Sözcü Gazetesi muharriri Ruhat Mengü, AKP’yi ve Genel Lideri Erdoğan’ı yakından tanıyan ve son aylarda medyada yaptığı siyasi tahlilleri ilgiyle izlenen 22’nci devir Balıkesir Milletvekili Op. Dr. Turhan Çömez’le yaptığı röportajı köşesine taşıdı.
Röportaj şöyle:
AP’NİN TÜRKİYE RAPORU AVRUPA’NIN BAKIŞINI GÖSTERİYOR
– Sayın Çömez, Avrupa Parlamentosu birkaç gün evvel 2021 Türkiye Raporu’nu oyladı ve kabul etti. Bu raporda Türkiye’ye ağır tenkitler vardı ve siz de bunun kıymeti üzerinde durdunuz. Türkiye’yi hem dışardan, hem içerden dikkatle izleyen bir siyasetçi olarak bu mevzudaki yorumunuz nedir?
Evet, Avrupa Parlamentosu’nun Türkiye Raporu’nda önemli tenkitler var ve Türkiye Raportörü Amor’un söyledikleri aslında Batı’nın Türkiye’ye olan bakış açısının tam bir özeti idi. Demokratik standartların bir felaket olduğunu, Türkiye’de kasıtlı bir geriye dönüş yaşandığını, Türkiye’de otoriter bir rejim olduğunu, otoriter rejimin bir devlet siyaseti haline geldiğini ve kasıtlı, programlı, müthiş bir soğukkanlılıkla uygulandığını, Erdoğan’ın Türk toplumuna sunduğu modelin Avrupa değil Rus modeli olduğunu, bu türlü devam ederse Türkiye’nin Avrupa seyahatinin biteceğini söyledi. Birçok siyasi fikir kuruluşunun açıklamalarına da baktığımız vakit 20 yıllık Erdoğan iktidarının son dönemecinde artık Türkiye’nin Batı’dan koptuğu, otokratik bir rejimle yönetildiği kanaati yaygın bir formda benimsenmiş durumda.
– Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin imajının dünya çapında bozulduğunu fark etmiyor olamaz, buna karşın gitgide daha da sert telaffuzlara yöneldi, hatta topluma karşı hakaret, küfür içeren konuşmalar yaptı, doktorluğunu da yapmış biri olarak bunun nedeni sizce ne olabilir?
Erdoğan’ın genel karakteridir, dış siyasetteki keskin U dönüşleri ve esnemelerine rağmen iç siyasette son derece katı, geri dönüşü olmayan bir tavrı vardır. İç siyasetteki söylemlerinde ısrarcıdır, söylediği her şeye insanların inandığını düşünür ve telaffuzlarının daha kalıcı ve ikna edici olabilmesi için bunları değişik mecralarda bıkmadan tekrarlar. Hatırlayacaksınız, evvel “Camide içki içtiler” dedi, akabinde mescitten loderlerle başbakanlık makamıma kanallar açtılar dedi, en son da “camileri yaktılar” dedi. Bunların hiçbiri yanlışsız değildi fakat buna karşın ısrarla tekrarladı, zira bu sayede taraftarlarını inandırmak ve tahkim etmek istedi. Geçtiğimiz günlerde de Seyahat aksiyonlarına katılan yurttaşlara ağır hakaret içeren ve özür dilemesini gerektiren tabirler kullandı, bu tabirler Cumhurbaşkanlığı’nın resmi sitesinde yer aldı ve Erdoğan “Biz milletimizin lisanıyla konuştuk” dedi, geri adım atmadı. Kimi taraftarların alkış tuttuğu bu konuşmayı makul AKP tabanı suskunluk, hayret, kısmen de kaygı ve utançla karşıladı, AKP’nin