Gün geçmiyor ki dolandırıcılar yeni bir sistemle karşımıza çıkmasın. Soyguncuların yeni gözdesi Kripto Para piyasası oldu.
Hürriyet’ten Gamze Şener’in haberine nazaran kuralların tam olarak konulmadığı, yasal boşlukların bulunduğu piyasada dolandırıcılar adeta cirit atıyor. Kripto para piyasası, geçtiğimiz haftalarda Bitcoin’in önderliğinde süratli düşüşle ve toparlanma gayretleriyle gündemde sıkça yerini aldı. Pandemi devrinde kripto paralar, blokzincir teknolojisi, NFT’ler ve Metaverse üzere pek çok dijital varlığa artan ilgi, Dolandırıcılık ve soygun haberlerini de arttırdı. Yıllara nazaran dolandırıcılık ve müsaadesiz kullanım üzere yasa dışı teşebbüslerin sayısı son bir yılda dikkat cazibeli halde artmış durumda. Hacker’ların öncelikli amaçlarının ise blokzincir köprüleri olduğu kaydediliyor. Noter gibisi bir kuruma muhtaçlık duymadan bilgi paylaşımına imkan sağlayan bir teknoloji olarak tanımlanabilecek blokzincirler ortasında geçişi sağlamak için oluşturulan köprülerin önümüzdeki devirde de hacker’ların ana gayesi olacağı belirtiliyor.
14 MİLYAR DOLAR
Bugüne kadar dolandırıcılık, müsaadesiz giriş, çöküş ve istismar üzere nedenlerle toplamda 2 bin 861proje, 45 milyar doları aşan kayıplara neden oldu. Kelam konusu projelerde Ethereum’un tartısı ise yüzde 29.5 olarak açıklandı. Blokzincir tahlil şirketi DappRadar’ın paylaştığı rapora nazaran, yalnızca 2022 yılının birinci yarısında yaklaşık 1.8 milyar dolarlık kripto para çalındı. Şirketin ikinci çeyreğe ait paylaştığı raporda, 676 milyon Dolar pahasında kripto varlığın çalındığı belirtildi. DappRadar’ın birinci çeyrek raporunda ise 1.2 milyar dolarlık kripto para çalındığı açıklanmıştı. Kripto para piyasası için diğer bir kıymetli raporsa Chainanalysis tarafından paylaşıldı. Chainanalysis’in 2022 raporuna nazaran ise kripto para kaynaklı kabahatlerin 2021 yılındaki karşılığı toplamda 14 milyar dolar oldu. Şirketin 2021 yılı raporuna nazaran ise kripto cürümlerin neden olduğu kayıpların 2020’ye nazaran yüzde 79, kripto para hırsızlığının ise yüzde 516 arttığı belirtilmişti.
NFT SÜREÇ HACMİ ARTTI
DappRadar raporuna nazaran blokzincir ve kripto para piyasalarına ait haberlerin tamamı olumsuz değil. Bugüne kadar piyasaya ait en olumlu tabloyu çizen NFT’ler, ikinci çeyrekte makroekonomik gelişmelerden olumsuz etkilense de nispeten başarılı bir tablo çizdi. Geçtiğimiz yılın tıpkı periyoduna nazaran NFT’lerde süreç hacmi yüzde 533; satış sayısı ise yüzde 59 arttı. NFT dendiğinde birinci akla gelen platformlardan biri olan OpenSea’ye LookRare, x2y2 ve Magic Eden üzere rakip pazaryerlerinin çıkması ise OpenSea’nin hissesini düşürdü. NFT’lerin genel manada kriptolarda devam eden ayı piyasası karşısında değerli bir duruş sergilediği tabir edildi.
‘REGÜLASYONLAR DEVREYE GİRMELİ’
Kripto Teknik Kurucusu Oytun Es, “Bulut madenciliği projelerinin yaklaşık yüzde 90’ı ne yazık ki dolandırıcılık içerikli projelerden oluşuyor” dedi ve şu değerlendirmeyi yaptı: “Bulut madenciliğinde, olağan madencilikten daha çok bir getiri vaat ediliyor. Kripto para ekosisteminde dolandırıcılık son devirde kripto para ünitelerindeki geri çekilmeler nedeniyle azaldı. Bu çeşit adımların minimalizie edilmesi için devletlerin bir adım atması ve regülasyonların devreye girmesi gerekiyor. Finansal okur müelliflik kadar teknolojik okur müelliflik da dolandırıcılığın azalması ismine çok kıymetli.”
BLOKZİNCİR KÖPRÜLERİ NEDİR?
Bugün Bitcoin ve Ethereum üzere ismini sıklıkla duyduğumuz kripto paralar aslında bir blokzincirin finansal varlığı. Örneğin Ethereum bir blokzincirken, bu zincirin kripto para ünitesi ETHER. Blokzincirler güvenlik nedeniyle kapalı bir kutu üzere görünse de güvenliği asıl sağlayan öge, değiştirilemez olmasından kaynaklanıyor. Blokzincir köprüleri tanımlanırken daha çok kentler ve köprüler benzetmesinden yararlanılıyor. Blokzincirlerin her birini karantinadaki bir kent olarak düşündüğümüzde, bu kentler ortasında ilgi kurulmasını sağlayan araçlarsa blokzincir köprüleri olarak tanımlanabilir. Bugün kripto para üniteleri ortasındaki geçiş çoğunlukla borsalar üzerinden gerçekleşiyor. Örnekse, bir kullanıcının Bitcoin’deki parasını Avalanche ağına direkt geçirmesi için seçilebilecek yolların başında blokzincir köprüleri geliyor.