı. Bu tenkitlerinin ortasında “Siz, yaptığınız hizmetlerle Yahudi Yürek Ödülü’ne lâyık görülen ve bu mükafatı kendine lâyık görenlersiniz” ifadesine de yer verdi.
İnce’nin bu paylaşımı bu bahisteki birinci çıkışı değildi. 2021 yılının Aralık ayında, partisinin Yalova Merkez İlçe 10. Olağan Kongresi’ndeki konuşmasında da “Dünyada ‘Yahudi Cüret Ödülü’ ya da başka ismiyle ‘Davut Yıldız’ı alan tek Müslüman, Recep Tayyip Erdoğan’dır” demişti.
İnce, 2013 yılında yaptığı bir diğer konuşmada ise bu sefer Türkiye’nin Rum vatandaşlarını kızdırmıştı. “Atatürk olmasaydı, (…) isminiz Ahmet, Hasan, Hüseyin olmazdı, Dimitri, Yorgo olurdu. Bunları hakikat bilmeleri lazım” demiş, gelen reaksiyonların akabinde Twitter hesabından “Benim üzere askerlik yapan, vergi veren, Cumhuriyet’e inanan, vatandaşımız olan Yorgo ve Dimitri’leri kastetmedim. Benim kastettiğim 1919’larda bu toprakları işgale gelen Yorgo’lardır, Dimitri’lerdir, Edward’lardır. mevzuyu kimse çarpıtmasın, saptırmasın” diyerek geri adım atmıştı.
Yahudi mükafatı daha evvel de siyasalların konusu oldu. Düzgün Parti Genel Lideri Meral Akşener aralık(2021) ayındaki Tekirdağ seyahatinde “Eğer yürekleri varsa bu madalyayı iade ederler, İsrail’i korumak için Kürecik’te kurulan üssü kapatırlar” formunda konuşmuş, ocak ayındaki tweet’inde ise “Yahudi üstün cüret madalyası kime takılır biliyor musunuz? İsrail’e hizmet edenlere, Süleyman Tapınağı’nın imaline yardım edenlere. Üçüncü bir şey var, bu abi her türlü milliyetçiliği de ayaklar altına almıştı. Bu nasıl yerli ve ulusal?” kelamlarını paylaşmış, yansılar üzerine bu tweet’ini silmişti.
KİME, NE İÇİN, NE VAKİT VERİLDİ
Peki, tekrar ve tekrar gündeme getirilen bu meşhur Yahudi Cüret Mükafatı nedir, kime, ne için, ne vakit verildi?
Öncelikle bir değil iki ödül var.Biri Amerikan Yahudi Kongresi (AmericanJewishCongress, AJC),
Diğeri İftira ve İnkâra Karşı Uğraş Kurumu (Anti-DefamationLeague, ADL) tarafından verildi.
2004 yılında periyodun Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan kıymetli bir ABD ziyareti gerçekleştirir. Başbakanın bu ziyareti, ABD ile münasebetlerin uygunca gerildiği 2003 Irak tezkere krizi ve Süleymaniye’de yaşanan çuval olayının akabinde bağları toparlamak açısından hayli kıymetliydi.
New York Times gazetesi, Erdoğan’ın ziyaretini ‘Türkiye’nin Muvaffakiyet Hikayesi’ başlığı ile duyurmuş, AKP idaresindeki Türkiye’deki değişimin şaşırtan ve cesaretlendirici olduğunu belirtirken, tüm Müslüman Orta Doğu coğrafyasına örnek olabileceğinin altını çizmişti. Editoryale nazaran Türkiye çoğulcu demokrasiden yana, AB’nin kriterlerini yerine getirmeye kararlı ve Batı yanlısı bir idare tarafından yönetiliyordu artık.
Türkiye’nin AB üyeliğinin önündeki en kıymetli pürüz Kıbrıs konusuydu ve bunun da üstesinden gelineceğine inanılıyordu. Orduyu Erdoğan’ın Batı yanlısı siyasetlerini desteklemeye davet ediyordu.
Erdoğan’ın bu ziyareti başarılı geçti, ABD Lideri George Bush tarafından epey yeterli karşılandı. Kıbrıs konusunda Türkiye’ye dayanak veren Bush, tahlil için adım atma sırasının Rumlarda olduğunu, ayrıyeten Irak’ın bütünlüğünün bozulmayacağı ve PKK’dan temizleneceği kelamlarını verdi.
Böylesi olumlu bir ortamda, Erdoğan bir merasimle St. John’s Üniversitesi’nden fahri hukuk doktora unvanını aldı. Bir başka ödül ise Amerikan Yahudi Kongresi, AJC tarafından verildi.
ZULMÜN SONA ERDİRİLMESİ İÇİN ÇALIŞTI
AJC, 1918 yılında Philadelphia’da kurulan ve maksadı 1919’daki Paris barış konferansında Musevilerin tek ve daha güçlü bir ses olmasını sağlamak olan bir kurum.
1960’da insan haklarına verdiği takviyeyle öne çıkarak Martin Luther KingJr.’un “Bir hayalim var” konuşmasına takviye vermişti.