bayan tabanında da bir reaksiyon oluşturdu, AKP’li bayanlar bu durumdan kendileri de rahatsız oldular, üzüldüler, ayrıyeten kaynamayan tencereler, alım gücünün giderek azalması, hayat kurallarının ağırlaşması da AKP’yi iktidara taşıyan bayan kitlesinde moral bozukluğuna yol açtı. Erdoğan’ın bunun ne kadar farkında olduğunu bilmiyorum, fakat sandıklar açıldığında bu sözlerin ve ekonomik tablonun Erdoğan’a nelere mal olduğuna daima birlikte şahit olacağız. Bu üslup aslında onun içinde bulunduğu ruh halini ve derin tasayı yansıtıyor. Bir panik hali bu, öfke patlaması. Gerçeklikten kopma ve çaresizlik. Bu konuşmayı yapmadan bir gün evvel Erdoğan iktisat kurmaylarını Saray’da topladı ve bu toplantıda giderek derinleşen ekonomik kriz gerçeğiyle yüzleşti. Buna bir mazeret bulmalıydı ve Seyahat hareketleri bulabileceği en hoş mazeretti. O nedenle “Gezi olmasaydı ulusal gelir 1,5 trilyondu” dedi. Bu ısrarlı telaffuzla toplumun bu gerçek dışı mazeretlere inanacağını umuyor ve hayatının en büyük siyasi yanılgısını yapıyor. Küme toplantısında partili arkadaşlarının gözlerine baksa anlayacak aslında. Kullandığı söz karşısında arkadaşları sustular, tahminen de utandılar ve başlarını öne eğdiler. Havuz medyası dahi söyleme sahip çıkmadı, görmedi, tahminen de bunun Erdoğan’a getireceği ağır faturayı gördü.
– AKP’nin içinde ve Sayın Erdoğan’ın yakınında yıllarca siyaset yapmış biri olarak partinin bugünkü durumunu nasıl görüyorsunuz?
Aslında her şey toplumun gözü önünde oluyor. Benim AKP kurulduğu günden beri süreci yakından takip etmem ve eski ilgilerim olması münasebetiyle olaylara biraz daha farklı açıdan bakma bahtım var, o sebeple AKP’nin içini ve yol haritasını daha farklı bir gözle kıymetlendirme imkanım var. AKP mutsuz, huzursuz ve umutsuz. Bilhassa son devirde giderek artan hayat pahalılığı sebebiyle AKP tabanında büyük bir kırgınlık, kızgınlık, dargınlık var. Evvelce AKP tabanı AKP’li siyasetçileri heyecanla beklerken artık onlardan yüz çevirdiler. Bir vakitler “AKP ceketini bile koysa oy veririz” diyen seçmen bugün artık yansılı ve AKP’lilere “Biz açlık ve sefalet içinde AKP milletvekilleri tabandaki badireyi Genel Merkezlerine taşıyamıyorlar, burada da büyük bir kopukluk yaşanıyor ve milletvekilleri nezdinde önemli bir ümitsizlik, belirsizlik ve heyecansızlık kelam konusu. AKP Genel Merkezi’yle Saray idaresi ortasında da bir ayrışma kelam konusu, vakit zaman basına intikal ediyor, toplumsal medyada Twitter üzerinden atışmalar, hesaplaşmalar yaşanıyor. Saray’da da kimi kümeler kümelenmiş durumda, doğal Erdoğan bütün bunlardan ne kadar haberdar bilmiyoruz.
ERKEN SEÇİM GÜNDEMDE Mİ
– “Erken seçim olmayacak” derken Erdoğan Cumhur İttifakı’nın adayı olduğunu da açıkladı. Sizce buna karşın seçimi vaktinde yapması mümkün mü?
