ANKARA- Halkların Demokratik Partisi (HDP) davetiyle bir ortaya gelen Emek Partisi (EMEP), İşçi Hareket Partisi (EHP), Türkiye Emekçi Partisi (TİP), Toplumsal Özgürlük Partisi (TÖP), Halkevleri ve Sosyalist Meclisler Federasyonu’nun (SMF) oluşturduğu 7’li masa, “Geleceğin Türkiye’si için Hafıza, Hakikat ve Hesaplaşma” konferans düzenledi.
Roboski’den Soma’ya, Çorlu tren katliamından ‘Barış Akademisyenleri’ne kadar adalet talebini lisana getirenler “Hafıza” başlıklı oturumda konuşurken iktisattan hukuka, çocuk haklarından bayan haklarına kadar alanında uzman isimler de “Hakikat” başlıklı oturumda fikirlerini tabir etti. Konferansın “Hesaplaşma” başlıklı son oturumunda ise “ortak mücadele” davetiyle çalışmalar yürüten 7’li masanın temsilcileri kürsüye çıktı.
Konferansın sonuç bildirgesinde ise, “Emek için, adalet için, eşitlik için, özgürlük için, barış için, demokrasi için bir oluyoruz, birlik oluyoruz. Geleceğin Türkiye’sini birlikte kuruyoruz” denildi.
‘HAFIZA OLMADAN HAKİKATİ BULMAK MÜMKÜN DEĞİL’
Hakikatin hafıza ile direkt alakalı olduğunu, hafıza ve hatırlama olmadan hakikati bulmanın da mümkün olmadığını söyleyen HDP Eş Genel Lideri Mithat Sancar, “Çeşitli iktidarlar bilhassa otoriter, totaliter idareler hafızayı ve hatırlamayı kendi inhisarlarında tutmak isterler. Hasebiyle geçmişin kendilerince ulu olaylarını öne çıkarırlar. Hikayeleştirirler ve topluma da bunları kabul ettirmeye çalışırlar” dedi.
Türkiye’nin tarihine bakıldığında üst üste binmiş travmatik tecrübeler yığını ile karşı karşıya olan bir toplum ve ülke olduğunu söyleyen Sancar, “Bugüne kadar büyük acılar yaşandı lakin bunların gerçek manada öyküsünün, mağdurlar, mazlumlar açısından öyküsünün anlatılmasına müsaade verilmedi. Hafızanın bastırılmasının öteki bir boyutu acıların inkarıdır. Bu da zulmün katmerleşmesi demektir. Hem zulüm yapacaksınız, hem de bunun olduğunu inkar edeceksiniz. Ermeni soykırımı bunun tipik örneğidir. Fakat yalnızca Ermeni Soykırımı değil yaşadığımız acıların büyük kısmında da bu iktidarlar sistemi ayakta taşıyan bütün özneler tıpkı prosedürü izlemiştir. Bizlerin hakikat seyahati ve arayışı elbette acılarımızı anlatmakla hudutlu olamaz. Acıyı lisana getireceğiz, acıyı dinlediğimizde yüreğimiz yanacak” diye konuştu.
‘HESAPLAŞMA BU ACILARI YARATAN ZİHNİYETLE DÖNÜŞTÜRÜCÜ ÇABAYI TABİR EDER’
Hesaplaşmanın bütün zulümleri, acıları, kıyımları, soykırımları yaratan zihniyetle bir dönüştürücü uğraş içine girmeyi tabir etiğini söyleyen Sancar, “Yani biz yalnızca tekil olayları tek tek olayların, isimli, tüzel hesabını sormayı kast etmiyoruz. Tam bilakis bütün bu acıları yaratan sistemin temelindeki zihniyeti ve bu zihniyeti yaratan kurumsal şekillenmesini kast ediyoruz. Bununla hesaplaşma olmadan ne Ermeni soykırımı ile ilgili adaleti tesis edebiliriz ne bugün yeni konuştuğumuz öbür acılarla ilgili hakikati sonuna vardırabiliriz. Yani şayet Çorlu tren kazası diye sunulan olayda hangi sistem ögelerinin sorumlu olduğunu, bu sonucu ortaya çıkardığını sorgulayıp onunla hesaplaşmazsak tahminen Çorlu tren kazası için bir hukuk sonuç elde edebiliriz lakin yeni Çorlu tren facialarını önleyemeyiz” sözlerini kullandı.
