ANKARA – CHP İstanbul Milletvekili Mehmet Bekaroğlu, uzun müddettir üzerinde tartışılan ve AK Parti tarafından Meclis’e sunulan ‘Çay Kanunu’na karşı üreticiye seslendi, “Bu kanun, sizleri ya göç ettirecek veyahut köle haline getirecektir” dedi.
‘ÇAY PİYASASINI MEMLEKETLER ARASI TEKELLERE AÇMA PLANI PERDELENİYOR’
Çay üreticisine yazdığı mektup ile kelam konusu kanun teklifine ‘karşı çıkın’ davetinde bulunan Bekaroğlu, “AKP’nin TBMM’ye sunduğu çay kanunu teklifi büyük bir kapalılık içinde hazırlandı. TBMM’ye sunulana kadar da teklifi kimse görmemiştir. Artık de kanunun görüşmelerine ‘cambaza bak cambaza’ oyunu ile başlanıyor. Birtakım Ziraat Odası Liderlerini da işe katarak güya en kıymetli bahis ‘çay fiyatının kimin tarafından açıklanacağı’ imiş üzere bir algı oluşturuyorlar. Bu biçimde çay üreticilerini özel kesime ilişkin 7-8 firmaya mecbur etme, Türkiye çay piyasasını memleketler arası tekellere açma planlarını perdelemeye çalışıyorlar” sözlerini kullandı.
‘KARADENİZ İNSANINI ŞİRKETLERİN KÖLESİ HALİNE GETİRECEK’
CHP’li Bekaroğlu, ‘Çay Kanunu’nun yasalaşması durumunda bugün Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından açıklanan yaş çay alım fiyatının, üreticiler ile şirket sahipleri ortasında yapılacak mukavele ile belirleneceğini belirterek, AK Parti’nin kanun teklifi ile yapmak istediği planlamayı şöyle anlattı:
“Karadeniz insanını şirketlerin kölesi haline getiren, Sri Lanka’daki sömürü sistemini dayatan, Türkiye çay pazarını yabancı çay monopollerine peşkeş çeken AKP’nin çay kanunu teklifinin temel unsurları şunlardır:
‘ÇAYKUR’U VE ÇAYI YOK ETME TEKLİFİ’
1. Bu teklif ÇAYKUR’un idam fermanıdır. Teklifte ÇAYKUR özel bölüm şirketlerinden biri haline getirilmekte, ÇAYKUR’un düzenleyici ve denetleyici işlevleri elinden alınmaktadır. Bu kanun ÇAYKUR’u satma kanunudur. Bir özel şirket haline getirilecek olan ÇAYKUR, bir mühlet sonra ‘işletme’ ve ‘ticaret’ olmak üzere ikiye bölünerek satılacaktır. ÇAYKUR’un Varlık Fonu’na devredilmesinin gerçek nedeni de budur. Biz biliyoruz ki ÇAYKUR olmazsa Çay olmaz, Çay olmazsa da Rize’de geçim olmaz. Bu teklif ÇAYKUR’u, ÇAY’ı, RİZE’de geçimi ve hayatı yok etme teklifidir.