Evet, sürpriz bir çıkışla aday olduğunu ilan etti, vaktinde yapılacak bir seçimde Anayasa’ya nazaran aday olması mümkün değil. Bana nazaran hala başında bir erken seçim planı var ve kurguladığı planın taşlarını döşüyor. Burada hedefi şu; iktisat hiç tartışılmasın istiyor. Seçime kadar adaylık tartışmaları ve sanal gündemler toplumu meşgul etsin istiyor. Muhalefetin adayı bir an evvel açıklansın ve onun yıpratılma süreci bir an evvel başlasın istiyor. Görünen o ki Kılıçdaroğlu’nun adaylığı Erdoğan’ın istek ettiği bir süreç. Tanıdığı bir rakiple seçim meydanlarında uğraş etmek istiyor. Adayın açıklanmaması halinde ise 6’lı masaya bir zafiyet manzarası atfetmek istiyor, muhalefetin Erdoğan’ın planına alet olmaması gerek. Bıraksınlar Erdoğan kendi minderinde peşrev çekmeye devam etsin. Seçim tarihi resmi olarak ilan edildiğinde aday açıklanır ve alana inilir. O periyoda kadar gündem, Türkiye’nin içinde bulunduğu derin ekonomik kriz ve ulusal tehdit olmaya başlayan göçmen krizi olmalı. Beşerler giderek ekonomik krizi daha derinden hissediyor, muhalefet ısrarla buna odaklanmalı, tahlil tekliflerini anlaşılabilir bildirilerle topluma ulaştırmalı. Yaz devrinde tüm muhalefet parti teşkilatları kapı kapı dolaşıp toplumun kaygılarını dinlemeli, umut olmalı. Erdoğan’ın erken seçim dışında bir talihi yok, süreç uzadıkça sıkıntılar derinleşecek ve çözülmesi daha da sıkıntı bir hale gelecek, geçen her gün aleyhine işliyor, eminim o da bunun farkında ve erken seçimi bir alternatif plan olarak gündeminde tutuyor.
– Bütün anketler Cumhur İttifakı’nın oylarının artık Millet İttifakı’ndan çok geride olduğunu göstermeye başladı, siyasetçiler ve siyaset bilimciler bu devrin bittiğini söylüyor, siz de birebir görüştesiniz, köşeye sıkıştığını söylüyorsunuz, pekala AKP şu anda kaybedeceğini görüyorsa neden seçime gitsin?
Şu anda ekonomik daralma ve giderek derinleşen kriz tahlil noktasında bir umut vaat etmiyor. Erdoğan’ın bu ekonomik krizle ilgili atmış olduğu adımlar ve tahlil paketleri tam aksine giderek bu krizi derinleştiriyor. Yaz periyodu Erdoğan için her vakit bir umut olmuştur. Bu periyotta turizm gelirleri artar, tarım köylüsü biraz rahat nefes alır, besinde göreli bir ucuzlama yaşanır, güç tüketimi azalır, bunlar görece bir rahatlık sağlar vatandaşta. Yaz devrinde ortaya çıkan kısmi rahatlık tahminen çok kısa sürecek, bilhassa kış aylarından sonra iktisat giderek derinleşen bir buhranla, bir katastrofiyle boğuşuyor olacak ve şayet Erdoğan bir öbür tahlil bulamazsa bir an evvel bu durumdan kurtulmak ve elindeki son kozu kullanarak erken seçim atağını yapmak isteyecektir. Bugün “Seçim vaktinde yapılacak ve ben de Cumhur İttifakı’nın adayıyım” dese de onun söylediği her kelama kuşkuyla bakmak alışkanlık haline geldi. Zira bugüne kadar söylediklerinden rahatlıkla hareket yapan, söylediklerinin tam aksisini rahatlıkla yapabilen bir siyasi karakter Erdoğan. Bilhassa dış siyasette yaptığı büyük U dönüşlerini ve telaffuz farklılıklarını yıllardan beri daima birlikte izledik, bugün söylediklerine de o perspektiften bakmak lazım. Personele, memura, emekliye düzgünleştirme yapılacağının işaretlerini verdi, başka tarafta lisanını sertleştirdi, kutuplaşma ile tabanını tahkim etmeye çalışıyor, başta Düzgün Parti olmak üzere bilhassa yükselen muhalif partilere alternatifleri ya da siyasi tetikçiler tesis etmeye çalışıyor, mesela Çiller bunlardan biri. HDP’nin kapatma davası sürüyor ve İmamoğlu’nun davasında karar yeniden sonbahara ertelendi.