‘BU İKTİDARA KARŞI UĞRAŞ TIPKI HAFIZANIN UNUTMAYA KARŞI MÜCADELESİDİR’
“Hesaplaşmayı intikam hissiyle, kin ve nefret dürtüsüyle karıştırmamak gerekir. Tam bilakis devrimci bir aksiyonun şiarıdır. Hesaplaşma dönüştürme iradesinin parolasıdır” sözleriyle kelamlarını sürdüren HDP’li Sancar, “Bizler hesaplaşma derken illa nefretle intikam hissiyle her bir failin peşine düşeceğiz formunda bir manası lisana getiriyor değiliz. Sorumluların peşine düşmek, gerektiğinde yargılamak, imkân yoksa yargılama imkanını yaratmaktır. Lakin asıl olan bunların bir daha asla yaşanmayacağı bir dönüşümü daima birlikte kurmaktır” dedi.
Asıl olanın kıssaları kamusallaştırmak ve siyasallaştırmak olduğunu söz eden Sancar, “Bu zihniyetle hesaplaşmadan ne Soma maden faciası üzere bu acı olayların tekrar etmesini önleyebiliriz ne Çorlu tren kazalarını ne de katliamları” dedi ve kelamlarını şöyle sürdürdü: “Şimdi yapmamız gereken şey bütün bu acıları yaşamak zorunda kalan toplum kesitlerinin adalet hakikat gayretini buluşturabilmektir. Şayet bunu başarabilirsek o vakit inanın bu söylediğim bir daha asla şiarına dayanan sistem dönüşümü, sistem değişikliğini de sağlarız. Adaleti her alanda aramaktan vazgeçmeyiz, vazgeçmemeliyiz lakin bütün bu yaşadığımız adaletsizliğin temelinde bir sistemin nizamın yattığını görmeliyiz. Bugünkü iktidar tam da o mirası en ileri noktaya taşıma pervasızlığıyla birinci gayelerimizden biri olmak zorundayız. Bu iktidara karşı gayret birebir hafızanın unutmaya karşı uğraşıdır şayet bunları birbirine bağlarsak o vakit bu yaptığımız faaliyetlerin kısa müddette sonuç alacağını göreceğiz.”
‘TÜRKİYE’NİN TEKRAR KARANLIĞA SÜRÜKLENMESİNE MÜSAADE VERMEYECEĞİZ’
Sancar’ın akabinde Türkiye Personel Partisi Genel Lideri Erkan Baş konuştu. “Bu salonda toplanan irade Türkiye’nin karanlık devrinden çıkması için üzerine düşeni yapacaktır” sözlerini kullanan Baş, “Bunların yönettiği her saniye, her gün büyük kayıplar yaşıyoruz. Elimizden geldiğince en kısa müddette Türkiye’yi bu iktidardan kurtarmak için sorumluluk yüklenmemiz gerekiyor. Bu iktidarın en büyük başarısı karşısındaki muhalefeti bölmektir. Her periyotta muhalefeti birbirine düşürerek, bu salonda olmayanlara söylemek istiyorum. Kürt ve Türkü karşı karşıya getirdiğinde iktidarda kalacağını biliyor” diye konuştu.
Bir seçim tartışmasının alıp başını gittiğini, seçimlerin kıymetsiz olduğunu söylemediğini belirten TİP’li Baş, “Önümüzdeki problem kolay bir seçim sorunu değildir. Türkiye yeni bir yüzyıla adım atmayı tartışıyor. Şayet nitekim yeni bir yüzyıla gerçek gideceksek, yalnızca son yirmi yılda yapılanlarla hesaplaşılması değil son yüz yılda eksik kalan, yanlış yapılan tüm başlıkların da masaya yatırılması gerekiyor. Şayet biz ülkemizin yine karanlık devri yaşamasını istemiyorsak, şayet biz ülkemizin halklarımız açısından eşit özgür, barış ve kardeşçe yaşayacağımız günleri hayal ediyorsak olmazsa olmaz bir koşul var. Siz birinci yüzyılda bu memleketteki çalışanları, işçileri, bayanları, Kürtleri, Alevileri yok saydınız. Saray rejiminden kurtulmaktan kastettiğimiz direksiyona Tayyip Erdoğan’ın yerine diğerlerinin geçmesiyse biz Türkiye’nin tekrar bu türlü bir karanlığa sürüklenmesine müsaade vermeyeceğiz” sözlerini kullandı.