‘SÖZLEŞMELİ TARIM KUZUYU KURDA EMANET ETMEKTİR’
2. Bu teklif ile çay ekim alanları sınırlandırılmakta, azaltılmakta ve ithalatın önü açılmaktadır. (Madde-3, Madde-4)
3. Bu kanun, kontratlı üretim modelini dayatmaktadır. Buna nazaran; üretici tek bir şirket ile kontrat yapabilecektir. Kuzuyu kurda teslim etmek işte budur. Yasal mecburilik olarak çay üreticisi, şirketlerin kucağına itilmektedir. Çaresiz olan üretici, şirketin fiyat dahil bütün dayatmalarını kabul etmek zorunda kalacaktır. (Madde-5)
4. Bu kanunla çay şirketleri de çay bahçesi sahibi olabileceklerdir. Aslında bir müddettir bu hazırlıklar yapılmakta, özel kesimin büyük firmaları çay bahçeleri satın almaktadır. Bu kanunla getirilecek koşullar vatandaşları çaylıklarını satmaya zorlayacak, eski mülklerinde çay çalışanlarına dönüştürecektir (Madde-3; çay bahçesi ruhsatnamesine sahip gerçek yahut hukukî kişiliğe haiz…)
5. Bu kanun teklifi çay ithalatını zorlaştırmak şöyle dursun, özgür bırakıyor, teşvik ediyor; çay kaçakçılığı yapanlara da caydırıcı bir ceza öngörmüyor. (Madde-4)
6. Bugüne kadar en azından ÇAYKUR için mecburî olan yaş çay alım fiyatı, bütünüyle hür piyasa şartlarına bırakılmaktadır. Fiyat, şirketlerin istediği üzere belirlenecek, üreticiye zorla imza attırılan mukavelede hangi fiyat yazıyorsa yaş çayın fiyatı o olacaktır. Şirket canı istediği üretici ile canının istediği fiyata muahede yapacak, birinin çayını farklı fiyattan, komşusunun çayını farklı fiyattan alabilecektir. (Madde-5)
‘ÇAY ÜRETİCİLERİNE EN AĞIR KOŞULLAR DAYATILIYOR’
7. AKP-Borsa iştiraki ile hazırlanan Kanun Teklifinde yaş çay bedellerinin 6 ay içerisinde ödeneceği belirtilmektedir. Çay bedellerinin 6 ay içerisinde ödenmemesi halinde ne olacağı ise aşikâr değildir. Ayrıyeten 6 ay boyunca öteki hiçbir geliri olmayan beşerler, bilhassa yarıcılar ne ile geçinecekler, çalışanların parasını nasıl ödeyecekler? Bu soruların yanıtı yoktur. (Madde-5)
8. Çay dayanakları konusu bu kanunu hazırlayanların ilgi alanına girmemektedir. Kanunda kilogram başına eser dayanağının ne olacağı, gübre dayanağı olarak ne verilmesi gerektiği üzere mevzular yoktur.
9. Bu kanun teklifi, çay üreticileri için ağır kaideler dayatıyor, kuralları yerine getirmeyenlere ağır cezalar öngörüyor lakin çay alımı, işletmesi ve ticareti yapan firmalara ağır kaideler koymadığı üzere, koşullara uymayan şirketlere de önemli cezalar getirmiyor. (Madde 9, 10,11)”
‘ÜRETİCİ KARADENİZ’İ TERK ETMEK ZORUNDA KALACAK’
Türkiye’de yılda 240 bin ton kuru çay üretildiğini tabir ederek, “Tüketim ise giderek artarak 350 bin tona yaklaşmıştır. Çay ekim alanlarını artırmadıklarına nazaran hangi çayı ihraç edecekler? Hedefleri çay ihracatı değil, ithalatıdır. Bu kanunla çay ithalatını teşvik ediyorlar. Yerli çayla yabancı çayı harmanlayıp satarak Türk çay tiryakisinin damak tadını değiştirecekler” diyen Bekaroğlu şunları söyledi:
“Sonuçta 350 bin ton/yıllık Türkiye çay pazarı yabancı tekellere teslim edilecek. Bu kanun teklifinin özeti budur! Kimse buna olmaz demesin. Türkiye tütün, şeker, ay çiçeği, pamuk vd. pazarı nasıl ithal eserlere terk edildiyse çayda da birebir şey olacaktır.
Adıyaman’daki tütün üretimi kontratlı tarım modeli ile sonlandırıldıktan sonra tütün üreticileri nasıl Adıyaman’ı terk ettiyse, bu çay kanunu yürürlüğe girdiğinde de Rizeli, Trabzonlu, Artvinli, Giresunlu çay üreticileri bir mühlet sonra Karadeniz’i terk etmek zorunda kalacaktır.”
‘KARŞI ÇIKIN’
Bekaroğlu, yazdığı mektubun sonunda da üreticiye yasa teklifine karşı çıkma davetinde bulundu, “Bu kanun, sizleri ya göç ettirecek veya köle haline getirecektir. Buna karşı çıkın. Sonra pişman olacaksınız” diye konuştu. (DUVAR)