Genç işsizliği yüzde 41: Devlet çalışma hakkını da sağlamalı

Kocaeli Üniversitesi Çalışma İktisadı ve Sanayi Münasebetleri Kısmı Öğretim Üyesi Prof Dr Aziz Çelik son araştırmalara dayanarak Türkiye deki genç işsizliği yorumladı

GENÇ İŞSİZLİĞİ ORTALAMA İŞSİZLİKTEN HER VAKİT YÜKSEK

Geniş tarifli genç işsizliğinin yüksekliğine dikkat çeken Çelik bunun nedenini şöyle açıkladı
Genç işsizliği ortalama işsizlikten her vakit yüksek seyreder Dar tarifli işsizliğe baktığımız vakitte da genç işsizliğinin yüksekliğini görüyoruz Bunun sebebi gençlerin iş piyasasına daha güç şartlarda girmeleri Gençler daha fazla iş arıyor fakat daha az iş bulabiliyor daha az işe yerleşebiliyor Münasebetiyle gençlerin iş imkanları sonlu o yüzden daha yüksek oluyor Bu da geniş tarifli işsizliğe tıpkı biçimde yansıyor Geniş tarifli işsizliğin içinde iş arayıp bulamayanlar olduğu kadar iş aramayan artık ümidi kırılmış genç işsizler ve iş aramayan lakin çalışmaya hazır genç işsizler de bunların içinde

‘İŞ BEĞENMEMEK DE BİR HAKTIR’

Son periyotta bilhassa siyasetçilerin gençler için kullandığı işsizlik yok iş beğenmiyorlar açıklamalarını da kıymetlendiren Prof Çelik iş beğenmemenin bir hak olduğunu tabir etti İş beğenmeme sorunu epeyce tuhaf İş beğenmemek bir haktır Beşerler eğitimlerine vasıflarına uygun nitelikli ve insan onuruna yaraşır bir işte çalışmak isterler Bu aslında Milletlerarası Çalışma Örgütü nün ILO kabul ettiği bir standart Milletlerarası Çalışma Örgütü nün insani iş olarak tanımladığı iş insanların yeteneklerine kabiliyetlerine formasyonlarına nazaran çalışacakları teminatlı sigortalı iş sıhhati ve iş güvenliğine uygun ve kâfi gelir elde edecek bir iştir Gençlerin her işi kabul etmesi bekleniyor zira deneyimsiz ve nasıl olsa yeni mezun Her işi her şartta yapabilmesi isteniyor İnsanların iş seçmesi kadar doğal bir şey olamaz Kıymetli olan gençlere nitelikli insani özelliklere sahip insanca çalışabilecekleri iş sağlanmasıdır Bu olmadığı vakit elbette ki iş seçecekler iş kabul etmeyecekler Sigortasız boğaz tokluğuna taban fiyatın altında ya da uzun çalışma saatlerine dayalı bir işi niçin kabul etsin beşerler Bu işsizliği örtmek ya da tahlil getirmek yerine gençleri suçlayan ucuz bir sistem

‘YENİ İŞ İMKANLARI YARATILMAMASI YURTDIŞINA GÖÇE SEBEP OLUYOR’

Yapılan birçok araştırma 18 29 yaş kümesi ortasındaki 4 gençten daha âlâ bir gelecek için yurtdışında yaşamak istediğini ortaya koyuyor Gençlere yeni iş imkanları yaratılmamasının doğal sonucu olarak yurtdışına göçün gerçekleştiğini söyleyen Aziz Çelik bu mevzuda şunları söz etti
Türkiye de gençlerin bir kısmı bilhassa yetişmiş gençler bahtlarını yurtdışında denemeye çalışıyor Daha yetişkin muhakkak kalifikasyonları yüksek olan gençler Türkiye de iş bulma ümidini yitirince ya da bulacakları iş onları tatmin edecekleri bir gelir sağlamadığı için yurtdışına çıkıyor Ekseriyetle bütün yükseköğrenim programlarından mezunlar mühendislikler ve mimarlık da dâhil taban fiyatla işe başlıyorlar Bunu Cumhurbaşkanlığı İnsan Hakları Ofisi nin yapmış olduğu bir araştırma ortaya koyuyor İşe başlama düzeyleri minimum fiyat civarında olması sebebiyle hem iş bulmak güç hem de bulunan işlerin gelir getirisi çok düşük olması gençleri yurtdışında bir arayışa itiyor Bu da natürel bilhassa daha nitelikli iş gücünün yurtdışına göçmesi ya da göç etmeye çalışması üzere eğilimine yol açıyor

‘ÜNİVERSİTELERİN ARTIŞI KALİTESİZLİĞİ BERABERİNDE GETİRİYOR’

Türkiye de son devirde sayıları süratle artan üniversitelerin kalitesizliği beraberinde getirdiğini vurgulayan Prof Dr Çelik devletin iş bulma vazifesini bir plan çerçevesinde hayata geçirmesi gerektiğini söyledi Çelik şöyle devam etti Üniversite ve öğrenci sayısının artması aslında olağan değil Elbette ki üniversite ve üniversiteye girenlerin sayısının artması beklenir bir durum ancak bunun hem öğretim elemanı açısından hem de öğrencilere sunulan imkanlar açısından paralel yürümesi gerekir Üniversitelerin kıymetli bir kısmı tabelası üniversite olan lakin eğitim kalitesi açısından çok düşük Bilhassa yaygın biçimde Anadolu da açılan üniversitelerin kâfi alt yapısı yok Yerleşkesi kütüphanesi ve öteki toplumsal imkanları olmaksızın daha da kıymetlisi gereğince yetişmiş öğretim üyesi olmaksızın üniversite sayısının şişirilmesi üniversitelerde bir kalite düşüklüğüne sebep oluyor Bunu istatistiksel bilgi olmadan günlük ömürde dahi görebiliriz Eğitim fakültesini iktisadi ve idari bilimler fakültesini bu kadar yaygın bir biçimde açarsanız oradan mezun olanların çalışacağı işler yaratılmazsa bunlar atıl iş gücüne dönüşür Kendi alanları dışında çalışan o alana ait merakı ve ilgisi olmayan bir öğrenciye yol açar Bugün iktisadi ve idari kısımların çok büyük bir kısmında o alana direkt merakı ve ilgisi olmayan fakat rastgele bir yere girmek için orayı yazmış olan öğrenci sayısı çok yüksek Bu aslında o alanda işe giremeyeceğini bilerek bilgisi olmadığı halde o alana kayıt yaptırıp rastgele bir üniversiteye kayıt olmuş olmayı hedefliyor

‘DEVLET YALNIZCA ÇALIŞMA ÖZGÜRLÜĞÜNÜ DEĞİL ÇALIŞMA HAKKINI DA SAĞLAMAK ZORUNDA’

Devletin her üniversiteyi bitiren için iş bulma vazifesi olduğunu hasebiyle bunun bir planlama çerçevesinde yapılması gerektiğini düşünüyorum Devamlı üniversiteler açarak bu derece büyük bir şişkinliğe yol açarsanız buna uygun istihdamı da sağlamak zorundasınız diyen Prof Dr Aziz Çelik devletin yalnızca çalışma özgürlüğünü değil çalışma hakkını da sağlamak zorunda olduğunu söz etti