Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, “Ekonomik Dönüşüm ve Yeni Paradigmalar Zirvesi”’nde konuştu. Toplantı öncesinde Bakan Nebati’nin, kendisine soru sormak isteyen FOX muhabirine verdiği karşılık toplumsal medyada gündem oldu. Muhabirin, “Bir sorum olacaktı çok kısa” sözlerine, “Önce toplantı, konferans. Evvel toplantı, evvel toplantı lütfen” diye karşılık veren Nureddin Nebati, muhabirin sorusunu dinlemeyerek yürümeye başladı. FOX muhabiri ise Bakan Nebati’ye soru sormayı sürdürdü. Nureddin Nebati’nin karşılıksız bıraktığı soru şu oldu:
“21 Mart’ta Türk Lirası en düşük durumda demiştiniz. Buradan düşeceği yer yok demişti. O vakit 14 lira 80 kuruştu dolar. Şu anda 19 liraya yaklaştı. Neler söyleyeceksiniz?”
BAKAN NEBATİ NE DEMİŞTİ
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, 21 Mart tarihinde “Anadolu Soruyor Programı’nın canlı yayınında gündem ve iktisada ait değerlendirmelerde bulunmuştu. Bakan Nebati, canlı yayında Türk Lirası ile ilgili reaksiyon çeken açıklamalarda bulunmuştu. Nebati, “Bunlar bekliyorlar dolar kuru 20,25,30 lira olacak. Bilerek yayıyorlar. Niçin olsun? Zati Türk Lirası şu an en zayıf durumunda. Gideceği bir yer yok bir defa. Vatandaş rahat olsun” diye konuşmuştu.
Nureddin Nebati’nin bu kelamlarına ülke çapında ağır reaksiyon yükselmişti.
Bakan Nebati’nin bugün ki açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:
“Aynı ekonomik siyaset her ülkede birebir sonucu doğurmuyor. Her ülkenin kültürü, kurumsal altyapısı, coğrafik pozisyonu üzere birçok konuda özgün istikametleri vardır. Ortodoks iktisat siyasetleri gelişmekte olan birçok ülkede büyük krizlerle neticelenmiştir. Memleketler arası ödemelerde sıkıntılar yaşanmıştır. 90’lı yıllarla bir arada küresel ölçekte etkileşimin artarak sermaye akımlarının artması gelişmekte olan ülkeler için yeni fırsatlar sunarken, yeni kriz riskleriyle de karşı karşıya getirmiştir. Gelişmekte olan pek çok ülke 90’lı yıllarda peş peşe kriz yaşamıştır.
2008 finansal krizi AB ülkelerinde borç krizine dönüşerek uzun periyodik tesirde bulunmuştur. Bu krize tahlil arayışı çerçevesinde birtakım gelişmiş ülkeler örtülü olarak liberal siyasetlerden uzaklaşma eğilimi sergilediler. Örtülü müdafaacı eğilimler ABD’de Trump devrinde daha bariz hale geldi. Covid-19 pandemisi uygulamada esaslı değişikliklerin kapısını aralayan tarihi dönüm noktası olarak ortaya çıktı. Global tedarik zincirlerinde önemli meselelere yol açmıştır. Pandemi sürecinde neredeyse tüm ülkeler genişleyici para siyasetleri uygulamıştır.
“EN KIYMETLİ SORUN ENFLASYON”
Türkiye stratejik lokasyonu ve birçok rekabetçi avantajıyla kıymetli alternatif tedarikçi ülkelerden biri olarak öne çıkmıştır. Krizin ortaya çıkardığı fırsatlar tehditlerden daha ağır basmaktadır.
Hali hazırdaki en değerli sorun tüm dünyanın uğraş ettiği enflasyondur. Güç ve başka emtia fiyatlarındaki süratli yükselişler, lojistik maliyetlerindeki artışlar, besin fiyatlarındaki yükselişler üzere dışsal faktörler Türkiye’de de enflasyonunn temel nedenleri durumundadır. Döviz kurundaki artış ve atalet de enflasyon üzerinde tesirli oldu. Şayet yeni modeli uygulamaya almasaydık bugün enflasyonla birlikte sakinlik ve birçok problemle yüz yüze kalacaktık. Enflasyon sorunu büyük ölçüde arz ve maliyet kaynaklıdır.
Tüm ülkelere uygulanacak genel geçer siyaset seti kelam konusu olamaz. Türkiye birilerinin dayattığı anlayışla hareket etmek zorunda değildir. Ortaya koyduğumuz savlar Türkiye gerçekliğiyle örtüşüyor. Türkiye modeli örnek olacak. Yerli üretimi ön plana çıkarak stratejik bölümleri desteklemek ve ihracatı artırarak orta gelir tuzağını aşmayı hedefliyoruz. Bu bizim önceliklerimizden bir tanesi. Bu adımı atma kararlılığımız ülkemizin stratejik muhtaçlıkları doğrultusundadır. “