Daha sonraki çalışmalarını şu biçimde aktarıyor resmi sitesi; Güney Afrika’daki apartheid rejimine, Darfur ve Güney Sudan’daki soykırımlara, 1990’larda Balkanlarda yaşanan vahşete, Hamas’ın sivilleri kalkan olarak kullanmasına karşı durdu, Suriye, Etiyopya ve İran’daki Musevilerin kurtulmaları, Sovyet Musevilerine yönelik zulmün sona erdirilmesi için çalıştı.
AJC, 2004 Ocak’ında ABD’yi ziyaret eden periyodun Başbakanı Erdoğan’a Türkiye’nin demokratik kıymetlere bağlılığı ve teröre karşı cesaretli gayreti nedeniyle Profiles in Courage (cesaret ve fazilet) mükafatı verdi.
Ödül, 15 Kasım 2003’teki Neve Şalom ve BethIsrael sinagogları ve 20 Kasım’daki HSBC ve İngiliz konsolosluğuna El Kaide’nin düzenlediği terör ataklarının çabucak akabinde gelmişti.
28 kişinin hayatını kaybettiği, 300 kişinin yaralandığı sinagog akınlarının akabinde bir açıklama yapan periyodun Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer “Barışa ve huzura en çok ihtiyaç duyduğumuz bir devirde suçsuz insanlara yönelik bu nahoş akınları nefretle kınıyorum. Ülkedeki huzur ortamını bozmak isteyenlere müsaade verilmeyecek,” demiş, Başbakan Erdoğan da “İstanbul’daki bombalı akınların Türkiye’nin istikrarına ve barışına yönelik olduğunu, hangi taraftan olursa olsun ve hangi niyet, aksiyon kümesi olursa olsun muhakkak lanetliyorum,” açıklamasında bulunmuştu.
İkinci ödül ise bir yıl sonra, Haziran 2005’te, İftira ve İnkâra Karşı Gayret Kurumu, ADL tarafından Erdoğan’a takdim edildi. 1913 yılında antisemitizm ile çaba için kurulan ADL, tüm azınlıklar için adalet ve eşitlik sağlamak için çalışmalarını sürdürüyor. ADL Ulusal Yöneticisi Jonathan Greenblatt ADL’nin iki temel vazifesini; bağnazlık ve antisemitizme karşı durmak ve öteki olarak adlandırılanların sivil hakları için savaşmak olarak açıkladı.
ADL’nin CouragetoCare (cesaret) mükafatı, İkinci Dünya Savaşı sırasında Musevilerin hayatını kurtarmak için kendi hayatlarını tehlikeye atmaktan çekinmeyen bireylere veriliyor.
1987 yılından beri dağıtılan bu ödül, 1988 yılında Türkiye’nin Rodos Konsolosu Selahattin Ülkümen ve Polonyalı diplomat Jan Karski’ye verildi.
Ayrıca YadVashemHolokost Müzesi 1989 yılında Selahattin Ülkümen’i RighteousAmongthe Nations (Uluslararası Dürüst) olarak tanıdı.
ERDOĞAN TEMSİLEN KABUL ETTİ
2005 yılında bu mükafata İkinci Dünya Savaşı sırasında Musevilerin hayatlarını kurtaran, Avrupa’nın çeşitli kentlerinde misyonlu Türk diplomatlar layık görüldü. Erdoğan da bu mükafatı onların anısına yani onları temsilen kabul etti.
Bu iki mükafatın daha evvel de iade edilmesi istenmiş, 2010 yılında dönemin Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, bu mükafatların veriliş münasebetlerini açıklayarak mükafatların iadesini gerektirecek bir neden bulunmadığını belirtmişti.
2014 yılına gelindiğinde ise Türkiye ile İsrail ortasındaki kriz Amerikan Yahudi kurumuna da yansımış, AJC Lideri JackRosen, bir mektup ile mükafatı geri istemişti. Sebep olarak da Erdoğan’ın İsrail’e yönelik sert telaffuzları ile Türk-Yahudi bağlarına tamiri imkansız ziyan vermesini göstermişti.
Türk Yahudi Toplumu, AJC Lideri JackRosen’e bir mektup yazarak mükafatın iade talebinin yine değerlendirilmesini istemiş lakin Türkiye’nin Washington Büyükelçisi Serdar Kılıç “ödülü iade etmekten memnuniyet duyacağız,” diyen bir mektup ile AJC’ye karşılık vermişti.
İçeriğinden çıkarılarak hükümeti eleştirmek için siyasi bir materyal haline getirilen Yahudi Yürek Mükafatı, tıpkı vakitte ayrımcılığı, antisemitizmi ve nefret telaffuzunu de körüklüyor.
Benzer telaffuzlarla Yahudi sözü berbatın eşanlamlısı haline getirilirken, farklı kutupları hatta ortak hiçbir paydası olmayan tarafları bile aykırılıkta birleştirebiliyor.
Şu an muhalefet kanadının bir koz olarak kullanmaya çalıştığı ve manasından saptırılmaya çalışılan Yahudi Cüret ödüllerinden yalnızca bir tanesi kaldı.
O da ADL’nin İkinci Dünya Savaşı’nda Türk diplomatların gösterdikleri cüret için verilen ödül.
Holokost’ta kendi hayatlarını hiçe sayarak Musevileri mevt kamplarından ve dehşetli bir sondan kurtarmaya çalışan tüm cesurlara bir şükran evrakı olarak sunulan bu ödül takdir edersiniz ki popülist telaffuzlara gereç olamayacak kadar değerli…