‘YAPTIKLARINIZIN HESABINI SORACAĞIMIZ GÜNLER GELİYOR’
Sıklıkla “Altılı masa var. Sizin yedili masaya ne oldu” sorusuyla karşılaştığını, kendilerininkinin bir masa değil uğraş birliğini inşa etme süreci olduğunu söyleyen Baş, “Bizimki çok daha derinden nitelikli bir formda geliyor. İtiraf da ediyorum bizimki çok daha sıkıntı. Sıkıntı yalnızca seçim olsa, seçime girme yeterliliği olan partiler yan yana gelir. Biz tam da bugün burada bu iktidara karşı gayret eden tüm toplumsal kesimleriz. İşçileri, mahrumları, bayanları, Kürtleri, Alevileri, sendikaları, meslek örgütlerini bu uğraşın gerçek öznesi kılmak için bir çaba içerisindeyiz. Tahminen beklentilere nazaran geç olur fakat daha güçlü geleceğimizi söylemek istiyorum” dedi.
Halkın özne olduğu durumda hesaplaşmanın olacağını, öteki bir yolun olmadığını, Türkiye halklarının politik özne olduğu durumda hesaplaşmanın meydana geleceğini tabir eden Baş kelamlarını şöyle sürdürdü: “Bizim yazgımız Ankara’nın kulislerine Meclis’e sıkışırsa buradan bir hesaplaşma falan çıkmaz. Memleketin geleceği açısından tasalarımızı arttırır. Biz bir daha tıpkı şeyi yaşamak istemiyoruz. Biz bir daha asla diyenlerin hareketiyiz. Ayrım çok açık ve net. Bir tarafta yurttaşı yok sayan bir iktidar var. Maalesef o siyasal paradigmanın dışına çıkamayan tertip muhalefeti var. Bizim ayrım noktamız budur. Biz yurttaşa bu ülke halklarına seçmen muamelesi yapılmasını reddederek geliyoruz. Biz halkın özne olacağı bir süreci örgütlemenin yol ve usulünü, halkın merkezde olduğu bir hesaplaşmanın nasıl gerçekleşeceğini daima birlikte bulmaya çalışıyoruz. Tayyip Erdoğan sıklıkla bizi son günlerde anmaya başladı. Silecekmiş süpürecekmiş. Onun zihninde siyaset denilince birileri tarafından süpürülmek ya da parlatılmak var. Bizim siyaset anlayışımız bu değil. Bu Meclis de bu ülke de sizin babanızın çiftliği değil. Bu ülke halkları hiçbir formda işlediğiniz kabahatleri unutmuyor. Kesinlikle tüm yaptıklarınızın hesabını soracağımız günler geliyor. “
‘GERÇEK YÜZLEŞMENİN OLMAZSA OLMAZI BARIŞ SİYASETİDİR’
Halkevleri Genel Lideri Nebiye Merttürk de halkın üzerindeki kuşatmayı kırmak için yaşanan tüm bu geçmişle, nedenlerini âlâ anlayıp yüzleşmek gerektiğini söyledi. Halk bölümlerinin resen yol yordam bulmaya çalıştığını tabir eden Merttürk, “Bu birliktelik ve emeği, barışı, demokrasiyi savunan her yan yana geliş ayaklarını bu direniş yerlerine basmalı, bu tabanlarda köklenmelidir” dedi ve kelamlarını şöyle sürdürdü: “İktidarın tırmandırdığı ırkçılık, mezhepçilik, dinci gericilik, mülteci düşmanlığının sonuçları geçmişten bugüne hafızamızda tekrar kitle katliamları biçiminde yerini almaktadır. Bu nedenle bugün gerçek bir yüzleşme, hesap sorma, çaba siyasetinin olmazsa olmazı barış siyasetidir, halkların eşit şartlarda bir ortada yaşamasının savunulmasıdır, laiklik çabasıdır, Ortadoğu barışı için çabadır. Hesaplaşma geçmişle ilgili değil geleceğin ortak kıymetlerle kurulmasına ilişkindir. Burada bütün farklılıklarıyla bir ortaya gelen bizlerin sorumluluğu kritik bir tarihî süreçte bugünü kurtarmak değil, bugünden yarını kurmaktır.”