İHALELERİ DURDURMA ÜZERE BİR TALİHLERİ YOK
– Ortada bu türlü bir durum var ve iktidar hiçbir tavır değişikliği yapmıyor, adeta bir inatlaşma kelam konusu. Dolar vakit zaman 18 TL’ye yaklaşıyor, neredeyse tekrar 2021’in Aralık ayına döndük, enflasyon fırlamış, 20 yılda bundan evvelki tüm hükümetlerin harcadığından fazla harcama yapılmış fakat hala müteahhitlere dolarlar saçılıyor, KKM devam ediyor, buna ne diyorsunuz?
Siyasal karakter olarak katı tavrını devam ettiriyor, aslında hem dövizde, enflasyonda, faiz oranlarında, halkın ömür kalitesinde büyük bir zorluk var ancak ne yaparsa yapsın bunun artık tahlili yok, bunu da öngörüyor zati. İhaleleri durdurma talihi yok, bunlarla ilgili derin angajmanları var, hangi ihaleyi durduracak bu saatten sonra, bilhassa büyük paralara mal olan garantili ihaleler; köprüler, otoyollar, hastaneler noktasında esasen Erdoğan Londra mahkemelerini hakem mahkeme olarak kabul etmiş, bundan sonra bunlardan geri dönmesi teknik olarak da mümkün değil. Esasen palyatif önlemlerle iktisada deva olmaya çalıştı, dolar 18’e çıktığında kur muhafazalı mevduat hesabı getirildi, o günden bugüne 160 milyar liraya yakın toplumun sırtına büyük bir yük daha yüklendi. Bugün KKM hesabı olan memnun bir azınlık bundan büyük kar sağladı, lakin bunların faturası toplumun geneline yayıldı, bu 160 milyar liralık maliyeti hesaba kattığımızda Türk çiftçisine bir yıllık bunun beşte biri kadar sübvansiyon yapıldığını dikkate aldığımızda Erdoğan siyasetlerinin ne kadar absürd ve gerçeklikten uzak olduğunu anlayabiliriz.
PARA BASIP RAHATLIK SAĞLAYARAK SEÇİME GİDECEK
– Siz “AKP kurguladığı oyunları uygulamaya koyuyor, son adımları erken seçim habercisi” diyorsunuz. Ortada bu türlü bir tablo varken hangi adımlar erken seçim habercisi?
AKP köşeye sıkıştığının farkında ancak geri adım atması mümkün değil. Şu anda ben erken seçimi öngörüyorum, muhalefetin uyanık olması ve Erdoğan’ın bu hallerinden çok görünmeyen planlarına odaklanıp bunları okuması gerekiyor. Hatırlayacaksınız Erdoğan geçtiğimiz günlerde memurlara yönelik bir ek gösterge adımıyla bir rahatlık sinyali verdi, önümüzdeki haftalarda minimum fiyatlı ve emeklilere de bir rahatlık vereceği konuşuluyor, bunu kesinlikle yapacaktır. Maaşlardaki artış küçük de olsa bir nefes aldıracak topluma. Yaz aylarındaki turizm gelirleri de iktisatta rahatlama sağlayabilir, buna bel bağlıyor iktisat kurmayları. Şayet kısa vadeli bir erken seçim planı yapacak olurlarsa ağır bir para basımıyla da bir manada para bolluğuyla bir rahatlık getirerek seçim dönemine girmeyi düşünüyor, benim okuyabildiğim bu. Seçimde olur da ipi göğüslerse ki ben buna hiç ihtimal vermiyorum, bu kadar yanlışın üzerine yapılmış büyük yanlışlarla Türkiye bunun bedelini çok daha sert bir formda ödemek zorunda kalacak, yokluklar Türk halkını perişan edecek. Bu bakımdan 6’lı masanın çok dikkatli olması, Erdoğan’ın kurguladığı politik atakları çok güzel okuması ve buna nazaran hal alması gerekiyor. Natürel Türkiye çok kritik bir ülke, günübirlik çok büyük değişikliklere sahne olan bir ülke, günün kurallarında Erdoğan tekrar kıymetlendirme yapacaktır, “seçim 2023’te vaktinde olacak” dese de hala küçük de olsa bir erken seçim ihtimali var.
