Amerikan fikir kuruluşu Atlantik Kurulu, bir raporda İsrail rejiminin İran’a karşı sürdürdüğü “Binlerce Yaralı Ölüm” stratejisinin başarısızlığını inceledi. İsrail, İran’ın yükselişini engelleyebildi mi? Rapora nazaran İran nükleer programı ne kademede? Biden ve Trump devri İran siyaseti ortasında ne üzere fark var?
NÜKLEER PROGRAM ENGELLENEMEDİ
Atlantik Kurulu, “İsrail son haftalarda İran’a yönelik taarruzlarını hızlandırdı ve İran’ın nükleer programını sabote etmeye, nükleer çalışmalar yürüten bilim beşerlerine taarruzlar düzenledi. İsrail kabinesi bu stratejiyi geliştiriyor” dendi. İran’ın füze ve insansız hava aracı projeleri sabote edilmeye çalışıldı. İslam İhtilal Muhafızlarının Kudüs gücü üyeleri gaye alındı. Atlantik Kurulu şunları ekledi: “İsrail kendini övmeye devam etse de İran’ın gelişkin bir nükleer programa sahip olmasını engelleyemedi.”
İRAN TEKNİK PÜRÜZLERİ AŞMAK ÜZERE
Raporda, “Dünya İran’ın nükleer programındaki değişimi gözlemlerken, İsrail hâlâ tıpkı zihniyeti koruyor” dendi. Aslında, İran’ın nükleer programı on yıl evvelki üzere değil ve İran nükleer programındaki teknik manileri aşmak üzere. İsrail ise İran’ın nükleer programa sahip olmasını kendi güvenliği açısından tehdit olarak görmeye devam ediyor. Santrifüj zenginleştirme ve üretimde başarılı olundu, teknik bilgiler İran’da yayıldı ve sayısız bilim insanı yetiştirildi. Dahası İran’ın nükleer programı bir anda yok olsa bile İranlı yetkililer teknik bilgi sahibi olduğu için kısa müddette bu programı yine inşa edebilir.
İSRAİL MALİYETLİ SAVAŞTA
Raporda, “İsrail’in İran’a karşı epey maliyetli bir savaşa giriştiği belirtilmektedir.” İsrail’in hücumları uzun vadede İran’ın çalışmalarını durdurma başarısı gösterse bile bu durum İran’ı daha süratli hareket etmeye itiyor. Ayrıyeten raporda İsrail’in kimi taktik muvaffakiyetler elde etse de İran’a karşı başarısız olduğu söyleniyor. Zira teori ile pratik ortasında önemli uçurumlar mevcut. Ekonomik yaptırımların, bilim insanlarının suikaste kurban gitmesi ve nükleer tesislerin bombalanması nükleer çalışmaları durduramadığı belirtiliyor.
MAKSİMUM BASKI SİYASETİ TERK EDİLDİ
Trump periyodundaki azamî “baskı kurma” siyasetinin Biden periyodunda terk edildiğinin altı çiziliyor. Zira Biden akaryakıt fiyatlarının daha fazla artmasını istemiyor. Biden İran’a yaptırım uygulama noktasında isteksiz. İran’ın ABD’yi en büyük tehdit olarak algıladığı olay Afganistan ve Irak’ın işgaliydi. O vakit dahi saldırgan davranmamıştı.
Dr. Girayalp Karakuş