Yunus Ülger
Almanya’nın nüfusça en büyük eyaleti Kuzey Ren Vestfalya’da (NRW) 15 Mayıs’ta eyalet meclisi seçimi yapılacak. 13 milyon dolayında seçmenin yaklaşık 300 bin kadarını oluşturan Türkiye kökenli seçmenler, Toplumsal Demokrat Parti (SPD) ile Hıristiyan Birlik Partisi (CDU) ortasında başa başa görünen yarışta değerli rol oynayabilir. NRW seçimi, geçen eylüldeki federal meclis seçimi sonucunda kurulan SPD, Yeşiller ve Hür Demokrat Partili (FDP) koalisyon hükümeti için de bir kıymetlendirme olarak görülüyor.
Alman siyaset tabirlerinde, ”seçimden sonra seçimden öncedir” diye bir tabir vardır. Bu tabir, 16 eyaletten oluşan Federal Almanya’da neredeyse her yıl en az bir eyalette eyalet meclisi seçimi yapılmasını tabir eder. Bir hafta evvel Schleswig Holstein eyaletinde seçim yapılmıştı, bu pazar günü de 18 milyon şahısla Almanya’nın nüfusça en büyük eyaleti Kuzey Ren Vetfalya’da (NRW) eyalet meclisi seçimi var. 13 milyon dolayında seçmeni münasebetiyle ”küçük federal meclis seçimi” olarak da isimlendirilen NRW seçimi, geçen eylül ayındaki federal meclis seçimi sonucunda kurulan SPD, Yeşiller ve FDP koaliyon hükümeti için de bir seçmen kıymetlendirme olarak görülüyor.
SEÇİM YARIŞI BAŞA BAŞ GÖRÜNÜYOR
Son kamuoyu yoklamaları, SPD ile CDU’yu neredeyse baş başa gösteriyor, iki parti ortasında yüzde 3 dolayında bir fark bulunuyor. İNSA araştırma kuruluşunun 10 mayıs tarihli anketine nazaran CDU 31’de, SPD ise yüzde 29’da görünüyor.
Daha evvelki anketler, SPD’yi yüzde 3 dolayında önde gösteriyordu. 2017 seçimine nazaran oylarını neredeyse ikiye katlayan Yeşiller ise yüzde 16 dolayında. Oylarının üçte birini kaybetmiş görünen FDP ise yüzde 8 dolayında seyrediyor. Kayda bedel oy kaybı görülmeyen sağcı AfD (Almanya için Alternatif) partisinin oyu ise yüzde 7 olarak görünüyor. Şu anda NRW’de CDU ile FDP’den oluşan koalisyon hükümeti iktidarda bulunuyor. Anket bulgularına nazaran SPD ile CDU’dan oluşacak koalisyon dışında öbür bir ikili koalisyon muhtemel görünmüyor.
SEÇMENLERİN TERCİHLERİ DEĞİŞİYOR
Bu durumda 13 milyon dolayında seçmenin yaklaşık 300 bin kadarını oluşturan Türkiye kökenli seçmenlerin oyu belirleyici olabilir. Son yıllara kadar Türkiye kökenliler oylarını büyük çoğunlukla bir ”işçi partisi” SPD’ye veriyordu. Bu eğilim son yıllarda değişmeye başladı, zira SPD artık tipik bir emekçi partisi değil, Türkiye kökenlilerin hepsi de artık emekçi değil, teşebbüsçüsü var, hekimi var, akademisyeni var.
Duisburg Essen Üniversitesi’nin 2017 yılında yaptığı araştırmanın bulgularına nazaran evvelki yıllarda Türkiye kökenlilerin yüzde 60 kadarı SPD’yi seçerken, 2017 federal meclis seçiminde bu oran yüzde 35’e kadar düşmüş bulunuyor. Birebir seçimde yüzde 20’si CDU’ya, yüzde 16’sı Sol Parti’ye, yüzde 13’ü de Yeşiller’e oy verdi.
2019 ile 2020 yıllarında Data4U kamuoyu araştırma kuruluşunun anketine nazaran ise, 2021 federal seçiminde Türkiye kökenlilerin 44’ü SPD’ye, yüzde 26’sı Yeşiller’e, yüzde 12’si de CDU’ya oy vereceğini bildirmişti.
‘EKONOMİK ETKENLER EĞİLİMLERİ BELİRLİYOR’
Ruhr Bölgesindeki Essen kentinde bulununan Türkiye ve Ahenk Araştırmaları Merkezi Vakfı (TAM) uzmanı Caner Aver, başka göçmenler üzere Türkiye kökenli göçmenlerin de emekçi sınıfından çıkıp toplumun orta bölümüne geçmeye başladığını söylüyor. Ekonomik durumdaki bu değişimin Türkiye kökenlilerin toplumsal pozisyonlarını, münasebetiyle da siyasi parti tercihlerini değiştirdiğini belirtiyor. Ayrıyeten, toplumsal etraf, Almanya’da kalma müddeti ile Türkiye’de edinilen deneyimlerin de Türkiye kökenlilerin siyasi tercihlerini etkilediğini vurguluyor.
Aver’e nazaran Almanya’nın artık bir göç ülkesi olduğunu kabul etmiş olması, sağcı AfD dışındaki partilerde göç ve ahenk siyasetleri hakkında bir uzlaşmanın sağlanmış olması da Türkiye kökenlilerin siyasi tercihlerini belirleyen etkenler ortasında yer alıyor. Evvelki yıllarda SPD, Yeşiller ve Sol Parti, göçmenlerin problemlerine parti programlarında yer verirken, son yıllarda CDU ile FDP’de de göç ve ahenk siyasetleri değerli yer tutuyor. Aver, bu sebeple Türkiye kökenlilerin parti tercihinde göç ve ahenk siyasetleri dışında öbür etkenlerin rol oynadığını söylüyor.
TÜRKİYE KÖKENLİ ADAYLAR DA YARIŞIYOR
Şu anda NRW Eyalet Meclisi’nde SPD’den üç, Yeşiller’den de bir Türkiye kökenli milletvekili bulunuyor. Bu seçimde Türkiye kökenli milletvekili sayısı artacak üzere görünüyor. SPD’den aday olan 9 Türkiye kökenliden üç adayın tekrar seçilmesi kesin üzere, iki adayın bahtı da güzel görünüyor.
Yeşiller’den ise sekiz adaydan ikisinin seçilmesi kesin üzere, bir adayın talihi ise yüksek görünüyor. CDU, FDP ve Sol Parti’den ise birer Türkiye kökenli aday bulunuyor. CDU ve FDP’nin adaylarının seçilmesi talihi düşük. Eyalet Meclisinde temsil edilmeyen Sol Parti’nin ise bu seçimde de yüzde 5 oy mahzurunu aşamayacağı öngörülüyor, hasebiyle Türkiye kökenli adayının bahtı yok denecek kadar az.