KAZANAMAYACAĞINI ANLARSA AKAR’I GÖSTERİR
– Cumhurbaşkanı adayı olduğunu söylese de olmama ihtimali var mı sizce?
Eğer son yaptığı çıkışlara ve açılımlara karşın anketler seçimi kazanamayacağını gösterirse Erdoğan rahatlıkla bir hareket yaparak bir diğer aday çıkarabilir.
– Aklınıza gelen bir aday ismi var mı?
Bu bahiste öngörüde bulunmak çok sıkıntı ancak genel olarak okuduğumda Ulusal Savunma Bakanı Hulusi Akar’ın Erdoğan’ın inancını kazanan bir isim olduğunu, geçmişte de siyasette ve askeri bürokraside tecrübesi olması sebebiyle Erdoğan’ın prestij ettiği bir isim olduğunu düşünüyorum. Türk siyasetinde hele bu türlü kritik bir süreçte iddiada bulunmak çok güç, Erdoğan’ın başında çok değişik alternatiflerin olduğunu düşünüyorum. Vaktin şartlarına nazaran bunlardan birini hayata geçirebilecek hareket kabiliyetinin olduğunu düşünüyorum.
– Erdoğan, Seyahat direnişini lisanından düşüremedi lakin öteki parklarda halkla birebir inatlaşmaya devam ediliyor. AKP’li Çekmeköy Belediyesi’nin çocuk parkını otopark yapacağız inadı zabıtayla, polisle halk karşı karşıya getirildi. Seyahat’e katıldınız diye insanlara ağır mahpus cezaları verilirken 24-25 kişiyi öldürenlerin hür kaldığı ülkede hala birçok hususta tıpkı kusurlar, inatlaşmalar neden sürdürülür?
Aslında AKP’de demokrasi kültürü tam oluşmamış, seçimle kendilerine verilen yetki ve sorumluluğun mutlak bir yetki ve sorumluluk olduğunu ve seçimden çıkan kararla kendilerine tam bir yetki verilmiş olduğunu düşünüyor. Bu bakımdan Tayyip Erdoğan’ın aldığı kararlar bu kadar sert ve geri dönüşsüz. Bilhassa Seyahat hareketlerinde önemli manada demoralize oldu, toplumun bu kadar sert reaksiyon göstereceğine ve devam eden bir aksiyonlar silsilesine hiç ihtimal vermiyordu. Bu direniş aslında AKP etraflarında de büyük bir moral bozukluğuna sebep oldu. O bakımdan bugün yaşanan ekonomik meselelerde da başta Gezi’yi sorumlu tutuyor ancak Türkiye’nin bugün yaşadığı sıkıntıların temelinde Erdoğan’ın yanılgılı uygulamaları, yanlış iç ve dış politik hali vardır. Saray koridorları aslında ona toplumun içinde yaşadığı zahmetlerden uzak bir atmosfer yaşatıyor ve başındaki neyse onu hayata geçirmek için aklına geleni yapıyor. Kendi istemediği bir gelişme olursa bunun önüne geçecek güce sahip olduğu için istemediği bir kanıya, görüşe fazla sempatik bakmıyor.
– Yunanistan, Türkiye hududunda mültecilerin geçişini önlemek için hendekler kazıyor, polis yığıyor. Bizde ise taksicilere “İl dışına taşıyacağınız yabancılara seyahat evrakı sorun” demek tedbir olarak sunuluyor. Suriye’ye yeni bir operasyon yapıldığında mültecilerin dönme ihtimali de ortadan kalkacak, hala bu bahiste kesin bir siyaset uygulanmamasını anlayabiliyor musunuz?
