Çikolata üreticisi Ferrero’nun Belçika’nın Arlon kentindeki fabrikasında ortaya çıkan salmonella bakterisiyle ilgili soruşturma kapsamında, Belçika ve Lüksemburg’da şirkete ilişkin 6 merkeze baskın düzenlendi.
Operasyon kapsamında İtalya merkezli çok uluslu şirket Casa Ferrero’nun Lüksemburg’daki genel merkezi Ferrero International ile Ferrero Trading Lux ve SARL Ferrero Management Services şirketlerine ilişkin binalarda arama yapıldı.
Operasyon, Belçika Besin Güvenliği Kurumu (FASFC) ve federal polisi tarafından, Lüksemburg makamları ile işbirliği içinde eş vakitli olarak gerçekleştirildi.
Belçika’da da Arlon’daki Ferrero fabrikasının yanı sıra, Brüksel’deki adreslerde de arama yapıldı.
Lüksemburg Savcılığı’nın verdiği bilgiye nazaran, polis grupları, Ferrero şirketine ilişkin merkezlerde yapılan aramalar sırasında çok sayıda evrak ve bilgisayar ekipmanlarına el koydu.
SAVCILIK AÇIKLAMA YAPTI
Savcılık açıklamasına nazaran Ferrero hakkında devam eden isimli soruşturma, “Salmonella bakterisinin ortaya çıkmasından sonra şirketin izlediği tavır, besin zincirinin izlenmesi, sıhhat yetkilileriyle irtibat yahut bilgilerin iletilmemesi konusundaki sorumluluklarını ortaya çıkarmayı” amaçlıyor.
Şubat ayında birinci olarak İngiltere’deki şikayetlerle ortaya çıkan, Kinder çikolata eserlerine bağlı Salmonella bakterisi, kısa müddette 13 farklı ülkede görüldü.
Salmonella bakterisinin birinci sefer 15 Aralık 2021’de, Arlon’daki Ferrero fabrikasında çikolata eserleri içeren bir tank filtresinde saptandığı ortaya çıktı.
Ferrero idaresinin, bu bilgiyi Belçika makamlarından sakladığının belirlenmesi üzerine, FASFC tarafından 8 Nisan’da fabrika mühürlendi.
İtalya merkezli çikolata üreticisi, Belçika’daki fabrikayı 13 Haziran’da yine açmak istiyordu. Lakin fabrika idaresi, gerekli paklık ve düzenleme için biraz daha vakte gereksinim duyulduğunu ve açılışın ileri bir tarihe ertelendiğini duyurdu.
Şirketin satışları, Salmonella bakterisi nedeniyle yüzde 40 azaldı.
BBC Türkçe’den Yusuf Özkan’ın haberine nazaran Avrupa Hastalık Tedbire ve Denetim Merkezi’ne (ECDC) nazaran, Avrupa, ABD ve Kanada’da şu ana kadar Kinder çikolata eserlerine bağlı doğrulanmış 423 Salmonella hadisesi saptandı.
En fazla hadise İngiltere’de görüldü. İngiltere’de 122, Fransa’da 118, Belçika’da 52, İsviçre’de 48 ve Almanya’da da 30 bireye Salmonella bakterisi bulaştı.
Çoğunluğu çocuklardan oluşan hastaların yüzde 40’ı hastaneye yatırılmak zorunda kaldı.
“SAKLI SEÇİLMİŞLER” UYARMIŞTI
Gazeteci müellif Soner Yalçın’ın kaleme aldığı Kırmızı Kedi Yayınevinden çıkan “Saklı Seçilmişler” isimli kitabında global besin monopollerini ve insan sıhhati üzerindeki tehlikelere karşı uyarmıştı.
Kitapta ikazda bulunan şirketler ortasında Ferrero’nun da ismi geçiyordu. Türkiye’de fındık üretimi ve fiyat belirlemesi üzerinde büyük bir tesiri olan İtalyan firmasıyla ilgili Soner Yalçın şu tabirleri kaleme almıştı:
“Dünyada fındığın yüzde 85’ini Türkiye üretiyor.
Dünya çikolata devleri fındığı bizden alıyor.
Bu sebeple 2015 yılında fındıkta ihracat rekoru kırdık:
2 milyar 827 milyon dolarlık satışla fındıkta bugüne kadar en büyük döviz geliri yaptık.
İyi de…
Bizden fındığı alıp markalaştıran Michele Ferrero’nun yıllık cirosu, 11 milyar dolar!
Parayı karşılaştırdığınızda ihracat rekoru kırdığımız sayı komik duruyor.
İtalya ile çabucak hemen tıpkı yıllarda başladığımız yarışta neden bu derece geri kaldık?
Fındık; işlenip çikolata, şekerleme ve besin eserlerine dönüştüğünde dünyada onlarca milyar dolarlık bir iktisat yaratıyor. Fakat Türkiye bu iktisattan yalnızca yaklaşık 3 milyar dolarlık bir hisse alıyor.
Evet. Fındığın katma bedelini Türkiye kazanamıyor; Ferrerolar kazanıyor.
İşte bu nedenle Türkiye’den şirket alıyorlar. Fiskobirlik üzere tarım satış kooperatifleri yok edilince, İtalyan devi Ferrero firması, Türkiye’deki fındığı ortacılar vasıtasıyla topluyor. Yani, ortacılar çiftçinin sırtından para kazanıyor; Ferrero para kazanıyor; Türk çiftçisi mağdur ediliyor.
Yoksa Ferrero niçin Türk şirketi satın alsın?
Bunları konuşmuyoruz…
Bunları yazmıyoruz…
Bunları tartışmıyoruz…
Gereksiz polemik bahisleri etrafında birbirimizle didişip duruyoruz.
Oysa. Fındık üretimini nasıl artıracağız; üretici gelirini nasıl yükselteceğiz; ve dünya devi markalar nasıl yaratacağız, bunlar konusunda çalışmalar yapmamız gerekmiyor mu?
Atatürk’e lisan uzatılacağına onun 1935 yılında topladığı Birinci Ulusal Fındık Kongresi ya da 1938’de kurduğu Fiskobirlik’ten ders çıkarmak gerekmiyor mu?
Açılan yolda devam edilse idi; Michele Ferrero yerine dünya fındık devi bir Türk markası olmaz mıydı?”