Geçtiğimiz günlerde Yunanistan Devlet Ajansı AMNA nın web sitesine bir son dakika haberi düştü Yunan Şerifali Escort sanatçı Vangelis Odysseas Papathanassiou nun öldüğü haberi ünlü sanatçıyı temsil eden avukatlık ofisinin yaptığı açıklama ile ortaya çıktı Yapılan açıklamada Vangelis in 17 Mayıs Salı akşamı hayatını kaybettiği duyuruldu Paris İstanbul Escort te Covid 19 tedavisi gördüğü hastanede ömrünü yitiren ünlü bestekar Vangelis 1943 yılında Yunanistan da dünyaya geldi
Vangelis 79 yıllık ömrüne çok sayıda başarılı albüm ve ödül sığdırmış değerli bir Ümraniye Escort müzik figürü idi Çok uzun süren bir müzik ömrüne sahipti Neredeyse 60 yıl Birçok sinema belgesel ve televizyon programı için de beste yapan sanatkarın Mythodea isimli yapıtı NASA tarafından kullanılmıştı Vangelis birebir vakitte 2002 FIFA Dünya Kupası marşını da bestelemişti 1492 Conquest of Paradise Chariots of Fire ve Blade Runner sinemalarının müzikleriyle de tanınan müzisyenin mevt haberinin akabinde Yunanistan Başbakanı Kiriakos Miçotakis bir Twitter bildirisi yayınladı Miçotakis bildirisinde Vangelis Papathanassiou artık ortamızda değil Müzik dünyası memleketler arası sanatçı Vangelis’i kaybetti dedi Vangelis Ateş Otomobilleri sinemasının müzikleriyle 1981’de En Düzgün Özgün Müzik Oscarı’nı kazanmıştı
THE FRIENDS OF MR CAİRO
Vangelis in en dikkat cazibeli albümü YES kümesinin solisti olan Jon Anderson ile birlikte yaptıkları 1981 tarihli The Friends of Mr Cairo albümü idi Polydor etiketiyle yayınlanan albümün prodüktörlüğünü de Vangelis üstlenmişti Gerek sound özellikleri gerekse eşsiz vokal performansı ile müzik tarihine ismini yazdıran bir albümdür Albüme ismini veren The Friends of Mr Cairo isimli müziğin giriş kısmında yer alan sesler 1941 tarihli The Maltese Falcon yani Malta Şahini isimli sinemaya aittir Başrollerini Humphrey Bogart ve Mary Astor un oynadıkları sinema temel olarak 1931 tarihli tıpkı isimli diğer bir sinemaya dayanmaktadır Dashiell Hammett’in 1930 tarihli birebir isimli romanından yola çıkılan ve yeniden Malta Şahini ismiyle 1931 tarihinde gösterime giren sinemanın başrollerinde ise Bebe Daniels ve Ricardo Cortez oynamaktaydı Müziğe ismini veren Mr Cairo ise Joel Cairo Mr Cairo The Maltese Falcon’da Peter Lorre tarafından canlandırılan karakterin ismidir
APHRODITE’S CHILD VE DEMIS ROUSSOS
Vangelis in pop ve rock piyasasına nasıl girdiğini anlatmak gerekirse bir epey eski tarihlere gitmek gerekir Vangelis çocukluk yıllarında klâsik Yunan müziği ile ilgilendi fakat 12 yaşında caz ve rock müziğine de ilgi duymaya başladı 15 yaşındayken okuldaki müzik kümeleri ile haşır neşir olmuştu Vangelis birinci Hammond ını 18 yaşında aldı 1963 yılında üç okul arkadaşı ile birlikte tanınan müzikleri ve büyük ölçüde kendisinin yazdığı besteleri çaldıkları beş kişilik bir rock kümesi olan The Forminx isimli kümesi kurdu Vangelis DJ ve prodüktör olan Nico Mastorakis’in İngilizce kelamlarıyla kimi müzikler kaydetti
