Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC), Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS), Türkiye Müellifler Sendikası (TYS), DİSK Basın İş, Basın Kurulu, PEN Müellifler Derneği, Türkiye Yayıncılar Birliği İstanbul’da bir toplantı yaparak ‘Sosyal Medya Yasa Tasarısı’nın geri çekilmesi davetini yineledi.
TGC Burhan Felek Konferans Salonu’nda düzenlenen basın toplantısına TGC Genel Sekreteri Sibel Güneş, TGS Genel Sekreteri İlkay Akkaya, TYS Genel Lideri Adnan Özyalçıner, DİSK Basın İş Sendikası Genel Lideri Faruk Eren, PEN Muharrirler Derneği idaresi ismine Hasan Erkul ve Türkiye Yayıncılar Birliği Lideri Kenan Kocatürk konuşmacı olarak katıldı.
‘GAZETECİLİK FAALİYETİ BÜSBÜTÜN YASAKLANACAK’
TGC Genel Sekreteri Sibel Güneş, “İktidar misyona geldiğinden bu yana sansürü hayat biçimi haline getirmeye çalışmaktadır” sözlerini kullandı. Güneş konuşmasının devamında, “İlk amaç olarak gazeteciler muharrirler ve yayıncılar seçilmiştir. İktidarın istediği üzere haber yapmayan gazeteciler kelamlı ve fizikî akınlarla baskı altında tutulmaya çalışılmakta, saldırganlar cezasızlıkla ödüllendirilmektedir. Sansür ve otosansür olağan hale gelmiştir. 38 gazeteci şu anda cezaevinde. 12 bin gazeteci yargılanmaktadır. İktidar periyodunda tutuklu gazeteci sayısı bine yaklaşmıştır. Fakat tüm bunlara karşın mesleğimi onuruyla yapan gazeteciler, muharrirler, inatla vazifelerini yerine getirmiştir. Tüm bunlar iktidar için kâfi olmamıştır. Sansür yasası gazetecileri çok yakından ilgilendirmektedir. Fakat seçim öncesi yurttaş için, ülkenin geleceği için, demokrasinin yine yeşermesi için yaşamsal değer taşımaktadır. Toplumsal medyayı denetim altına almayı hedefleyen sansür yasası geçerse, gazetecilik faaliyeti büsbütün yasaklanacak. Haberi cürüm gören iktidar, gazetecilerin not defterlerini, fotoğraf makinelerini, kameralarını ve ses kayıt aygıtlarını hata kanıtı olarak kabul edecek. Gazeteciler haber kaynaklarını açıklamaya zorlanacak. MİT ile ilgili hiçbir haber yapılmayacak. Basın İlan Kurumu’nun (BİK) kurulduğu günden bu yana resmî ilanlar yoluyla basın üzerinde sağladığı denetim daima tartışılmıştır. BİK aracılığıyla iktidarın istediği üzere haber yapmayan internet siteleri kapatılacak, gazetecilerin basın kartı iptal edilecek. Toplumsal medya için BİK yeni bir kontrol organı haline getirilmiş olacak. Dezenformasyon ile gayret edecek olan meslek örgütleridir. Dezenformasyonu gazeteciler değil siyasetçiler yapmaktadır” sözlerini kullandı.
‘TOPLUM ÖNEMLİ ZİYAN GÖRECEK’
TGS Genel Sekreteri İlkay Akkaya ise burada yaptığı konuşmada, “Teklif 2022 boyunca yaptığımız tüm itirazlara karşın, yasama yılı başlar başlamaz Meclis gündemine geliyor. Basın örgütlerinin, basın mensuplarının itirazları dinlenmeden yapılan çalışmaların sonuçları ortadadır. Üstelik yalnızca basın mensuplarını değil toplumun tüm kesitlerini etkileyecek bir yasa için oldu bitti yaklaşımının telafisi güç sonuçları olacaktır. Bilhassa mahpus cezası getiren 29. husus öznel yorumlara, keyfiliğe açık bir durum oluşturmaktadır. Bu en çok halka ve demokrasiye ziyandır. Dezenformasyon elbette bütün dünyanın sorunudur. Lakin böylesine muğlak ve gayesinin ne olduğu muhakkak olmayan hazırlıklar daha fazla dezenformasyona neden olacaktır. aldatıcı bilgiyi yaymak üzere yeni hata tarifleri oluşturmak soru işaretlerine neden olmakta. Öte yandan zati işsizlik, sektörel daralma üzere kaygılarla boğuşan medya yeni bir kan kaybı yaşayacaktır. Her ne kadar internet sitelerinin basın ilan gelirlerine dahil edilmesi olumlu üzere gözükse de ilan pastasında hiçbir artış yapılmadan yapılacak bu düzenleme de lokal medyanın kapanmasına ve işsizler ordusunun büyümesine neden olacaktır. Bu yasa bu haliyle kalırsa hem medya hem basın mensupları hem de haber alma hakkına sahip olan toplum önemli ziyan görecektir” dedi.
‘DAHA ÇOK BASKI VE DAHA ÇOK SANSÜR’
TYS Genel Lideri Adnan Özyalçıner de, “Anayasal hakkımız olan her türlü yazı özgürlüğümüz baskı altındayken temel ömür hakkımız da baskı altında. Gün geçmiyor ki gazeteciler engellenmesin, tutuklanmasın. Yarın Meclis’ten geçirilmek istenen yasa bütün bunları pekiştirecektir. Hangi haberin palavra, kışkırtıcı ya da yanlışsız olduğuna kimler karar verecek? Bunu bizlere kim nasıl garanti edecek? Bu sansür yasasının tek bir sonucu var. Daha çok baskı ve daha çok sansür” tabirlerini kullandı.
