Netflix’in çiçeği burnunda 4 kısımlık yeni küçük dizisi Mezarlık bıçak sırtı içeriğiyle dikkatleri çekmeyi başardı.
Yapımcılığını Evren Oğuz, direktörlüğünü ise Abdullah Oğuz’un yaptığı dizinin başrollerini Birce Akalay, Olgun Toker, Şehsuvar Aktaş, Hakan Meriçliler, Berna Öztürk, Baran Güler, Sezgin Uzunbekiroğlu ve Cem Sürgit paylaşıyorlar. Senaryosunu Özden Uçar, Onur Böber ve Cihan Oğuz’un kaleme aldığı üretim, her biri 2 saate yakın 4 kısmıyla (Güneşten Daha Sıcak, Bir Nefes Kadar Yakın, Göldeki Bayan, Düğüm) “mini dizi” kategorisine farklı bir soluk getiriyor.
FAİLİ MEÇHULLER MEZARLIĞI
Önem Özülkü (Birce Akalay) birçok muvaffakiyete imza atmış bir başkomiserdir. Emniyetin tekrar yapılanması çerçevesinde kurulan Özel Kabahatler Birimi’nin başına getirilir. Emniyet binasının bodrum katında ne kadar çok çözülemeyen faili meçhul evrak varsa hepsi arşivdedir ve üretime ismini veren Mezarlık ismi de buradan, yani çoğunlukla çözülememiş bayan cinayetlerinin yer aldığı bu son duraktan gelir.
Özel Hatalar Birimi’nin tüm üyeleri birinci sefer bir ortaya gelmişlerdir ve son derece farklı geçmiş ve kişiliklere sahiplerdir. Birbirlerine alışmak için birçok cinayet çözmeleri gerekecektir. Emniyet müdürünün oğlu Serdar (Olgun Toker), emeklilik için gün sayan Hasan (Şehsuvar Aktaş), gözünden hiçbir şey kaçmayan isimli tıp uzmanı Feriha (Sezgin Uzunbekiroğlu), muazzam bir hacker Sofia (Berna Öztürk) ve bilgi deposu hata uzmanı Berk’e karşı (Baran Güler) kuralsız hareket etmeyen emniyet müdür yardımcısı Haluk karakterinde Palavra Dünya’dan tanıdığımız Hakan Meriçliler ile evvel bayanları küçümseyen, sonra da yaptıklarını takdir eden savcı Gökhan rolünde Cem Sürgit’i izliyoruz.
KADRAJDA BAYAN CİNAYETLERİ
Kuş Uçuşu’nun yankıları hala devam ederken farklı bir zamanlamayla yayımlanan Mezarlık da Tekçe Akalay’ı merkezine alıyor. Lakin dizi, Netflix’te izlediğimiz üretimlerden ayrılan kıymetli nüvelere sahip.
Öncelikle bayan cinayetleri üzere çok sancılı bir hususa odaklanıyor ve emniyet – hukuk – devlet ortasındaki istikrarlara uzanmaktan çekinmiyor. Hatta konsantrasyonunu olayları çözmek kadar yakalanan katillerin hukuk tarafından hak ettiği cezayı almasına da harcıyor. Sistem içindeki zafiyeti ve bu zafiyet sebebiyle sönen hayatları ele almaya, cezasını gereğince çekmeyen tarafların sesi olmaya cüret etmesi açısından değerli bir üretim. Keza “dengeler” sebebiyle eli-kolu bağlı polisleri, yerini bulamayan adaleti ve iktidarın evraklara müdahil olabildiği gerçeğini sakınmadan işleyerek vicdanı ve bürokrasi ortasında sıkışmış insanları iğne deliğinden geçirmekten çekinmiyor.
Mezarlık, yalnızca dehşetengiz cesetleri morgda tahlil etmiyor, saç teline kadar ipucu toplamıyor; birbirinden farklı geçmişe sahip bayanların hayatındaki bâtın hayatları ele almıyor. Bayanlar tarafındaki dehşet, çaresizlik ve şiddet mağduriyetinin art planına da dokunuyor. Muhafazakar aileler, sığınma meskenleri, boşanmış bayanlara duyulan öfke, psikopat kocalar, flört uygulamalarının bir av merkezi olarak kullanılması üzere çok hayatın içinden ve ekrana taşınmaya çoklukla yürek edilmemiş başlıkları irdeliyor. Her ne kadar birinci kısımlarda bayan ve erkek eşitsizliğini fazla göze sokar biçimde öne çıkarsa da üretim, ilerleyen kısımlarda hem grubun ahenginin artması, hem karakterlerin derinleşmesi, hem de “kadın” olgusunun daha homojen bir hale gelmesiyle doğal bir akışa geçiyor.
GERÇEK OLSA OLAY OLACAK KONUŞMA
İlk kısmın sonunda gerçekleşen konuşma gerçek hayatta olsa muhtemelen olay olur. Bir başkomiser çıkıyor ve başta kurban olmak üzere tüm bayanlardan özür diliyor. Bu ve bunun üzere abartılı vurgular aslında üretimde, bilhassa birinci kısımda sıkça karşımıza çıkıyor. Lakin tahminen de buna, bir izleyiciden çok çabucak hemen her gün yaşadığımız bayana şiddet gündeminden artık boğulmak üzere olduğumuz beşerler olarak muhtaçlığımız var. Yani bayanlar artık sokakta gerilerine bakmadan yürüyecek itimadı bulamıyorlarsa, tecavüze uğrasalar bile adalete güvenmediklerinden bunu saklamak zorunda kalıyorlarsa bunun toplumdaki tesirlerine bakmak gerek. Örneğin üretim, şiddet görmesine karşın polise gitmenin, gitmemekten daha riskli olduğuna vurgu yaparak, hayatında hiç şiddet görmemiş bayanların bilmediği ve aslında şaşırdığı bir gerçeği de haklı bir kıyıya çıkarıyor.
GERÇEK CİNAYETLERDEN DE ESİNTİLER TAŞIYAN DİSTOPİK BİR POLİSİYE
Zaman vakit Nordik polisiyelerine misal izlenimler taşısa da üretimin el ele verdiği ikinci kategori dram. Olağanda polisiye cinsler aksiyonla özdeşleşmişken Mezarlık yalnızca kurbanların dramı etrafında şekillenmiyor, polislerin özel hayatlarından da kıymetli kesitler taşıyor. Bunlar ortasında Önem’in ergenlik çağındaki kızı ve Serdar’ın daima yargıladığı babası üzerinden tıkanmış ve son derece gerçekçi bir ebeveyn – çocuk ilgisini irdelemesi epey çarpıcı.
Kısaca Mezarlık vakit zaman abartıya varabilen kreşendolar içerse de olay örgüleri, karakter derinlikleri, gerçek hayattan kesitler içeren, hatta bilhassa kamuoyunda büyük yankı uyandıran cinayetlerden de esintiler taşıması ismine yalnızca cinayet ve polisiyeye merak duyanların değil, hak ve adalet tarafında da içi çekilenlerin yüreğine az da olsa su serpen bir üretim. Başta Tekçe Akalay olmak üzere her biri son derece güzel oturmuş oyunculuklarla, 2. döneme göz kırpan bir finalde yine buluşabilecek olmak hoş.