Amed Emek ve Demokrasi Platformu HES’lerin ve kum ocaklarının Dicle Irmağı’nda neden olduğu tahribata ve ölümlere dikkat çekmek üzere On Gözlü Köprü’de açıklama yaptı.
Diyarbakır Eğitim Sen 1 nolu Şube Eşbaşkanı Zülküf Güneş’in yaptığı açıklamada hidroelektrik santrallerin (HES) yenilenebilir güç kaynağı olarak lanse edildiğine fakat inşa edildiği akarsu-nehir vadisinde bulunan yerleşim yerlerinin zarurî göçüne, Hasankeyf, Halfeti ve Geliye Goderni üzere tarihi ve kültürel varlıkların sular altında kalmasına, tarım alanları, meralar, ormanlar ve o bölgeyi kendine yuva yapan bütün canlı cinslerinin sular altında kalarak kuşaklarının tükenmesine neden olduğunu söyledi.
“HES’lerin ekolojik dengeyi bozan sosyo-kültürel kırım yaratan projeler olduğu açığa çıkmaktadır” diyen Güneş, kum ocaklarının neden olduğu çukurlarda ise her yıl onlarca çocuk ve gencin hayatını kaybettiğini söyledi.
Güneş, “En son geçtiğimiz pazar günü Sur ilçemizde bulunan Vali Aydın Arslan Fen Lisesi öğrencisi üç gencimiz serinlemek için girdiği Dicle Irmağı’nda suların birdenbire yükselmesi sonucu ömürlerini yitirdiler. Tıpkı gün Cizre’de Dicle Irmağı’nda balık tutan iki genç birebir sebepten ötürü dönüş yolunu kaybederek kum ocaklarının geride bıraktığı vefat çukuruna düşerek can vermiştir” dedi.
‘BARAJ KAPAKLARI TEDBİR ALINMADAN AÇILIYOR’
Barajların neden olduğu tehlikelere değinen Güneş, şunları söyledi:
“Önceki yıllarda da misal formda baraj kapaklarının açılması yahut baraj kapaklarının kopması sonucu tekraren yurttaşlarımız ırmağın ortasında kalarak can pazarı yaşamıştır. Hatırlanacağı üzere 2018 yılında Dicle Barajı kapağının kopması sonucu 4 metre kadar yükselen sularda mahsur kalan 12 yurttaşımız helikopter ile kurtarılmıştır. Ayrıyeten her yıl onlarca yurttaşımız baraj kapaklarının apansız açılmasıyla ya mevt tehlikesi yaşıyor ya da ömrünü yitiriyor. Yakın vakitte yaşadığımız her iki olayda da baraj kapakları tedbir alınmadan açılınca çok kısa müddette yükselen suları fark edemeyen çocukların kum ocağı çukurlarına dolan suların da tesiri ile kıyıya ulaşmayıp hayatlarını yitirdiğini bilmenizi isteriz.”
Yetkililere seslenen Güneş, “Bu ölümlere ne vakit dur diyeceksiniz? Her yıl onlarca çocuk ve yurttaşın mevtini bu türlü izleyecek misiniz? Bir haftada 5 evladımızın hayatını kaybetmesinde ihmali bulunanlardan hesap soracak mısınız? Bu baraj kapakları daima bu türlü habersiz mi açılacak? Burada suya girmek tehlikeli ve yasaktır tabelasından diğer bir tedbiriniz olacak mı?” diye sordu.
‘HES PROJELERİ DURDURULMALI’
Zülküf Güneş, ekolojik, doğal ve kültürel pahaları korumak ismine dünyada gibisi olmayan Geliye Goderni Vadisi’ni su altında bırakacak başta Silvan Barajı olmak üzere devam eden tüm HES projelerinin durdurulmasını istedi.
Taleplerini de sıralayan Güneş, “Dicle Irmağı’nı besleyen Sarım Çayı üzerinde proje kademesinde olan HES’lerden derhal vazgeçilerek doğal istikrar korunmalıdır. Yakın vakitte yaşadığımız trajik olayların tekrar yaşanmaması için havaların düzgünce ısınması sonucu çocuklarımızın sağlıklı şartlarda yüzebilmeleri için imkânlar yaratılmalıdır. Bilhassa yaz aylarında baraj kapaklarının gündüz saatleri yerine gece saatlerinde açılmalı, Dicle Irmağı üzerinde bulunan kum ocaklarının ruhsatlarının iptal edilmesini ve açık bırakılan kum çukurlarının kapatılmasını istiyoruz” dedi. (DUVAR)