Avrupa çapında muvaffakiyet sağlayan 9 single ve bir EP’den sonra küme 1966 yılında dağıldı The Forminx’in dağılmasından sonra Vangelis sonraki iki yılını çoğunlukla stüdyoda geçirdi Öbür birçok Yunan sanatkara besteler yaptı Filippos Fylaktos’un yönettiği 3 sinema için besteler üretti 1968 yılında Vangelis mesleğini ilerletmek istedi ve 1967 darbesi ile birlikte ortaya çıkan siyasi düzensizlik sırasında Londra’ya gitti İngiltere’ye girişi reddedildi ve altı yıl boyunca Paris’te yaşadı 1968 yılında Demis Roussos Loukas Sideras ve Anargyros Silver Koulouris ile birlikte progresif rock kümesi Aphrodite’s Child’ı kurdu Birinci single’ları olan Rain and Tears Avrupa’da çok tutuldu End of the World ve It’s Five O’Clock albümleri birbiri arkasına yayınlandı Üçüncü albümleri olan 666 albümünü kaydından sonra küme 1971 yılında dağıldı Vangelis müzikçileri Demis Roussos’un gelecekteki albümlerini ve single’larını besteleyecekti
1973 yılında Vangelis Robert Fitoussi ve Aphrodite’in Child s kümesinden arkadaşı olan Silver Koulouris de dahil olmak üzere çeşitli müzisyenlerle birlikte perküsyon yüklü bir albüm olan albümü Earth’ü çıkardı Küme 1974’te Odyssey ismi altında Şubat 1974’te Paris Olympia’da düzenlediği bir konser de dahil olmak üzere Who başlıklı bir single yaptı ve yayınladı Birkaç ay sonra Vangelis YES kümesinin seçmelerine katılmak için İngiltere’ye gitti YES kümesinin müzikçisi olan Jon Anderson Vangelis’i kümenin ayrılan klavyecisi Rick Wakeman’ın yerine davet ettikten sonra çalışma vizesi ve müzisyenler birliği ile ilgili meselelerden ve turne konusundaki isteksizliğinden dolayı Vangelis bu isteği reddetti YES kümesi seçmelerde Vangelis’in klavyelerini kullanan Patrick Moraz’ı işe aldı 1974 yılında Vangelis Fransa’yı geride bırakarak Londra’ya gitmek için Paris’ten ayrıldı
BLADE RUNNER VE SİNEMA MÜZİKLERİ
1981 yılında Vangelis bilim kurgu sineması olan Blade Runner’ın müziklerini yapmak için direktör Ridley Scott ile işbirliği yaptı ve büyük bir muvaffakiyet elde etti 1992’de Paramount Pictures Kristof Kolomb’un Yeni Dünya’ya yaptığı seyahatin 500 yıl dönümü anısına tekrar Ridley Scott tarafından yönetilen 1492 Cennetin Fethi sinemasını yayınladı Vangelis’in müziği 1993 yılında Altın Küre ödüllerinde En Güzel Orjinal Sinema Sinema Filmi olarak aday gösterildi lakin Akademi Ödülü’ne aday gösterilmedi Başarısı nedeniyle Vangelis 1996 yılında Yılın Milletlerarası Sanatçısı mükafatı de dahil olmak üzere birçok mükafatın sahibi oldu 1990 lı yıllarda Vangelis Fransız ekolojist ve sinema imalcisi Jacques Cousteau için Dünya Doruğu’nda gösterilen denizaltı belgesellerinin müziklerini besteledi Yannis Smaragdis’in yönettiği Cavafy 1996 sinemasının müziği Flanders Milletlerarası Sinema Şenliği Ghent ve Valencia Memleketler arası Sinema Şenliği’nde ödül aldı
Vangelis in hayatını anlatmak bu yazının satırlarına yetmez Dünya çapında bir müzisyen ve bestekar olan Vangelis in albümlerini dinleyerek kendisi ile ilgili daha fazla bilgi elde edebilirsiniz Bilhassa Jon Anderson ile birlikte yaptıkları The Friends Of Mr Cairo albümünü dikkatle dinlemenizi tavsiye ederim Albümdeki eşsiz sound anlayışına lütfen kulak kabartınız
Sevgiyle kalın
Kaan Çağlayangöl