İçişleri Bakanlığı, geçtiğimiz günlerde müzik yayınına dair adap ve asılların belirlendiği yeni bir genelgeyi valiliklere gönderdi. Koronavirüs sürecinde saat 24:00’te sona erecek formda belirlenen müzik yayın saatinin yaklaşan yaz mevsimi ve beraberindeki turizm hareketliliğine bağlı olarak uzatılmasına dair talepler Sıhhat Bakanlığı, Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ile Kültür ve Turizm Bakanlığınca birlikte değerlendirildi. Değerlendirmeler sonucunda müzik yayınlarına ait yeni kararlar alınarak valiliklere bildirildi. Buna nazaran, ilgili kanun ve mevzuat kararları gizli kalmak kaydıyla ülke genelinde müzik yayını yapabilme mühleti saat 01.00’e kadar uzatıldı. Genelgeye nazaran, kolluk ünitelerince yapılacak olan kontrollerde işletmenin canlı müzik müsaadesi olup olmadığı, belirlenen saat aralığı dışında müzik yayını yapılıp yapılmadığına dikkat edilecek. Kolluk üniteleri kontrollerinde, halkın huzur ve sükununu bozacak ve çevreyi rahatsız edecek biçimde ilgili mevzuatta belirlenmiş çevresel gürültü düzey kıymetlerinin üzerinde müzik yayını yapan işletmeler ya da şahıslar hakkında yetkili yönetimlere gerekli bildirimde bulunulacak.
MÜZİSYENLERİN ÖRGÜTSÜZLÜĞÜ
Ben ferdî olarak bu çeşit hususlarda yasaklara karşıyım. Kimseyi rahatsız etmemek şartı ile herkes dilediği üzere eğlenebilir ve müzik yapabilir. Her ne kadar Bodrum ve Çeşme, insanları rahatsız etmeme konusunda çoğunlukla sınıfta kalsa da herkesin taşkınlık yapmadan eğlendiği anlar çoğunluktadır. Bu bahisle ilgili piyasada faal olarak çalışan müzisyenlerle konuştuğumda yüklü olarak müzisyenlerin gece geç saatlere kadar çalışmak istemediğini gözlemledim. Koronavirüs devrinde ortaya çıkan 24:00’da sona erecek olan müzik konusunun müzik işçilerinin sorunu olduğu ortada. Ünlülerin pek de bu türlü bir kaygısı olmadığı verilmeyen yansılardan açıkça görülüyor. Müzik işçileri pandemi periyodunda sokaklarda müzik yaparak 3-5 kuruş para kazanma derdineydi. Bu esnada özel yahut devlete bağlı orkestralarda çalan müzisyenler ise tıkır tıkır maaşlarını almaya devam ediyorlardı. Üstelik hiçbir meslektaşlarına yardım etmeden ve toplumsal medyada son derece kıymetli içki fotoğraflarını ulu orta paylaşarak… Hal bu türlü olunca her kesimde ortaya çıkan gelir uçurumu müzik dalında de kendini gösterdi. Kutuplaşmalar ve ayrışmalar alabildiğine arttı. Koronavirüs tedbirleri gevşetildikten sonra eski işlerine geri dönen müzisyenler ise 2 yıl evvel yani pandeminin yeni ilan edildiği periyotlardaki yevmiyelerine razı olmak zorunda kaldılar. Daha evvel tekraren lisana getirdiğim müzik meslek birliklerine üye olmamak ve örgütsüzlük sorunu tam manasıyla kendini gösterdi.
ASIL SORUN 24:00 YASAĞI MI YOKSA YEVMİYELER Mİ?
Müzisyen olarak hayatını geçiren binlerce insan var ve bu insanların çeşitli nedenlerden ötürü hiçbir toplumsal garantileri yok. Aldıkları yevmiyeler fakat kendilerini geçindirebilecek düzeyde olduğu için toplumsal garanti altında olmaları da maddi manada imkansız. Dolayısı ile müzik ismine 24:00 yasağından fazla konuşulması gereken asıl bahis müzisyenlerin toplumsal garantilerinin olmaması ve çok düşük fiyatlar karşılığında çalışıyor olmaları. Umarım bir gün müzik ismine saat sınırlamasından fazla toplumsal teminat, günlük işlerde taban ve tavan fiyat üzere mevzuları konuşuruz. Zira asıl sorun kimin müziği kaçta bitirdiğinden fazla hangi müzisyenin o ay nasıl geçindiği ile ilgili. Müzisyenlerin son derece sıkıntı şartlarda çalıştığı günümüzde hala tam olarak bir müzisyenler sendikasının faal olamamasının bedelini ödüyoruz. 24:00 yasağından fazla geçim sorunu müzik dünyasının asıl sorunu olarak karşımızda duruyor. Örneğin 24:00 saati 03:00’e kadar uzatılsa müzisyenlerin o gece aldıkları yevmiyeler hangi oranda artacak? Bu sorunun gerçek düzgün karşılığını vermeden mevzuyu ele alırsak pek de hakikat bir sonuca varamayız. Bu mevzuyu yalnızca hayat üslubuna müdahale eksenine çekmek ister istemez çözümsüzlüğü beraberinde getiriyor. Dalın tüm bileşenlerinden ortak bir açıklama gelmediği üzere herkes bu mevzuyu kendine nazaran yorumluyor. Müzik üretimcileri yani prodüktörler, müzisyenler, aranjörler, menajerler, tertip şirketleri, plak firmaları, edisyon şirketleri, müzikçiler, kelam muharrirleri ve bestekarların ortak bir açıklamasını ne yazık ki pandeminin birinci günlerinden beri göremedim. Hal bu türlü olunca müzik dalının sahipsizliği daha da ön plana çıkmış oluyor.
Ülkemizdeki müzisyenler en son olarak hangi bahiste bir birlik ve beraberlik gösterdiler sorusu da yanıta muhtaç bir soru olarak hala geçerliliğini koruyor. 2 yıldan fazla bir mühlet pandemiyi yaşadık ve bu süreçten en fazla etkilenen her hususta olduğu üzere yeniden müzisyenler oldu. Kurum ve kuruluşlar tarafından yapılan yardımlar ve takviyeler ise sonlu kaldı. Müzik kesiminin kendisini kurtarmak için hiçbir çana sarf etmediği durumlarda ister istemez örgütlenme ön plana çıkıyor. Örgütsüzlük ise ağır bedeller ödetiyor.
Sonuç olarak pandemi süreci Türkiye’deki müzik bölümüne örgütlenmenin gereğini acı bir biçimde anlatmış oldu.
Sevgiyle kalın.
Kaan Çağlayangöl