DİYARBAKIR – Dünya Sıhhat Örgütü’nün açıkladığı son datalara nazaran, tüm dünyada Covid-19 toplam hadise sayısı 536 milyona, vefat sayısı 6.3 milyona ulaştı. Haftalık hadise sayısı 3 milyonu aştı, vefat sayısı 8 bin civarında. Türkiye’de ise toplam olay sayısı 15 milyon 180 bin 444 kişi iken, vefat edenlerin sayısı 99 bin kişi olarak açıklandı.
Maske ve uzaklık üzere önlemlerin kalkmasından sonra haziran ayından itibaren Türkiye’de hadise sayıları yine artmaya başladı. Onkoloji Uzmanı ve TTB Merkez Kurulu Üyesi Dr. Halis Yerlikaya, pandemi süreci, gelinen basamak ve hangi adımların atılması gerektiği konusunda GazeteDuvar’a açıklamalarda bulundu…
‘KAMU OTORİTESİNİN YURTTAŞLAR İÇİN HİÇBİR ÖNLEMİ YOK’
2020 yılının ocak ayından bu yana Sıhhat Bakanlığı ve hükümetin pandemiyi algılar üzerinden yönettiğini söz eden Yerlikaya, “Tıp ve bilimin gerektirdiği halk sıhhatinin öncelenmesi gerekirken, siyasi iktidar algılar üzerinden bu süreci yönetti. Güya pandemi süreci oldu ve bitti algısı yarattılar. Pandemi süreci algılar yerine daha farklı sıhhat siyasetleriyle yönetilmiş olsaydı tahminen şuan bu durumda olmayacaktık. Türk Tabipleri Birliği’nin ya da diğer sıhhat örgütlerinin teklifleri dikkate alınsaydı süreç daha sağlıklı ilerlerdi. Toplumun tüm dinamikleri sürece dahil edilmeliydi. Toplumun tüm katmanlarının topyekün bir uğraş perspektifi üzerinden bir ortaya getirilmesi gerekiyordu” dedi.
Süreç idaresinin âlâ yapılmamasından kaynaklı toplumsal bir bağışıklığın kazanıldığını aktaran Yerlikaya, “İnsanlar öle öle ve büyük bedeller ödeyerek toplumsal bağışıklık kazanıldı. Kamu otoritesinin yurttaşlar için hiçbir önlemi yok. Toplu taşıma araçlarında, kapalı yerlerde maske kullanılmasına yönelik hiçbir düzenleme yok” tenkidinde bulundu.
‘HATIRLATMA DOZU AŞISI YAPILMALI’
Test siyasetle ilgili de önemli problemler bulunduğunu vurgulayan Yerlikaya, testlerin geniş toplumsal kümelerde yaygın kullanılmadığını söyledi ve ekledi: “Bildiğimiz süratli antijen testleri kayda geçmediği için o açıdan da gerçek sayıları bilmiyoruz. Elimizde hali hazırda bir bilgi yok. Sıhhat bakanlığının yayınladığı datalar yanlışsız değildir.”
Covid-19 sürecinin önlenmesine yönelik alınan önlemlerin yanlış olduğunu söyleyen Yerlikaya, şu değerlendirmede bulundu: “22 Nisan 2022’de toplu taşımada maske zaruriliği, 5 Mayıs 2022 tarihi itibariyle de ameliyat/girişim yapılacak hastalarda süreç öncesi PCR mecburiliği kaldırıldı. Hala hatırlatma dozu aşısını yapmayan şahıslar var. Yapılan aşının 6 ay ya da 1 yıl sonra kollayıcı tesiri kayboluyor. Bunun dışında yeni varyantlar için yapılan aşı tesirli olmayabiliyor. Hatırlatma dozu aşısı bedene tekrar hastalığı hatırlatıyor. Böylece savunma hücreleri harekete geçiyor. Özelikle onkoloji hastalığı, kronik hastalığı ve yaşı ilerlemiş bireylerin bu hatırlatma dozu aşılarını yapmış olmaları gerekiyor. Onkoloji hastalarında Covid-19 çok ağır seyrediyor. Kanser tedavisi almak zorunda olmayan birçok hastamız çok kolay hastalık sürecini atlatabilecekken maalesef kanser hastaları, kemoterapi alan hastalar hayatlarını kaybediyorlar. Fakat bu olayları tespit etmemizle ilgili bir meselemiz var.”
‘POLİTİKALAR MERKEZİ VİLAYETLERE NAZARAN BELİRLENDİ’
Covid-19’la çaba konusunda bölgede büyük ıstıraplar yaşandığına değinen Yerlikaya, “Aşı sayıları çok düşüktü. Başlangıçta bu bölgelerde çok önemli hastalık artışı varken alınması gereken tedbirler alınmadı. Siyasetler, İstanbul ya da Ankara üzere merkezi yerlere nazaran belirleniyordu. Bu vilayetlere nazaran tavırlar belirlendi. Sürecin başından beri bölgesel farklılıklar vardı. Bölge vilayetlerine nazaran birtakım siyasetlerin değişkenlik göstermesi gerekiyordu. Bölge halkının anlayacağı lisanda aşı çalışmalarının yapılması, demokratik kitle örgütlerinin sürecin bir modülü haline getirilmesi gerekiyordu. Bölgesel farklılıkları içerecek siyasetler üretilmesi gerekiyor” teklifinde bulundu.
‘SİYASAL İKTİDAR AMAÇ GÖSTERİYOR’
Pandemi sürecinde birçok sıhhat çalışanın ağır bedeller ödediğine dikkat çeken Yerlikaya, Covid-19’un hala meslek hastalığı olarak görülmediğine dikkat çekti. Pandemi sürecinde sıhhat çalışanlarının ‘hakkı ödenmez’ denildiğini hatırlatan Yerlikaya, “Gerçekten de ödenmedi” sözünü kullandı.
Sağlık alanındaki külfetlerin çalışanlara yüklendiğini vurgulayan Yerlikaya, “Sağlıkta şiddetin geldiği evre artık canımıza tak ediyor. Yaşamak ve yaşatmak istiyoruz. Mevcut siyasal iktidarın ‘gidiyorlarsa gitsinler’ söylemi bizi amaç gösteriyor ve bu da şiddeti doğruyor. Bu şiddet süreci pandemide daha da katmerleşti. Fakat uğraşımız sıhhat örgütleriyle devam edecektir” dedi.