Arter Sanatla Bağ Kurmak İsteyen Herkes İçin Canlı Bir Kültür Merkezi Arter bir Vehbi Koç Karaköy Escort Kuruluşu çağdaş sanat sergileme ve üretme yeri olarak 2010 da kuruldu Evvelce İstiklal Caddesi ndeydi yerleri 2019 da ise Dolapdere deki şimdiki yerlerine taşındılar Çok da hoş işler yapılıyor Geçtiğimiz Küçükçekmece Escort günlerde Selen Ansen küratörlüğündeki Candeğer Furtun un standını Emre Baykal küratörlüğündeki OyunBu standını ve Bill Fontana nın ferdî standı İo nun yeni sesi standını goyaladım Biraz bahsedeyim istedim
ARTER’DE BİR Sarıyer Escort GÜN
Öncelikle Arter in binasından bahdersek 2013 yılında bir proje yarışı düzenleniyor ve yarış sonucunda ünlü İngiliz mimarlık firması Grimshaw Architects tarafından tasarlanıyor 5 000 metrekaresi sergileme alanı olarak düzenleniş Sultangazi Escort toplam 18 000 metrekare kapalı alana sahip dev bir müze ve sanat alanından bahsediyoruz Ülkemiz ismine da muazzam bir toplumsal sorumluluk örneği yatırım Tebrik ediyorum
Girişte sağ tarafta Candeğer Furtun Tüyap Escort un Selen Ansen küratörlüğünde hazırlanmış standı vardı 1960 lardan günümüze sanatkarın yapıtlarından bir derleme olan retrospektif stantta seramiğe dair özgün yaklaşımlar epey ilgi cazipti Yaşama topluma dair 60 yıllık bir serüven içerisinde sanatkarın görüşlerini seramikler üzerinden incelemek şahit olmak farklı bir tecrübe oldu Evraklar yerine sanatın iziyle bir vakit seyahati üzere yani
Candeğer Furtun yapıtlarında hazır boya kullanmıyor hammaddeler üzerinde deneyler yaparak kendi renklerini üretiyor Çok değişik değil mi Stantta hoşuma giden şeylerden biri de seramik yüklü heykel ve obje yapıtların yanı sıra sanatkarın üretim süreçlerinde kullandığı materyalleri araç gereçleri de görmek oldu Üretim sürecine şahit olmak üzere bir şey bu da aslında İnce düşünülerek hazırlanmış bir stant hazırlık evresi 3 yıl sürmüş Bu bilgiyi ayrıntılı hazırlanmış stant broşürlerinde okudum
Seramik sanatı tıpkı vakitte toprak sevgisidir benim gözümde Tam da bu nedenle Furtun un standın basın toplantısına şu sözlerle başladığını duyduğumda hiç şaşırmadım
Toprakla çalışan beşerler pek konuşmazlar vakit de bulamazlar
”
Candeğer Furtun Yaprak Seramik 30 x 41 x 4 cm 1980
Kile nefesiyle eliyle biçim vererek fikirlerini üç boyutlu tabirler haline dönüştürmüş Candeğer Furtun Bir öbür enteresan şey ise kendisinin hiçbir yapıtını satmamış olmasıdır Kendisi şöyle açıklamış bu durumu Açıkçası yapıtlarım vaktin ruhunu taşıyan birer hikayeydi benim için Hikayemin yapraklarını dağıtamazdım dağıttığımda bir daha toplayamazdım Örneğin sanatçı arkadaşlarımdan gözlemlediğim kadarıyla ne vakit bir stant açmak isteseler daha evvelce satmış oldukları yapıtları toparlamakta çok zorlanıyorlardı bir de üzerine benim yapıtlarım seramik kırılma riski var Bu nedenlerden ötürü hiçbir yapıtımı satmadım ve sakladım Yeterli ki de saklamışım zira onlar sayesinde kendimi neler yaptığımı hakikat mu eksik mi yanlış mı yaptığımı fark edebildim Haliyle bu süreçte en büyük eleştirmenim de kendim oldum
Soldan sağa sırasıyla 1 Yaprak Seramik 44 24 5 x 5 cm 2 Yaprak Seramik 51 x 37 x 5 cm 3 Sırt Seramik 61 x 42 x 7 cm 4 Sırt Seramik 65 x 46 x 17 5 cm Hepsi 1980
Stant giriş katı ve 1 kat olmak üzere iki farklı kata yayılmış Girişte çabucak sağda diye kelamını ettiğim giriş kısmında 1990 a kadar olan işleri yer alıyor Burada kabuk teması işlenmiş Furtun o devirde insanın tabiattaki soyut izlerinin peşindeymiş Her kabukta ve taşta insan figürleri gördüğünü söylemiş Soyutun öne çıktığı geçişleri değişik eserler çıkmış ortaya
1 deki kısımda ise 1990 yılı sonrası işleri yer alıyor Bu kısımda artık insan uzuvları daha besbelli hale gelmiş Bir evvelki katta gördüğünüz o toprak renkleri burada deri renklerine dönüşmüş Buradaki yapıtlarda sanatkarın yaşadığı dönüşüm net olarak hissediliyor uzuvların sınırları besbelli kaslara kadar ayrıntıları barındıran lakin cinsiyetten uzak ve parçalı İnsanın biricikliği üzerine bir soru atılıyor ortaya
Candeğer Furtun Arter standından kendi ellerinden aldığı kalıplar
Furtun kendi ellerinin kalıplarını almış ve onlardan yola çıkarak alkışlayan işaret eden yumruk yapan bir sürü el figürüne ulaşmış