2013-14 yıllarında Avrupa’yla görüşmeler yapıldı ve o görüşmelerin akabinde da Türkiye Avrupa’yla geri kabul mutabakatı imzaladı, yani Avrupa’ya geçen bir mülteci Türkiye’den gittiğini söylerse şartsız koşulsuz Türkiye bunları geri alacak. Bu vahim, yanılgılı bir muahede. Türkiye’deki göçmen sayısının 10 milyona yaklaştığını hepimiz biliyoruz, Avrupa da biliyor. O nedenle kendi çıkarları için tedbir alıyor. Bu hususun temelleri aslında Birinci Körfez Savaşı’nda atıldı, bilhassa Irak’ın Kuzey’inde oluşturulan uçuşa yasak bölgeyle birlikte de facto bir Kürt devleti kuruldu, Türkiye de bu sürece bir manada katkı sağladı. Daha sonra Erdoğan Büyük Ortadoğu Projesi’nin eş lideri olduğunu söyledi ve Irak’a yapılacak savaşta Amerika’nın yanında olduğunu dünyaya deklare etti, 1 Mart tezkeresini geçirmek için de elinden geleni yaptı. Suriye’deki iç savaştan sonra halkın oradan gerek güvensizlik, gerek zorlamayla kaçışı yahut geçişi teşvik edildi ve beşerler oluk oluk Türkiye’ye gelmeye başladılar. Dikkat edin, Suriye’de kıymetli bir Kürt nüfus var ancak Kürtlerden Türkiye’ye göç eden yok, zira o Kürt nüfusunun Kuzey Suriye’de yerleşik bir tertibe geçmesi için bilhassa AB’nin ve ABD’nin büyük bir katkısı ve dayanağı var. Bu müddet içinde Suriye’deki PYD/ YPG militanları ABD tarafından eğitildi ve ordu inşa edildi, şu anda 80 bin civarında bir terörist ordu var Amerika’nın takviyesiyle kurulmuş olan. Bomba ve taarruzlarla boşaltılmış olan bu alan Kuzey Suriye’de oluşturulacak olan Kürt devletine bir taban hazırlandı. Bir sonraki basamakta Türkiye’nin demografik yapısının değiştirilmesi ve Kuzey Irak’la Kuzey Suriye’de kurulmuş olan bu de facto devletlerin birleştirilerek Akdeniz’e ulaştırılması var. Bu sorun, göçmen meselesinin da ötesinde büyük bir güvenlik sorunu, bu ortada farklı bir biçimde Afganistan’dan da yüzbinleri geçen göçmen akını var, bunun öncesinde Erdoğan Biden’dan aylarca görüşme talep etti, gerçekleşmedi, en son Biden idaresi Amerikan askerlerinin Afganistan’dan çekilmesine karar verdikten bir mühlet sonra Erdoğan’a randevu verdi.
Bu görüşmede Kavakçı’nın kızından diğer hiç kimse yoktu, neler konuşulduğunu Hariciye de, Türk toplumu da öğrenemedi lakin görüşmenin çabucak gerisinden Afganistan’dan genç erkeklerin binlere kilometreyi aşarak Türkiye’ye girdiğine şahit olduk. Hepsi dinamik, genç, çoluk çocuksuz, bunlar savaş kaçkını yahut mülteci değil, Afganistan’da Amerikan ordusuyla çalışmış milis güçleri ve maalesef şu anda Türkiye’de on binlerce Afgan milis gücü var, nerede yaşadıklarını bilmiyoruz, kayıtları, parmak izleri yok ve bunlar sahiden Türkiye için çok büyük bir güvenlik sorunu oluşturuyor.
İNGİLTERE KAÇAKLARI YAKALAYIP RUANDA’YA GÖNDERİYOR
Türkiye şu anda derin bir ekonomik ve siyasi krizlerle boğuşuyor, toplum katmanları ortasına şuurlu bir biçimde nifak tohumları ekiliyor, burada maalesef büyük bir risk ve tehdit var, bu meseleler ortasında Türkiye’nin güvenliği sağlaması hiç de kolay olmayacak. İngiltere’ye son 3 yıl içinde 200 binin üstünde mülteci gelmiş, İngiltere bunu çok büyük bir tehdit olarak algıladı ve katı tedbirler aldı. Şu anda sonu geçen kaçak çabucak yakalanıyor ve Ruanda’ya gönderiliyor, insan kaçakçılarına ömür uzunluğu mahpus uyguluyor, maalesef bizim hudutlarımız delik deşik!
