MANİSA – Manisa’nın Soma ilçesinde Türkiye Kömür İşletmeleri’ne (TKİ) bağlı Soma Ege Linyitleri İşletmesi (ELİ) bünyesindeki Eynez Ocağı’nın bir kısmının Yeni Anadolu şirketine devredileceğini öğrenen emekçiler, Kurban Bayramı’ndan bu yana özelleştirmeye karşı yaptıkları aksiyonlarla gündeme geldi. Türkiye Maden Personelleri Sendikası Genel Merkezi’nin Güç ve Alışılmış Kaynaklar Bakanlığı ve TKİ ile görüşme yapamaması üzerine ise çalışanlar dün sabah saatlerinde Ankara yürüyüşüne başladı.
Soma’dan Ankara’ya yürüyen yaklaşık 100 emekçi, Kırkağaç ilçesi girişinde jandarma tarafından durduruldu. Önleri kesilen çalışanlar, Kırkağaç Çamlığı’nda çadırlar kurarak nöbet aksiyonuna başladı.
Eynez’deki üretimin tam manasıyla durdurulmadığı belirtilirken, personeller nöbetleşe olarak gece gündüz nöbet aksiyonunu sürdürüyor. Alanda çok sayıda polis takımı ve jandarma komando timleri de bekleyişlerini sürdürüyor. Öte yandan ilçe merkezinde imza kampanyası da devam ediyor.
‘DEVLET KURUMLARINI BİTİRMEK İÇİN SİSTEMATİK BİR ÇÖKÜŞ VAR’
Maden İş Sendikası yöneticileri de personellerle birlikte direnişlerini sürdürüyor. Gazete Duvar’a konuşan Maden İş Soma Şube Lideri Şevket Şahin, kamuda örgütlü olduklarını ve yaklaşık bin 200 çalışan bulunduğunu aktardı.
Kurban Bayramı arifesinde aldıkları haberle birlikte direnişin başladığını söz eden Şahin, şöyle devam etti:
“Arife günü aldığımız bir haberle bizim bayramımızı zehir ettiler. 17 yıldır çalışma yaptığımız alanımızın iki kenarı bölünerek alt şirket olan Yeni Anadolu Madencilik şirketine devredildi. Yeni Anadolu’ya devredilmesinin sebebi onların burayı çalıştırması değil. Soruyoruz; emeğini harcadığın yerin mahsulünü diğerinin almasını ister misin? Biz bunun gayretini veriyoruz. Biz maden işçisiyiz. Dünyanın en güç mesleklerinden birini yapıyoruz. Bizim çalıştığımız makinalar tam 30 yıllık. Biz bu makinaları en verimli halde tutarak bugünlere geldik. Kamyonlarımız 1984-85 model. Bu makinalarla üretim yapıp halkın ucuz kömür almasını sağlamaya çalışıyoruz. Ulusal Eğitim’e Ulusal Savunma’ya tüm Ege Bölgesi ve Türkiye’deki kömüre muhtaçlığı olanlara kömür veriyoruz. Burayı peşkeş çekiyorlar. Devletin kurumlarını bitirmek için sistematik bir çöküş var.”
‘BİRİLERİ RANT SAĞLAMAK İÇİN DEVLET KURUMLARINA ÇÖKÜYOR’
Soma’da bir ton kömürün 5 bin lira, ELİ’de ise kömürün KDV dahil fiyatının 2004 lira olduğuna dikkat çeken Şahin, “Arada iki kat fark var. Birileri kömürden para kazanmak rant sağlamak için devlet kurumlarına çöküyor. Buna alet olan da Güç ve Natürel Kaynaklar Bakanlığı. Bakanlık bizim burada hangi koşullarda çalıştığımızı bile bilmeden, alanımızı bilmeden oturduğu yerden buyrukla TKİ’ye baskı kurarak bu alanları verdiriyor. Biz çalışmak üretmek istiyoruz. Bu peşkeşi durdurmak için arife gününden beri ayaktayız. İş yerlerimizde nöbet tuttuk kimseyi sokmadık. Sokmayacağız. Biz yalnızca ELİ için yola çıkmadık. Biz tüm beşerler için yola çıktık” dedi.
‘SAYIN CUMHURBAŞKANI YOKSUL FUKARAYA VERDİĞİNİZ KÖMÜRÜ BİZ AÇTIK’
Kömür havzasının toplam rezervinin 17 milyon ton olduğuna dikkat çeken Şahin, “Kömür fiyatı ile 17 milyon tonu çarpın. Bu aç kurtların neden buraya saldırdığını, personele bayramı neden zehir ettiğini anlayacaksınız. 17 milyon tonu biz 17 yıldır çalışa çalışa açtık. Bıçak kemiğe dayandı. Yoksul fukara edebiyatı yapmasınlar. Yoksul fukaranın hakkını düşünüyorlarsa gelsinler kömür ocağına” diye konuştu.