Sağlam lakin kırılgan bir malzemeyi kendine sanatta anlatım aracı olarak seçen Furtun un 60 yıldan uzun serüvenine bir bakış sunan bu stant epeyce farklı ve keyifliydi benim için
Pravdoliub Ivanov Parçalanmış Masal Aracı 2013 Kesilmiş halı duvara monte edilmiş alüminyum konstrüksiyon 274 x 420 92 cm
OyunBu
Arter deki öteki stant olan OyunBu ise küratörlüğünü Emre Baykal ın yaptığı bir küme standı Oyunun çocuklukla ve keyifli anılarla kesinlikle bir ilgisi var stantta gördüklerim dünyayı bina dışında bırakmanızı sağlayan muzırlıkta esprili ve özgürleştirici işlerdi Gün içinde süregiden tertibin dışına bu çeşit etkinliklerle çıkmak hayatın tüm ciddiyetinin ve kurallarının yanı sıra yaşadıklarımızdan keyif alma ve hatta eğlenme yeri olduğunu hatırlatıyor Yani aslında hepimiz biraz da çocukluğun hafifliğini içinde taşımaya devam eden yetişkinleriz Stantta 60 a yakın sanatkarın yapıtı mevcut neler aklımda kaldı derseniz Sai Chen Sai Hua Kuan Dönüş Yok No Turn 2012 Karışık Teknik 300 4 x120cm
Hreinn Fridfinnsson Köşeyi Yuvarlatmak 2001 2011 Cam obje ahşap çelik ayna 70x70x99 cm
Pravdoliub Ivanov Skora Koş 2011 Metal Konstruksiyon basketbol potası palmiye ağacı ve yapay yapraklar plastik saksı Y 480 cm
Maaria Wirkkala Sahne Gerisi Su Piyanosu 2009 Piyano modülleri duvar kağıdı ve plastik zebra 150 x 140 x 90 cm bence tepetaklak
Carla Guagliardi Partitura II dikey 2014 Ahşap metal ve sünger toplar 180x60x40 cm
Dieter Roth Ördek Avı 1972 Kutu içinde plastik figürler ve çikolata 65x55x5 cm
Selim Birsel Çalı Okulu 2000 Demir ve formika okul sırası ses 90x80x72 cm
İO’NUN YENİ SESİ ASLINDA İSTANBUL’UN SESİYDİ
Arter de son olarak da Bill Fontana İo nun Yeni Sesi ni gezdim Çok kanallı ses ve görüntü yerleştirme yapıtlardan oluşan şahsî bir sergiydi Stant alanına adım attığınızda karanlık bir ortamda yerleştirilmiş dev ekranlardaki manzaralar ve sesler sizi içine çekiyor Bill Fontana 1947 Cleveland doğumlu mesleğine bestekar olarak başlamış sonra da dinlemeyi öne çıkaran görsel dünyalarla sanatını öteki bir alanda üretmeye başlamış
Epeyce ilgi cazipti benim için zira aslında İstanbul un sesiydi Sanatçı İstanbul Boğazı nın çeşitli noktalarında Bizans dönemimden kalan Şerefiye Sarnıcı ve Yerebatan sarnıcında gerçekleştirdiği görüntü ve ses kayıtlarını temel almış Nasıl derseniz İstanbul un çeşitli yerlerinden topladığı sesleri gece hoparlörlerle Yerebatan Sarnıcı nda yayınlamış ve o devasa boşluklarda dağılan kubbelerde yankılanan sesleri kayıt etmiş ve ismine da yeni den ses lendirme demiş
Neden İo derseniz de mitolojik bir atıfta bulunmuş sanatçı Yunan Mitolojisinde Zeus un karısı Hera nın birinci rahibesinin ismidir İo Zeus sonra İo ya aşık olur ve onu Hera nın öfkesinden korumak için beyaz bir ineğe dönüştürür Hera da intikam için ona bir at sineği musallat eder ve daima oradan oraya koşan İo sonunda İstanbul Boğazı nı da yüzerek geçer ve boğazın ismi da boğazın sığır geçidi manasına gelen Bosphorus olur İyiki Türkçesi Boğaziçi olmuş
Standın teknik ayrıntılarını merak ederseniz https www arter org tr sergiler billfontana
Arter Sanatla Bağ Kurmak İsteyen Herkes İçin Canlı Bir Kültür Merkezi derken boşuna dememişler diyerek ayrıldım yeniden geleceğimi bilerek Sanat bizlere sahiden uygun geliyor Hepimiz gün boyunca kimlik dediğimiz görünmeyen ancak yükü olan bir sırt çantasıyla dolaşıyoruz Sanatın bize açtığı alanda ise fazlalıkları ayıklamak gereksiz yüklerden arınmak ve neyi neden yaptığımıza dair bir farkındalık anı kazanıyoruz Farklı bakış açıları başımızdaki o karmaşık düğümleri çözebiliyor ya da çözülmemesinin doğal olduğunu herkesin kendi düğümleri olduğunu fark etmemize yarayabiliyor
Her şeyi geçtim kendi fikrini şeffaf bir halde bir araçla seramikle kanvas ve boyalarla ya da bir bisikletle yani yaratıcı bir halde bizimle paylaşan sanatkarların an larına yani söz biçimlerine şahit olmak bile başlı başına keyif verici
İşte Arter bizi bu hoş işlerle buluşturma yeri olarak o yüzden çok değerli Koç ailesini ve emeği geçen herkesi tebrik ederim muazzam bir şey başarmışlar ülkemizde çağdaş sanatın nefes aldığı ve yaşadığı hoş bir alan açmışlar Sizlere teklifim benim üzere sanat goyalarını hayatınızdan eksik etmeyip sanatla kesinlikle bağ kurmaya devam etmeniz
Murat Ülker