– Erdoğan neden daha evvel Esad’la aile ziyaretleri yaparken Suriye’de Esad’la bağlantıyı bozdu ve şu anda ABD, Rusya, Suriye, İran ve Batı ile sürtüşme içine girdi?
Erdoğan kısa mühlet içinde iktidardan gideceğini, muhalif kümelerin savaşı kazanacağını düşündü ve bu kümeler içinde bilhassa İhvancı bir kültürün giderek güçleneceğini hesap etti. O devirde hükümet üyeleri Suriye’ye gidip görüştüler, o periyot düzgün yönetilmiş olsaydı, daha rasyonel, vizyonel bir görüş benimsenmiş olsaydı bu kadar sorunu yaşamayacaktık.
– Esad’la Erdoğan’ın yakın oldukları periyot sizin de milletvekili olduğunuz periyottu değil mi?
Ben AKP’deyken Esad’la yakın bir teması vardı, ben Esad’ın davetlisi olarak Suriye’ye gittim, 10 gün kaldık ve bütün değerli siyasetçilerle görüştük. Türkiye ile Suriye ortasında çok hoş ilgiler vardı. Benim milletvekilliği dönemimden sonra da bu bağlantılar giderek güçlendi, Erdoğan Esad’ın ailesiyle bir arada tatil yaptılar, iki hudut ülkesinin olması gereken şeyleri yaptılar. Daha sonra içerdeki siyasal karışıklık Erdoğan tarafından çok farklı değerlendirildi, sürece bir ihvan kültürüyle, mantığıyla baktı ve Esad’ın karşısındaki kümeleri desteklemeye başladı. Bana nazaran tarihi yanılgı oydu.
– “Türk iktisadı planlı bir süreç, evvel para bolluğu, akabinde ağır bir ekonomik kriz” diyorsunuz, neden kendisini köşeye sıkıştıracak adımları planlı olarak atsın, bir hükümet intihar eder mi?
AKP iktidara geldiğinde dünyada para bolluğu vardı, Türkiye’de bundan bir ölçüde nasibini aldı lakin bu bolluğun devam edeceğini düşünerek para akışını çok makûs yönettiler, AKP bir manada el kesesinden ağalık yaptı. Almış olduğu paraları maalesef yolsuzluk girdabında yok etti ve büyük ölçüde betona gömdü, halbuki bu alınmış olan krediler ve gelen sıcak parayı rasyonel bir biçimde kullanmış olsaydı, istihdama, yatırımlara yönelik projelere yatırmış olsaydı bugün Türkiye bu meşakkatleri çekmezdi. Buna paralel giderek artan dış borç Türk iktisadını büsbütün dışa bağımlı hale getirdi. Kredi kuruluşları Türkiye’ye bu paraları rahatlıkla boca ettiler, verdiler, şu anda CDS risk primleri 750’lere yaklaşmış ve Türkiye şu anda yüzde 10 faizle bile para bulmakta zorlanıyor. Yugoslavya örneğine bakarsanız orada da sıcak parayla iktisat rahatlık yaşadı lakin daha sonra bu paranın geri dönüş süreci başladığında ekonomik kriz yaşadı, bunun akabinde toplumda var olan etnik kümelerin ayrışmasıyla sonuçlandı. Bu bakımdan Türkiye’nin çok dikkatli olması lazım, Türkiye çok riskli bir periyoda girdi, ağır bir ekonomik krizle boğuşurken giderek sertleşen bir siyaset lisanıyla karşı karşıya. Bunun yanında Türkiye’yi bir manada işgal etmiş, 10 milyona yakın mülteciyle Türkiye’nin demografik yapısı değiştirildi, bana nazaran bu bir savaş süreci değil, insani bir süreç değil, Türkiye ismine kurgulanmış bir süreç. İlerleyen yıllarda Türkiye ağır bir riskle karşı karşıya bırakıldı. Şu anda Türkiye’nin iç ve dış siyasetine baktığımızda önümüzdeki birkaç yılın çok kritik olduğunu söylemek abartılı olmaz.
