ABD Lideri Joe Biden idaresinin, NATO üyesi Türkiye ile F-16 savaş uçakları için donanım ve yazılım güncellemelerini de içeren küçük kapsamlı bir silah mutabakatının onaylanması hedefiyle Kongre’ye gayriresmi yoldan bilgi verdiği tez edildi.
Paketle ilgili haber birinci olarak bugün Wall Street gazetesinde yer aldı. Haberi daha sonra Reuters haber ajansı da verdi. Ajansa konuşan kaynaklar silah paketinin Ankara’nın mevcut bir talebi olduğunu ve AIM-120 orta menzilli havadan havaya ve sidewinder füzelerin yanısıra F-16 savaş uçakları için donanım ve yazılım güncellemelerini içerdiğini bildirdi.
Kongre’nin bilgilendirilmesi, Kongre üyelerine ABD müttefiklerini alenen rahatsız etmekten kaçınmak için potansiyel silah satışlarını sessizce sorgulama yahut durdurma fırsatı veren gayri resmi bir sürecin kesimi.
‘300 MİLYON DOLAR DEĞERİNDE’
Reuters’a konuşan bir kaynağa nazaran paketin 300 milyon dolar pahasında olacağı sanılıyor. Paketin Türkiye’nin geçen Ekim ayında ABD’den talep ettiği ve 40 Lockheed Martin F-16 jeti ile mevcut jetler için 80 modernizasyon kitinin bulunmasını istediği milyarlarca dolarlık silah güncelleme mutabakatından farklı olduğu belirtiliyor.
Reuters, Dışişleri Bakanlığı’nın Kongre’ye resmi bilgilendirme yapılmadan kamuoyuna açıklama yapamayacağını söylediğini aktardı. Dışişleri Bakanlığı’nın bir sözcüsü, ‘‘ABD ve Türkiye uzun müddettir devam eden derin savunma bağlarına sahip. Türkiye’nin NATO’daki işbirliği kapasitesini sürdürmesi öncelik olmaya devam ediyor’’ diye konuştu.
Voice of America (VOA) muhabirinin ulaştığı Pentagon’dan bir yetkili de, mevzuyla ilgili soruları Dışişleri Bakanlığı ve Beyaz Saray’a yönlendirdi.
Kongre’nin bu daha küçük mutabakata vereceği cevabın, Türk Hava Kuvvetleri için kritik ehemmiyet taşıyan F-16 satışına göstereceği reaksiyon hakkında ipuçları sunabileceği yorumu yapılıyor.
Haberde birçok Kongre üyesinin Türkiye’nin 2019’da Rusya’dan S-400 hava savunma sistemi satın almasının akabinde Ankara’ya uzaklıklı olduğu hatırlatıldı. S-400’ler ABD’nin Türkiye’ye yaptırım uygulamasına ve Ankara’yı ortağı olduğu F-35 programından çıkartmasına neden olmuştu.
‘ARTAN SİYASİ BASKI TEREDDÜT NEDENİ’
Reuters’a nazaran Washington’da birçok ismin Türkiye’ye silah satışı konusunda tereddüt etmesinin bir öbür nedeni de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın gazetecilere ve insan hakları savunucularına karşı gitgide artan baskısı. Bununla birlikte haberde, birçok uzmanın, Rusya’nın Ukrayna işgalinin fikirleri değiştirebileceği görüşünü lisana getirdiğine işaret edildi.
Ankara’nın Rusya’nın karşı çıkmasına karşın Kiev’e insansız hava aracı sattığına dikkat çekilen haberde, bununla birlikte Türkiye’nin Batı’nın Moskova’ya yaptırımlarına da karşı çıktığı ve savaş kabahati tezlerine karşın iki ülkeyi de suçlamaktan kaçınan dikkatli bir telaffuz izlemeye çalıştığı kaydedildi.
Biden idaresinin F-16 satışıyla ilgili kamuoyu önünde fikir beyan etmekten kaçındığı belirtilen haberde Mart ayında Dışişleri Bakanlığı’nın bir mektubunda bir küme Kongre üyesinin Türkiye’yi açıkça desteklemeden ‘‘uygun savunma ticareti bağları’’ kurulmasına sıcak baktıklarını belirttikleri hatırlatıldı. (Amerika’nın Sesi)