İZMİR – Çiftçiler Sendikası Genel Lideri Ali Bülent Fazilet ve Genel Örgütlenme Sekreteri Adnan Çobanoğlu, TBMM Başkanlığı’na sunulan Çay Kanunu teklifinin geri çekilmesini istedi. Teklif üzerine yapılan açıklamada, iktidarın tarımla ilgili her kararının çiftçileri üretemez duruma düşürürken, şirketlerin önünü açtığı kaydedildi. 2018 yılı ocak ayında Cargill’in hazırladığı raporla AK Parti iktidarının şeker fabrikalarını yok değerine özelleştirdiği kaydedilen açıklamada, 20 Haziran 2022 tarihinde TBMM Başkanlığ’ına sunulan ve 15 unsurdan oluşan Çay Kanunu teklifinin yasalaşması halinde şekerde yaşananların daha ağırının bu kere çay üretimi ve tüketiminde yaşanacağı belirtildi.
‘ÇAYA DÜŞKÜN ANADOLU HALKININ ÖMRÜ OLUMSUZ ETKİLENECEK’
Açıklamada şu sözlere yer verildi: “Doğu Karadeniz Bölgesi’nin ana geçim kaynağı olan çay tarımı 201 bin üretici tarafından yapılmaktadır, ÇAYKUR ve özel çay fabrikalarında çalışan emekçilerle bu sayı daha da artmaktadır. Çay; üretimi ve tüketimi açısından Anadolu halkının vazgeçilmezidir. Yasa Tasarısı’nda ‘çay tarımının küçük aile tarımı olduğu, üreticilerin yüzde 80’inin sahip olduğu çay bahçesinin arazi büyüklüğünün 5 dekar ve altında olduğu, bu üreticilerin sahip olduğu arazinin toplam çay alanlarının yüzde 56’sını oluşturduğu’ belirtilmiş ve bu durum mahzur olarak görülerek ‘uluslararası çay ticaretinde daha fazla yer alabilmek, marka eserler oluşturarak dünya piyasasında rekabet edebilecek bir pozisyona gelebilmek’ asıl maksat olarak belirtilmiştir. Çayın üretimini ve pazarlanmasını şirketlerin denetimine vermeye yönelik bir yasa tasarısı artık meclistedir. Yasalaşırsa, tütün yasasında, şeker yasasında, Tekel’in, şeker fabrikalarının özelleştirilmesinde olduğu üzere yalnızca Doğu Karadeniz halkının değil, çaya düşkün bütün Anadolu halkının ömrünü olumsuz etkileyecektir.”
Açıklamada Çiftçiler Sendikası’nın itirazları şu halde sıralandı:
“Çay Kanunu Teklifi hazırlanırken şeffaf olunmamıştır. Teklifin hazırlanma sürecinde çay üreticilerinin ve tüketicilerinin görüşleri alınmamış, çay şirketlerinin istemlerine uygun davranılmıştır. Bu nedenle de bütün hususlar sermayeyi koruyan çay üreticilerini şirketlerin eline muhafazasız teslim eden, dünya çay tüketiminde birinci sırada yer alan halkının çaya erişim hakkını korumayan bir yasadır.
Gıda egemenliği halkların kendi kültürüne uygun gıdayı üretme ve tüketme hakkının olmasının yanı sıra, halkların; devletlerin tarım siyasetlerinin oluşumunda, neyin, nasıl üretileceğini ve tüketileceğini belirlemede, karar verme hakkıdır da. Ekonomik, toplumsal, kültürel sorunlar yaşanmaması ve çay üretiminin devam edebilmesi için çay üreticileri ve tüketiciler dahil edilerek demokratik iştirakçi bir çay yasası hazırlanmalıdır.
Çay tarımının başlaması ve endüstrisinin kurulmasıyla birlikte gelir kaynağı hudutlu olan Doğu Karadeniz Bölgesi’nin bahtı değişmiş, var olan toplumsal bağlantıların ve iş kısmının değişmesine yol açmış, bölgede yaşanan işsizlik, göç ve ekonomik meseleler tahlile ulaşmıştır. Bu yasa tasarısı ile bu süreci bilakis çevirmek hedeflenmektedir, derhal geri çekilmelidir. Gelin şirketlerin önünü açan Çay Kanunu teklifine karşı çabayı büyütelim. Gelin ‘Sözleşmeli Üretime’ karşı gayret edelim. Uygulanacak tarım siyasetlerinde kelam ve karar sahibi olalım.” (DUVAR)