‘HALKA ANLATABİLMENİN KANALLARINI OLUŞTURMAMIZ LAZIM’
“Biz bugün tam da bu çelişki üzerinden birincisi gerçekçi ve memleketin asıl sahipleri olduğumuzu ilan ederek siyaset üretmemiz bunu iktidarın yapması için onun aklına sokmaya çalışır biçimde değil halka anlatabilmenin kanallarını oluşturmamız lazım. Fakat bundan da değerlisi toplumu iki ana kültürel kampın içinde tabir yerindeyse hareketsiz kılan saflaşmaya karşı gerçek olanı yani sınıfsal saflaşmayı koyabilecek biçimde örgütlenmeliyiz. Yani politik kelamlar ve onun sahicilik kazanacağı bir toplumsal örgütlenme seferberliği bütün bu hafızanın halkın çıkarına tekrar değerlendirilmesini mümkün kılacaktır.”
‘HER BİRİNİ TIPIŞ TIPIŞ GÖNDERECEĞİZ’
Hesaplaşmanın birinci düzleminin tüm eşitsizlikleri ortadan kaldırmak olduğunu söyleyen İşçi Hareket Partisi Sözcüsü Özge Akman, “Adaletsizlikleri bu siyasi iktidardan kurtularak çözeceğimizi biliyoruz. Onları, bugünün otoriter iktidarını, her birini tıpış tıpış göndereceğiz. Buradan yola çıkacağız. Onlardan kurtulmakla da bu eşitsizlikler ortadan kalkmayacak. AKP iktidarından evvelki devirlerde de yaşadığımız üzere bundan sonraki süreci de böylece kurtulamayacağımızı, gerçek bir demokrasinin var olabilmesi için bizim anlattıklarımız biçimde bir demokrasiyle çözebileceğimizi düşünüyorum” diye konuştu.
Sömürülenlerin ve eşitsizliğe maruz bırakılanların siyasete direkt müdahil olduğu bir siyaset usulüyle değişimin olacağını düşündüğünü tabir eden Akman, “Bu birlik ve ittifaklarımızla yürüttüğümüz yol büyük bir umut vadediyor. Bugüne kadar yaşanan tüm eşitsizlikler karşısında her bir alanda tek tek gayret ediyoruz. Önümüzdeki vazife bu büyük uğraşların birlikte omuz omuza yürüyeceği yolu var etmektir. Önümüzdeki sorumluluk da budur. Bu gidişatı kökten değiştirebiliriz. Emin olsunlar ki bizim hesaplaşmamız bu ülkenin emek verenlerinin işçilerinin hesaplaşması onların bugüne kadar hiç uygulamadıkları, hiç görmedikleri kadar demokratik olacak” tabirlerini kullandı.
‘HESAPLAŞMAYI LAKİN HALK GÜÇLERİ GERÇEKLEŞTİREBİLİR’
Gelinen etapta “memleketin” bir yol ayrımında olduğunu, birçok farklı olasılığa hamile bir devir içerisinde olunduğunu belirten Toplumsal Özgürlük Partisi Sözcüsü Perihan Koca, “Buradan baktığımızda karanlık, cehennemik bir tablo ile karşı karşıyayız. Fakat eşiğinde bulunduğumuz tarihî dönemeç riskler, tehditler ve tehlikelerle bezeli ise de birebir vakitte da içerisinde harikulade imkan ve imkanları da barındırıyor. Halkçı olasılıklara, demokratik halkçı olasılıklara hamile bir devrin eşiğinde olduğumuzu da unutmamak gerekiyor” dedi.
İktidarın sona hakikat yaklaştığını ve kaybettikçe daha fazla sertleştiğini söyleyen Koca, “Geçtiğimiz tarihi anda halka güç, itimat veren politik güç merkezini kurmak zorundayız. Halkçı bir ittifakı ne olursa olsun sokakta, halkın içinde halkla birlikte kurmakla yükümlüyüz” dedi ve kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Halk güçlerinin hesap soracağı bir süreci örgütlemeye çalışıyoruz. Sistem partileri de ‘bekleyin az kaldı’, ‘sandık geliyor’ diyerek, halkın öfkesini, yansısını bastırmaya çalışıyorlar. Halka bunu reva gören nizam güçleri, sermaye ve devletle bağlı olan onarım güçleri, bu kabahat iktidarıyla hesaplaşma kaygısı olamaz. Bu hesaplaşmayı lakin ve lakin halk güçlerinin kendisi gerçekleştirebilir, bayanlar, gençler, personeller, halklar ve inançlar gerçekleştirebilir. Halkın siyasetin merkezinde olacağı bir politik güç merkezini inşa edersek, hesap sorabilir. Halk güçleri lakin ve lakin bu memleketi tekrar inşa edecektir. Bizler buna talibiz, sorumluluğumuzu görüyoruz. Hepimizin kulakları sosyalistleri, devrimcileri, demokratları, halkçıları vazifeye çağırıyor. Birlikte sorumluluk almaya, bu memleketi yine kurmaya hepinizi davet ediyoruz.”
