Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin önderleri, Rusya-Ukrayna savaşı, Ukrayna’ya sağlanacak dayanak, Rusya’ya yaptırımlar, güç, besin güvenliği ve savunmayı içeren başlıkları görüşmek üzere bugün Brüksel’de toplanıyor.
Brüksel’de AB üyesi 27 ülkenin devlet yahut hükümet liderlerinin iştirakiyle yapılacak AB Başkanlar Doruğu iki gün sürecek. AB Kurulu Lideri Charles Michel’in başkanlık edeceği toplantıya, AB Kurulu Lideri Ursula von der Leyen de katılacak.
ZELENSKİY KONUŞMA YAPACAK
Tepenin birinci gününde “Ukrayna” oturumu yapılacak. Bu oturuma Ukrayna Devlet Lideri Vladimir Zelenskiy görüntü konferansla bağlanacak. Başkanlar, Ukrayna’ya sağlanacak insani ve ekonomik takviyeyle ülkenin yine inşası üzere çeşitli mevzuları ele alacak.
Önderler, AB Komitesi’nin Ukrayna’nın kısa vadede muhtaçlık duyduğu finansmana erişimini sağlamak için 9 milyar avroya kadar yeni makro-finansal yardım teklifini kıymetlendirecek. Bu oturumda, Rusların dondurulan mal varlıklarının müsaderesi konusunun da gündeme gelmesi bekleniyor.
Rus milyarderlerin şimdiye dek 30 milyar dolarlık mal varlığının AB üyesi ülkeler tarafından dondurulduğu varsayım ediliyor. Rusya’ya uygulanan yaptırımlar nedeniyle Rusya Merkez Bankası’nın ülke dışındaki yaklaşık 300 milyar dolarlık altın ve döviz rezervi dondurulmuş durumda bulunuyor.
Kelam konusu kaynakların Ukrayna’nın yine inşasında kullanılmasının kıymetlendirilmesi gerektiği görüşünü savunanlar yer alıyor. Bu türel boyutu olan husus başkanlarca görüşülecek. Doruğun bu oturumunda başkanlar, Rusya’ya yönelik uygulanması planlanan 6’ncı yaptırım paketini de kıymetlendirecek. AB, şimdiye kadar Rusya’ya yönelik 5 yaptırım paketini uygulamaya koydu.
YENİ YAPTIRIM PAKETİ TASLAĞI GÜNDEMDE
AB Kurulu, ay başında üye ülkelere Rusya’ya yönelik 6’ncı yaptırım paketi taslağını gönderdi. Pakette, Rusya-Ukrayna savaşında yer alan yüksek rütbeli subaylar ve kimi bireylerin yaptırım listesine eklenmesi, Rusya’nın en büyük bankası olan Sberbank ve öbür 2 bankanın memleketler arası ödeme sistemi SWIFT’ten çıkarılması, Rus devletine ilişkin 3 kanala yayın yasağı uygulanması, Rusya’nın danışmanlık hizmetlerine erişiminin kesilmesi, Rusya’dan ham petrol tedarikinin 6 ayda, rafine eser tedarikinin de yıl sonuna kadar kademeli olarak kaldırılması yer alıyordu.
MACARİSTAN İKNA DEĞİL
AB Komitesi, birtakım üye ülkelerin aksi tavrı nedeniyle yaptırım paketi içeriğinde kimi değişiklikler yaptı. Macaristan, Slovakya ve Çekya’ya Rusya’dan petrol ithalatında ek müddet tanındı. Kelam konusu ödünlere karşın Macaristan hala ikna edilemedi.
En son paketin Rusya’dan tankerlerle petrol alımını kapsaması, boru çizgilerinin yaptırım dışında tutulması teklifine de Macaristan ikna olmadı. AB önderleri, oy birliği gereken bu mevzuda uzlaşı sağlamaya çalışacak.
AB önderleri, evvelki dorukta, Rusya’ya güçte olan bağımlılığı azaltmak gerektiği konusunda hemfikir olmuştu. Bu bağlamda Rusya’dan petrol, gaz ve kömür ithalatı düşürülmek isteniyor.
Bu çerçevede AB Komitesi, güç arz güvenliğini artırmak ve Rusya’ya bağımlılığı azaltmak için “REPowerEU” isimli planı hazırladı. Plan, Rus petrol ve gazına bağımlılığını sona erdirmek için güç alanında 300 milyar avroluk yatırım öngörüyor. Ayrıyeten yenilenebilir yatırımları artırmak, güç tasarrufu ve güç kaynak çeşitlendirmesi konusunda da adımlar içeriyor. Bu paketin ayrıntıları, AB başkanlarınca tartışılacak.
Başkanlar, yüksek güç fiyatlarını tartışacak, bu bahiste tavan fiyat uygulaması üzere çeşitli seçenekleri kıymetlendirecek.
20 MİLYON TAHIL UKRAYNA LİMANLARINDA
Tepede tartışılacak hususlar ortasında besin güvenliği de yer alıyor. Rusya-Ukrayna savaşı, global besin tedarikini de etkiledi. Savaş nedeniyle Ukrayna limanında bulunan 20 milyon ton tahıl gönderilemiyor.
AB önderleri, Ukrayna’nın tarım eserlerini ihraç etmesini sağlamanın yollarını arayacak. Tepenin bu kısmına Afrika Birliği Periyot Başkanlığını yürüten Senegal Cumhurbaşkanı Macky Sall de görüntü konferansla bağlanacak.
Doruğun son oturumunda ise savunma konusu pahalandırılacak. Rusya-Ukrayna savaşının Avrupa’da ortaya çıkardığı yeni güvenlik durumu, buna ait önlemler ve savunma yatırımları tepede başkanlarca görüşülecek. (AA)