‘SEÇİME GİDEN SÜREÇTE SUSMUŞ BİR MEDYA HEDEFLENİYOR’
DİSK Basın İş Sendikası Genel Lideri Faruk Eren, “Bu teklif gündeme geldiğinden bu yana meslek örgütleri yansılarını lisana getiriyorlar. Bu teklif bir havuç sopa bağlantısı yaşıyor. Seçime giden süreçte susmuş bir medya hedefliyor. İstediği an toplumsal medyayı susturabilecek yetkiye sahip. Basın yasasının tekrar yazılması gerekiyor. Bu teklif yasalaşırsa ucunda mahpus cezası var. Soylu’nun açıklamalarını yayınlamak ‘halkı aldatıcı bilgi.’ Buna yer verecek mi? Bu bir demokrasi sorunu. Bu yalnızca gazetecileri ilgilendirmiyor. Toplumsal medyayı kullanan herkesi ilgilendiriyor. Tüm yurttaşları ve demokratik kitle örgütlerini ortak çabaya davet ediyorum” dedi.
‘OKUMA VE YAZMANIN ENGELLENMESİ…’
Türkiye Yayıncılar Birliği Lideri Kenan Kocatürk burada yaptığı konuşmada, “Basın Kanunu ile Kimi Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” (Yeni Toplumsal Medya Yasa Teklifi) hakkında Türkiye Yayıncılar Birliği olarak niyet ve söz özgürlüğünün her vakit savunucusu ve takipçisi olduk. Derneğimiz, 1995 yılından bu yana her yıl, Niyet ve Söz Özgürlüğü Ödül Merasimleri sırasında Yayınlama Özgürlüğü Raporu’nu basın ve yayıncılık dünyasıyla paylaşmaktadır. Raporlarımızda kitapların içerikleri nedeniyle yayınevlerine, müelliflere, tercümanlara, matbaacılara açılan soruşturma ve davalar, kitap toplatma ve yasaklama kararları ve yayınlara uygulanan fiili sansürlerin yanı sıra; yayına hazırlık, dağıtım, tanıtım üzere süreçlerde yapılan engellemeler, hapishanelerde, okul ve üniversitelerde yayınlara erişimin, okuma ve yazmanın engellenmesi, basın ve internet üzerindeki baskılar ile mevzuyla ilgili yasa değişiklikleri ve milletlerarası rapor ve AİHM kararlarına yer verilmektedir. Kamuoyunda “Yeni Toplumsal Medya Yasas olarak bilinen yasa teklifinin, temel insan haklarından niyet ve tabir özgürlüğü ile bilgiye erişimin önünde fiili mahzurlar oluşturacağından telaş duyuyoruz. Fikir, söz ve yayımlama özgürlüğünün her vakit savunucusu olduğumuzu bir sefer daha yineliyoruz” sözlerini kullandı.
‘BU ENDİŞEYİ ÇOK DÜZGÜN ANLAMAMIZ GEREKİYOR’
PEN Müellifler Derneği idaresi ismine konuşan Hasan Erkul ise şunları söyledi: “Bu sansüre neden bu kadar gereksinim duyuyorlar? Bu yalnızca seçim süreci ile ilgili değil. Toplumu baskı ve sansür ile tekrar düzenlemek istiyorlar. Gerçekliğe her tabanda itiraz edecekler. Bu endişeyi çok düzgün anlamamız lazım. En geniş bölümlerle bir ortaya gelerek dillendirdiğimiz vakit aşarız.”
‘TEK SESLİ BİR TOPLUM YARATMA MAKSADI TAŞIYOR’
Basın meslek örgütlerinin ortak basın açıklamasını Sibel Güneş okudu. Açıklamada şu tabirlere yer verildi:
“TBMM’deki komite toplantılarında meslek örgütü temsilcilerine kâfi müddet verilmemiş, teklifler de dikkate alınmamıştır. Yasa teklifinin tüm itirazlara karşın yasama yılında TBMM gündemine yine getirilmesi ‘Ben yaptım, oldu’ anlayışını taşımaktadır. Tüm toplumu etkileyecek bu yasa tasarısı, hazırlanış biçimiyle katılımcılıktan ve demokrasi kültürünü geliştirmekten uzaktır. Tek sesli bir toplum yaratmak, kaygı iklimini canlı tutmak, sansürü ve oto sansürü ağırlaştırmak gayesini taşımaktadır. Tutuklu gazeteci sayısını artıracaktır. Seçim öncesi gazetecilerin haber yapmasını, yurttaşın habere erişimini ve haberin özgür sirkülasyonunu engelleyecek olan yasa, ayrıyeten toplumsal muhalefeti de susturmayı hedeflemektedir. Bu nedenlerle basın meslek örgütleri olarak açık davet yapıyor, TBMM’yi acil misyona davet ediyor, tüm yurttaşların haberleşme özgürlüğüne, haberin hür dolanımına mani olacak, tutuklu gazeteci sayısını artıracak Sansür Maddesi’nin geri çekilmesini istiyoruz.”