‘MEVCUT YIKICI NİZAMA SON VERMEK YETMEZ’
Emek Partisi Genel Lider Yardımcısı Selma Gürkan, “Siyasi rejimin, siyasal tarihin hiçbir devrinde işçi sınıflardan, personel sınıfına, ezilen toplumsal bölümlerden yana demokratik bir siyasi rejimden bahsetmemiz doğalıyla mümkün değil. Bizler tüm bu yaşananların yalnızca teşhiriyle hudutlu kalacak durumda değiliz. Sonlu da kalamayız” dedi.
Rejim tartışmalarının yapıldığı bugünlerde kendi seçeneklerini ortaya çıkarmak zorunda olduklarını belirten Gürkan, “İşte hesaplaşmanın desteklerinden birisi de budur. Tek adamların rejimi, iradesi değil halkın iradesini, kayyımları değil, seçilmişlerin inisiyatifini, baskı ve yasakları değil, demokrasinin özünü, sömürü tertibi değil, emeğin hakkını, yağma iktisadını değil, halk için ekonomiyi, tabiatın talanını değil, tabiatla barışık yaşamayı temel alan bir siyasi rejimdir” dedi ve kelamlarını şöyle sürdürdü: “Egemen olanın seçeneklerine mecbur kalmadan kendi seçeneğimizin yeni bir siyasal rejimle birlikte değerlendirmeliyiz. Bunun destekleri, bunun şartı uğraş ve kararlılıktır. Politik özne diye tabir ettiğimiz ve politik gücüyle değiştiriciliğine vurgu yaptığımız emek güçleri, demokrasi güçleri ve halk güçlerinin bu gücü ortaya koyduğu ve bu gücü ortaya koyacak bir ittifakını sağladığı bir sorumluluğumuz var. Tarihî bir süreç diyoruz. Bir ayrım devri diyoruz. Bu mevcut yıkıcı tertibe son vermek yetmez. Birebir vakitte halk gücüne dayanan, halkın iradesinin olduğu, demokrasi ve siyasal özgürlüklerin kazanıldığı bir rejimle bunları konuşmamız ve tartışmamız gerekiyor. Değiştirmeye gücümüz var. Tarihi değiştiren temel güç işçilerin çabasıdır. Emekçi hareketinin gayretidir. Ezilen toplumsal bölümlerin çabasıdır. Bugün bu iktidarın bütün yasaklarına karşı boyun eğmeyenlerin kararlı direnişidir. Bu umutla yeniyi kuracağımıza inanıyoruz.”
Sosyalist Meclisler Federasyonu temsilcisi Erdal Ataş ise İstanbul’da SMF’nin kurultayı nedeniyle konferansa katılmadı.
‘GELECEĞİN TÜRKİYE’SİNİ BİRLİKTE KURUYORUZ’
7’li masanın organize ettiği “Geleceğin Türkiye’si için Hafıza, Hakikat ve Hesaplaşma” konferansının akabinde sonuç bildirgesi yayınlandı. Soma’dan Ankara Katliamı’na, Roboski’den Çorlu tren kazasına birçok katliamı anan yedili masanın sonuç bildirgesinde şu sözlere yer verildi:
“Davet ediyoruz. Geçmişi hatırlayıp, geleceği değiştirmeye… Hakikati bilip, yenisini kurmaya…
Yüzleşmeye, sorumlulardan hesap sormaya ve kol kola girmeye davet ediyoruz.
Biz yapacağız, siz izleyin demiyoruz. Hafızamızı ortaklaştırırsak, hakikati lisana getirirsek, hesabını birlikte sorarsak, gayret edersek değiştirebiliriz. Emek için, adalet için, eşitlik için, özgürlük için, barış için, demokrasi için bir oluyoruz, birlik oluyoruz. Geleceğin Türkiye’sini birlikte kuruyoruz.”