Uluslararası nakliyat şirketi Kühne Nagel ile Tüm Taşıma Personelleri Sendikası (TÜMTİS) ortasında süren yetki tespiti davasında Yargıtay son noktayı koydu ve emsal niteliğinde bir karara imza attı. Davayı görüşen Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, sendikaların çoğunluk müracaatından evvel yapılmış olan rastgele bir işkolu tespit müracaatının, çoğunluk tespiti açısından bekletici neden yapılamayacağına karar verdi. Yargıtay’ın emsal niteliğindeki bu kararıyla TÜMTİS’in Kühne Nagel Nakliyat Şirketi’nde toplu kontrat yapma yetkisi katılaşmış oldu.
İKİ YIL EVVEL AKSİSİ TARAFTA KARAR VERİLMİŞTİ
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2021 yılında (E. 2021/3116 – K. 2021/8189) verdiği bir kararda; sendikaların çoğunluk tespit müracaatından evvel yapılmış olan rastgele bir işkolu tespit müracaatının, çoğunluk tespiti açısından bekletici neden sayılacağına hükmetmişti.
İşverenler de, Yargıtay’ın bu kararını, sendikal çalışmayı engellemek için bir koz olarak kullanmaya başlamıştı. İşyerlerindeki sendikal çalışmadan haberdar olan patronlar, işkolu tespiti için müracaat yaparak yıllarca sürecek bir dava sürecini başlatıyordu. Böylece sendikaların çoğunluk sağlayarak toplu mukavele yetkisi alması engellenmiş oluyordu. Dava sürecinde de sendika üyesi personeller ya işten çıkartılıyor ya da işten atma tehdidiyle istifaya zorlanıyordu.
SÜREÇ NASIL İŞLEDİ?
Kühne Nagel Nakliyat’ta da misal bir süreç işledi. TÜMTİS, 25 Kasım 2020’de işyerinde sendikal çoğunluğu sağladı. Patron tarafı bunun üzerine sendikal çoğunluk tespitinin iptali için dava açtı. Patron bu davada, daha evvel açtığı işkolu tespiti davasının bekletici neden yapılmasını ve TÜMTİS lehine olan çoğunluk tespitinin iptaline karar verilmesini talep etti. Lakin TÜMTİS ile Kühne Nagel Nakliyat Şirketi ortasında görülen çoğunluk tespitine itiraz davasında Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin görüş değiştirmesiyle, emsal niteliğinde bir karar çıkmış oldu. Kararda şöyle denildi:
“Öncelikle belirtmek gerekir ki, her ne kadar dairemizin bu mevzuda daha evvel vermiş olduğu kararda, Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı’na yetki tespit müracaat tarihinden evvel işkolu tespit müracaatında bulunulmuş ise işkolu tespit kararının beklenilmesi, işkolu tespit kararına da itiraz edilmesi durumunda buna ait yargılamanın sonucunun bekletici problem yapılması gerektiği kabul edilmiş ise de mevzunun tekrar kıymetlendirilmesi ile dairemizin anılan kararında belirtilen uygulamanın değiştirilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır… Belirtmek gerekir ki, toplu iş kontratı yetki tespit müracaatının yapılması ve yetki sürecinin başlaması durumunda, bu tarihten sonra işkolu tespitine ait mutlaklaşmış bir mahkeme kararı dahi bir sonraki periyot için geçerli olup mevcut yetki başvurusunu etkilemeyeceğinden, bir işyerine ait işkolu tespit müracaatının hangi tarihte yapıldığının bir ehemmiyeti olmaksızın bu konu yetki tespit sürecinde bekletici sorun teşkil etmeyecektir. Bu manada yetki müracaatından sonra verilen, işyerinin farklı işkolunda yer aldığına dair katılaşmış bir mahkeme kararı da, mevcut yetki uyuşmazlığını etkilemeyecektir.”
TÜMTİS: TOPLU KONTRAT MÜZAKERELERİ BAŞLAYACAK
TÜMTİS’ten ise karara ait şu açıklama yapıldı: “Kühne Nagel patronunun süreci uzatmak için giriştiği uğraşlar sonuçsuz kalmıştır. Patronun haksız itirazlar ve davalarla, sendikal çalışmaya öncülük eden çalışanları işten atmakla sendikalaşma uğraşımızı engelleyemeyeceği bir sefer daha ispatlanmıştır. Bu nedenle yüksek mahkemenin vermiş olduğu bu karar uyarınca toplu kontrat müzakereleri başlayacaktır. TÜMTİS olarak Kühne Nagel Nakliyat çalışanlarını, sendikalı, toplu kontratlı, iş garantisine sahip, daha âlâ bir fiyat ve toplumsal haklara kavuşturmak için tüm üyelerimizle birlikte çaba etmeye devam edeceğiz.” (EKONOMİ SERVİSİ)