Yurt dışından para arayışları ağır halde sürüyor, buna ek olarak muhtemelen ağır bir para basımı ile kısmi bir rahatlama ve güç fiyatlarında bir indirimle topluma her şeyin âlâ gittiğine dair ileti verilmesi kelam konusu olacak. Bunların tesiri birkaç ayı geçmez, sonrasında yeniden enflasyon artışı ve ekonomik krizin derinleşmesi devam eder. İşte bu dönemi âlâ değerlendirip bir baskın seçime gidebilir Erdoğan. Birinci iktidara geldiği Kasım ayı onun için bir baht ayıdır, seçim tarihi kararında bunun da tesiri olacaktır.
6’LI MASADA SEÇİME KADAR BİR KIRILMA OLMAMALI
6’lı masanın bu süreçte kendi ortalarında uyumlu ve koordineli olmaları son derece değerli. Elbet kimi fikir ayrılıkları olacaktır lakin bunun bir kırılmaya yol açmaması lazım. Bu manzarayı abartıp aleyhlerinde kullanacak ve bu hususta son derece becerikli bir Erdoğan var karşılarında.
– Siz hangi partiye oy vereceksiniz?
14 yıldır birinci sefer oy kullanacağım, bunun heyecanını yaşıyorum. Oyum AKP iktidarının son bulması için olacak. “İstikametten saptığımız vakit sakın bize oy vermeyin” demişti Erdoğan yıllar evvel. Bana nazaran Erdoğan ve takımı istikametten sapmıştır, ben de bu nedenle oyumu onlara vermeyeceğim. Şu anda Türkiye’nin zahmetten kurtuluşunun tek yolu tekrar demokratikleşmeye dönmesi, hukuk devleti olması, tek adam rejiminden kurtularak yöneten ve denetleyen bir demokratik düzleme oturması, parlamentonun eski aktifliğine tekrar kavuşmasıdır. Bu türlü olduğunda dünyada tekrar prestij kazanmaya başlayacak. Şu anda bu türlü değil, zira demokrasi liginde değil, zira otokratik bir rejimle yönetiliyor, dışardan bakıldığında bu türlü görünüyor. AKP’nin bu siyasetleriyle da Türkiye’nin yanlışsız bir pozisyona oturması mümkün değil.
– Uzun müddettir medyada yaptığınız bahadır yorumları, derin tahlilleri izleyenler size güveniyor ve tekrar siyasete girmenizi istiyorlar, bunu biz de duyuyoruz, umarım muhalefet partileri de duyuyordur. Partilerden teklif gelirse bunu düşünüyor musunuz, yoksa Londra’da mı kalacaksınız?
Öncelikle şunu söyleyeyim, ben seçimlerden sonra AKP’nin iktidardan gideceğine inanıyorum ve ben yıllardır hasretini çektiğim ülkeme döneceğim ve mesleğime burada devam edeceğim. Genç doktorlar yetiştireceğim, ben yıllardır bunun hayaliyle yaşıyorum. Son devirde görüşlerimi paylaşma niyetimin ardında bir politik beklenti yok, yalnızca bilgimi, deneyimimi milletimle paylaşarak sanki sürece bir nebze olsun katkım olabilir mi bunun uğraşı içerisindeyim. Bilhassa muhalefet cephesinde bulunan bütün parti başkanlarıyla geçmişten gelen bir hukukum var, vakit zaman görüşüyorum de kendileriyle. Ama hiçbiriyle siyasi bir yol haritası konuşmadık, bana da bu türlü bir teklif gelmedi, söz ettiğim üzere siyaset gündemimde yok, ancak bana gereksinim duyulması halinde siyasette olmam gerekiyorsa elbette olurum. Ülkeme hizmet hangi noktada olacaksa orada olmaktan gurur duyarı lakin ferdî bir hesabım hiçbir vakit olmadı, bundan sonra da olmayacak. Milletin iradesine kıymet veren partiler, umalım da milletin bu talebine kulak versinler. Türkiye’nin sizin üzere dürüst siyasetçilere bugün her zamankinden çok gereksinimi var. İngiltere’den yaptığımız bu röportaj için teşekkür ederim.