Ankara yürüyüşlerinin engellenmesine de değinen Şahin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a seslendi:
“Biz Kırkağaç’ta şu an devletin konuğuyuz. Jandarmanın, valinin konuğuyuz. Baktık Ankara bize gelmiyor, biz onlara gidelim dedik. Dün büyük Ankara yürüyüşü başlattık. Herhalde yürümekle yolları aşındıracağımızı zannettiler ki Kırkağaç’ta önümüze set çektiler. Anayasal hakkımız olan yürüme hakkımızı kullanıyoruz. Cumhurbaşkanına sesleniyoruz: Yoksul fukaraya verdiğiniz kömürü biz açtık. Bir hak arayalım dedik yolumuzu kestiler. Sizin tahminen haberiniz yok ancak burayı peşkeş çekiyorlar. Biz o yüzden buradayız.”
’17 YILDIR KÖMÜRE ULAŞMAK İÇİN ÇALIŞMA YAPIYORUZ’
Maden İş Soma Şubesi Mali Sekreteri Ali Uzun da 16 yıldır ELİ’de kantarcı olarak çalışıyor.
Özelleştirme sürecini anlatan Uzun, “ELİ’de açık ocak işletmelerimiz var, panolarımız var. 2019 yılından itibaren çalıştığımız iş yerlerimizde birtakım panolarımız TKİ’nin altı şirketlerine devredilmeye başlandı. Bu bölümler birinci evvel Sarıkaya’da başladı. A panosu ile devam etti. A panosunun devrolduğu devirde pandemi nedeniyle karşı duramadık hareketlerimizi yapamadık” dedi.
“Eynez panosunun belirli bir kısmında biz 17 yıldır kömüre ulaşmak için çalışma yapıyoruz. Biz tam kömüre ulaştığımız vakitte TKİ kendi alt şirketi olan Yeni Anadolu’ya evresini yaptı” diyen Uzun, “Biz diyoruz ki; bizim açtığımız alanlarımızın kömürlerini biz çıkaralım. Şayet TKİ kendi alt şirketlerine verecekse Soma havzasında Çandarlı’ya kadar kömür var olduğu söyleniyor. Açılmamış ruhsat alanlarını verebilirler” sözlerini kullandı.
‘TKİ İLE TEMAS SAĞLANAMADI, BAKANLIK’TAN SONUÇ BEKLENİYOR’
TKİ ile yapılan mutabakatlara dikkat çeken Uzun, fırsatçı şirketlerin kömür fiyatlarında yaptığı artışa değindi. Uzun, yaşanan süreci şu sözlerle anlattı:
“Daha evvel yer altı şirketleri çıkardıkları bütün kömürleri ELİ’ye veriyordu. Daha sonra bu 2019-2020 yıllarında yapılan kontratlarla İmbat ve Depar Madencilik’e üç tane ruhsat alanı ihalesi yapıldı. Ruhsatları devroldu. Bu alanlarda yüzde 70’ini kendi satıyor, yüzde 30’unu ELİ’ye veriyor. Biz yüzde 30’unu aldığımız için ELİ piyasaya kömür veremiyor. Öbür firmalar da bunu fırsat bilip kömürün olmadığı vakitlerde fiyatları yükseltiyorlar. Kömürün 2004 TL olan fiyatını 3 bin, 3 bin 800 liraya satmaya başladılar. Bizim alanlarımızı vererek TKİ bu şirketlerin ekmeğine yağ sürüyor. Şayet piyasayı istikrara oturtmak istiyorsa açılmamış alanları versinler. Kömür fiyatları dengelensin.”
İş yerlerinin devrolmasının akabinde arife gününden bu yana direnişe başladıklarını tabir eden Uzun, “Bütün bayramı bizlere zehir ettiler. Şirketin araçlarının alana girmemesi için nöbet tuttuk. Daha sonra basın açıklaması yaparak imza kampanyası başlattık. Son olarak Ankara’ya yanlışsız yürüyüşe başladık. Önümüz kesildi. Bekleyişimiz sürüyor. Geri verilene kadar da hareketimizi sürdüreceğiz” diye konuştu.
TKİ Genel Müdürü ile temas sağlanamadığını söyleyen Uzun, Güç ve Alışılmış Kaynaklar Bakanlığı ile temas sağlandığını ve neticeyi beklediklerini aktardı.
Kamuoyuna davette bulunan Uzun, “Bizim çalışma alanımızı bize geri versinler. Biz işletelim, biz çalışalım. Herkesi yanımızda olmaya davet ediyoruz” dedi.