ABD’nin ve Dünya’nın itibarlı üniversitelerinden Harvard’ın Tıp Fakültesi’nden Dr. Uma Naidoo, insanları yorgun ve gerilimli hale getirmesi mümkün olabilecek 5 cins gıdayı açıkladı.
Beyinle bağırsak sıhhati ortasında bir bağ olduğunu belirten Naidoo, yayınladığı yazısında bağırsakta oluşacak enflamasyonun bedendeki gücün de azalmasına neden olduğunu söyledi.
İşte Naidoo’nun açıkladığı insanın depresif ve gerilimli hissetmesine neden olabilecek 5 temel besin çeşidi:
1- İşlenmiş besinler
Asitli içecekler ve unlu mamuller üzere işlenmiş besinler, rafine ve ek şeker içerdiği için beyinde çok fazla glikoz salgılanmasına sebep olabilir. Beyinde fazla salgılanan bu şeker enflamasyona ve sonuç olarak depresyona yahut yorgunluğa yol açabilir.
2-Endüstriyel tohum yağı
Besin endüstrisinin endüstriyelleşmesi, artakalan ekinlerden elde edilen düşük maliyetli ve yüksek düzeyde işlenmiş yağların üretilmesine neden oldu. Bunlar ortasında mısır yağı, üzüm çekirdeği yağı, soya yağı, ayçiçeği yağı ve palm yağı bulunuyor.
Süreçten geçtiği için bu çeşit yağlarda enflamasyona yol açan omega-6 yağ asidi oranı yüksekken, enflamasyona pürüz olan ve beyin sıhhatini destekleyen omega-3 yağ asidiyse yer almıyor.
Yapılan kimi çalışmalarda, omega-6 yağ asidi oranı yüksek besinleri tüketenlerin, omega-3 yağ asidi açısından varlıklı besinleri tüketenlere kıyasla depresyona girme riskinin daha yüksek olduğu ortaya konmuştu.
3-İlave ve rafine şeker
Sadece tatlı ve kahvaltılık gevreklerde değil ketçap, salata sosları ve patates kızartmalarında da yer alan ek ve rafine şeker, enflamasyonun artmasına neden olan ögelerden biri daha. Bu tıp besinler, bedenin gereksinim duyduğundan daha fazla şeker salgılanmasına neden olarak, dert ve his durumunda dengesizlikler yaratabiliyor.
4-Kızarmış besinler
Independent’da yapılan derlemeye nazaran 2016’da yapılan bir çalışmada 715 fabrika çalışanının depresyon, dayanıklılık ve kızarmış besin tüketimi oranları ölçülmüştü.
Araştırmada daha çok kızarmış besin tüketenlerin hayatlarında depresyondan mustarip olma ihtimalinin daha yüksek olduğu ortaya çıkmıştı.
Çoklukla sıhhatsiz yağlar barındıran bu tıp yiyecekler de kişinin his durumunu ve kardiyovasküler sıhhatini olumsuz etkileyebilir.
5-Yapay tatlandırıcı
Yapılan bir araştırmada, çoğunlukla şekersiz diye satılan içecekleri tüketerek yapay tatlandırıcı alan bireylerin, bu içecekleri tüketmeyenlere depresyona girme oranlarının daha yüksek olduğu gözlemlenmişti. Diğer çalışmalardaysa yapay tatlandırıcıların his durumunu düzenleyen nörotransmiterlerin yoğunluğunu değiştirerek beyne ziyan verdiği ortaya çıkmıştı.
SONER YALÇIN NE YAZMIŞTI
Gazeteci müellif Soner Yalçın ise Gizli Seçilmişler isimli kitabında global besin şirketlerinin kullandığı hususları örnekleriyle açıklamıştı.
Kitabında bilhassa işlenmiş besinlerde endüstriyel şeker kullanımının insan sıhhatine verdiği ziyanı anlatan Soner Yalçın özetle şunları yazmıştı:
-“Nişasta bazlı şeker” ne?
-“Mısır şurubu” ne?
Özünde aynılar… Halk ortasında “nişasta bazlı şeker” olarak bilinen tatlandırıcıyı bizler, değişik isimlerle tüketiyoruz. Satın aldığımız ambalajlı besinlerde farklı isimle karşımıza çıkıyor. İçindekiler kısmında; “mısır şurubu”, “glikoz-fruktoz şurubu”, “yüksek fruktozlu mısır şurubu” vs. yazıyor.
Evet, isimleri farklı olsa da özünde hepsi tıpkı; işlenmiş endüstriyel şeker!
Bu sebeple…
Nişasta kökenli şekere, -mısır nişastasından yapıldığı için- “mısır şurubu” yahut farklı isim denmesi başınızı karıştırmasın; Hele.. “Şurup” isminin yanıltıcılığına kanmayınız! Bildiğimiz “şerbet” ile hiçbir ilgisi yoktur!
Glikoz ile fruktoz içeren nişasta bazlı şekere, “bilimsel” manada “HFCS” (High fructose corn syrup) deniyor. Kısacık şunu yazmama müsaade veriniz, değerli bir detay var zira:
– Yaklaşık yüzde 42 fruktoz ve yüzde 53 glikoz içerenler; “HFCS-42” diye isimlendiriliyor.
– Yaklaşık yüzde 55 fruktoz ve yüzde 41 glikoz içerenler; “HFCS-55” olarak isimlendiriliyor.
Bunlardan…
HFCS-55 sakkaroz ile birebir tada sahipken, HFCS-42 daha az tatlı.
HFCS-42 ise katı besinlerde kullanılıyor.
Ama… Bunlar özünde insan metabolizması için muhakkak uygun değildir. Örneğin çok endüstriyel fruktoz tüketenlerde, -alkoliklerde olduğu gibi- karaciğerde yağlanma ve siroz görülür. (Düşünün ki fazlası doğal meyvede bile zararlı!)
Şimdi… Satın aldığımız yiyeceklerin etiketleri bile, bu iki şekerin ayrımını yapamazken, bedeniniz yapar. Asıl sıkıntı budur… Zira bunlar doğal eser değildir.